ابوالفضل رضایی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: شنیده‌ها حاکی از آن است که قیمت شمش آلومینیومی عرضه شده در بورس از نرخ‌های بورس جهانی و بازار آزاد بالاتر است. در یک بازه زمانی نرخ ارز دولتی ۴۲۰۰ تومان اعلام شد و این رقم با ارز نیمایی که در نظر گرفته شده بود، تفاوت داشت. به همین دلیل، برای پوشش فاصله بین ارز دولتی با ارز نیمایی، ۱۰ درصد پریمیوم در فرمول قیمتی شمش آلومینیومی لحاظ شد.
وی افزود: این فرمول تا الان اجرا شده و در واقع صنایع آلومینیومی پاییندستی، با ۱۰ درصد بالاتر از نرخ‌های جهانی، شمش آلومینیومی مورد نیاز خود را تامین می‌کنند. با افزایش نرخ ارز نیمایی و به وجود آمدنی شرایطی که گاهی نرخ ارز نیمایی حتی از نرخ ارز در بازار آزاد نیز در تراز بالاتری ایستاده، باعث شده است تا قیمت آلومینیوم اولیه‌ای که به دست صنایع پاییندستی می‌رسد، به مراتب بالاتر از نرخ جهانی این فلز باشد.
افول صادرت صنایع پاییندستی
عضو هیئت مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم مطرح کرد: در بازار داخلی شمش عرضه شده در تالار بورس کالا طبق فرمول ذکر شده، تقریبا بسته به نرخ‌های جهانی با پریمیوم نزدیک به ۱۸۰ تا ۲۰۰ دلار، به دست مصرف‌کنندگان آلومینیوم می‌رسد. همین امر باعث شده است تا بسیاری از صنایع پاییندستی آلومینیوم، دست از خرید شمش بردارند و با افت تولید، بازار صادراتی خود را به طور کامل از دست بدهند و در شرایط پیش آمده، توانایی رقابت با رقبای خارجی را نداشته باشند.
انتظار بازار برای کاهش نرخ ارز
رضایی در خصوص علت کاهش معاملات آلومینیومی در بورس کالا طی یک ماه اخیر، گفت: دلایل مختلفی می‌تواند باعث کاهش میزان حجم معاملات بورس کالا شود؛ یکی از این دلایل، نوسانات نرخ ارز است که باعث به وجود آمدن یک جو روانی بسیار بد و سنگین در بازار شد و این توقع را برای تولیدکنندگان محصولات مختلف آلومینیومی به وجود آورد که با توجه به تحولات سیاسی و امکان گشایش‌هایی که وجود داشت، نرخ ارز کاهش پیدا کند. پیرو همین انتظارات، بسیاری از شرکت‌های پاییندستی تصمیم گرفتند برای خرید مواد اولیه مورد نیاز خود دست نگه دارند.
کوچک شدن بازار مصرف محصولات آلومینیومی
این فعال صنعت آلومینیوم در ادامه اذعان کرد: همچنین اختلاف قیمت بین نرخ‌های ارز آزاد و ارز نیمایی باعث شد عملا صادرات محصولات پاییندستی توجیه اقتصادی نداشته باشد. در کنار این موضوع، بالا بودن قیمت مواد اولیه آلومینیومی در بازار داخلی موجب شد صادرات محصولات آلومینیومی به شدت کاهش پیدا کند. علاوه‌براین بازار داخلی محصولات آلومینیومی هم از لحاظ قیمت و تقاضا، اشباع شده است و به همین دلیل صنایع پاییندستی، میزان تولید و به تبع آن، مصرف شمش آلومینیومی را کاهش داده‌اند. این اتفاقات در نهایت به کاهش قابل ملاحظه معاملات آلومینیومی انجامیده است.
رکود بازار، مسئله‌ای همه‌گیر است
عضو هیئت مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم ایران این نکته را عنوان کرد: البته این وضعیت ایجاد شده فقط مختص بازار آلومینیوم نیست و در سایر صنایع نیز مانند فولاد، مس و… این اتفاقات رخ داده که علل اصلی آن کاهش نقدینگی شرکت‌ها، انتظار کاهش ارز و توقف خرید مشتریان بوده است. به طور کلی رکود بازار، مسئله‌ای فراگیر است و تمام صنایع با آن دست و پنجه نرم می‌کنند اما در برخی از آن‌ها مانند فولاد، به دلیل حجم بالای معاملات، این مسئله نمود زیادی پیدا نمی‌کند اما در صنعت آلومینیوم قابل توجه و چشمگیر است.
فروش داخلی، گران‌تر از صادرات
رضایی در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه آیا قیمت صادراتی شمش آلومینیومی از قیمت فروش آن در بازار داخلی کمتر است یا خیر، این‌طور تصریح کرد: در خوش‌بینانه‌ترین حالت، نرخ صادراتی شمش آلومینیومی، LME Flat یا LME به علاوه ۲۵ تا ۳۰ دلار و گاهی با شرط تحویل در مقصد، LME به علاوه ۱۰۰ دلار پیشنهاد داده شده که هزینه حمل آن چیزی حدود ۱۰۰ دلار می‌شده است! این در حالی که شمش آلومینیومی با قیمت LME به علاوه ۱۸۰ تا ۲۰۰ دلار در بازار داخلی عرضه می‌شود که کاهش معاملات را در بر داشته است.
عضو هیئت مدیره سندیکای صنایع آلومینیومی ایران در پایان خاطرنشان کرد: شرایط حاکم بر بازار آلومینیوم باعث شده است تا صادرات در بخش صنایع پاییندستی تقریبا به صفر برسد و این صنایع متحمل ضررهای سنگینی بشوند. این در حالی است که محصولات در انتهای هر زنجیره ارزش افزوده بالاتری دارد و صادرات آن می‌تواند به واسطه ارزآوری، نقش اساسی در اقتصاد کشور ایفا کند اما عمده صادرات صنعت آلومینیوم معطوف به صنایع بالادستی می‌شود که معمولا جهت تامین آلومینا صورت می‌پذیرد.
