فاز نخست فرآوری روی مهدیآباد چه میزان پیشرفت داشته و در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
به طور کلی، فاز نخست واحد فرآوری روی مهدیآباد تاکنون به صورت فیزیکی ۵۰ درصد پیشرفت داشته و به صورت مجزا در سه بخش فعالیت‌های اجرایی صورت گرفته است. در بخش معدن، در حدود ۷۳ میلیون تن عملیات باطله‌برداری انجام شده و در واقع دسترسی به ماده معدنی سولفیدی با انجام این عملیات، میسر شده است. در بخش کارخانجات از نظر فونداسیون، ساختار داخلی و شرایط لازم برای نصب اکثر تجهیزات و ماشین‌آلات اصلی نظیر استوک‌پای، آسیاب، مخازن فلوتاسیون کاملا محیا شده است و این مخازن آماده نصب در جایگاه‌های مخصوص خود هستند که به زودی نیز عملیات نصب تجهیزات ذکر شده آغاز می‌شود. به صورت کلی، تمام تجهیزات لازم فاز نخست چه از نظر ماشین‌آلات خارجی و چه داخلی، همگی تامین شده و به سابت منتقل شده‌اند.
در بخش زیرساخت، خط انتقال آب در حدود یکصد کیلومتر در استان یزد را در دست اجرا داشتیم که در حال حاضر، ۹۵ کیلومتر از این مسیر لوله‌گذاری شده و تقریبا رو به اتمام است. فقط بخش‌های مربوط به ایستگاه‌های پمپاژ انجام نشده که آن هم به زودی به سرانجام خواهد رسید. در مجموع، زمان برای نصب، انجام برخی کارهای جزئی و عملیات برق‌کشی لازم است که هم‌اکنون عملیات برق‌رسانی به واحد فرآوری روی مهدیآباد، نیاز به ترانسفورماتور بزرگ دارد که در حال ساخت در داخل کشور بوده و پیمانکاری‌های بخش پست و خط انتقال نیز در حال اجرا است.
میزان ورودی خاک معدنی و تولید کنسانتره روی در آینده در این واحد فرآوری به چه میزان خواهد بود؟
خوراک معدنی این واحد فرآوری روی از محل خاک سولفیدی روی است که به میزان دو میلیون تن خوراک ورودی داشته و با توجه به عیاری که در معدن مهدیآباد وجود دارد، در حدود ۲۰۰ هزار تن کنسانتره روی تولید خواهد شد. در فاز دوم که قرار است در حدود یک سال پس از بهره‌برداری از فاز نخست، اقدام به راه‌اندازی و اضافه شدن آن به مدار تولید شود، میزان خوراک ورودی و تولید کنسانتره روی به همین میزان خواهد بود که در مجموع از بخش سولفیدی چهار میلیون تن خوراک ورودی خواهیم داشت و در نهایت ۴۰۰ هزار تن کنسانتره روی تولید خواهد شد. فاز سوم این طرح به بخش اکسیدی اختصاص داده شده که در واقع، مربوط به حوزه هیپ‌لیچینگ است و فعالیت اصلی آن تولید حدود ۱۰۰ هزار تن کاتد ۹۹٫۹۹ درصد روی خواهد بود.
البته تکمیل این طرح به احتمال قوی تا اواسط پاییز سال ۱۴۰۰ به طول انجامیده و فاز دوم که در دستور کار قرار گرفته است، یک سال بعد از به اتمام رسیدن فاز نخست و آغاز بهره‌برداری از آن، راه‌اندازی می‌شود که در خصوص فاز سوم نیز به همین ترتیب ادامه خواهد داشت. به عبارت دیگر، توانایی راه‌اندازی یک فاز در هر سال را داریم.
ظرفیت اسمی واحد فرآوری مهدیآباد چه میزان است؟
ظرفیت اسمی این واحد، ۴۰۰ هزار تن کنسانتره روی از محل خاک‌های سولفیدی و ۱۰۰ هزار تن کاتد ۹۹٫۹۹ درصد روی از محل خاک‌های اکسیدی با استفاده از تکنولوزی هیپ‌لیچینگ که به صورت تک مرحله‌ای خواهد بود. در واقع، این میزان دقیقا معادل ۸۰۰ هزار تن کنسانتره ۳۵ درصد بوده که در متن قرارداد ذکر شده است.
کارخانه فرآوری روی مهدیآباد در حال حاضر از نظر میزان تولید، چه جایگاهی در جهان دارد؟
پروژه فاز نخست فرآوری روی مهدیآباد، بزرگ‌ترین Plant کنسانتره روی کشور است و قطعا با بهره‌برداری از فازهای دوم و سوم این پروژه، حدود ۴ درصد روی محتوی دنیا در کارخانه فرآوری روی مهدیآباد تولید خواهد شد زیرا ۸۰۰ هزار تن کنسانتره روی با عیار ۳۵ درصد، معادل ۲۴۰ تا ۲۸۰ هزار تن شمش روی است و از این نظر، رتبه ایران به جایگاه چهارم و یا پنجم جهانی، صعود خواهد کرد.
چه میزان از ذخایر معدن مهدیآباد اکسیدی و چه میزان سولفیدی است؟
به طور کلی، تمام ذخیره زمین‌شناسی کشور، در حدود ۷۰۰ میلیون تن است اما ذخیر قابل استخراجی پیش‌بینی شده و اقتصادی برای طرح بیست ساله اولیه که در آینده نیز توسعه پیدا خواهد کرد، به میزان ۱۶۹ میلیون تن است که از این میزان ۹۲ میلیون تن ذخایر معدنی اکسیدی است و ۷۷ میلیون تن دیگر نیز بیانگر میزان ذخایر معدنی سولفیدی کشور است.
چه میزان سرمایه‌گذاری برای این واحد فرآوری نیاز بوده و چه شرکت‌هایی سرمایه‌گذار این طرح هستند؟
کل سرمایه‌گذاری برای این واحد، حدود ۹۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار است و شرکت پیشگامان سرب و روی مهدیآباد به عنوان یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذار است که البته با سایر اعضا یک کنسرسیوم را تشکیل داده که بخش عمده‌ای از این شرکت زیرمجموعه شرکت آریا جنوب ایرانیان، مبین، کاهن‌ربا بوده و همچنین انجمن سرب و روی ایران نیز به عنوان تمام مصرف‌کنندگان سرب و روی کشور در این کنسرسیوم سهام‌دار است.
عمده‌‌ترین چالش موجود در مسیر توسعه مهدیآباد چیست؟
در حال حاضر، بزرگ‌ترین مشکلی که قسمتی از آن حل شده، مربوط به واردات ماشین‌آلات و تجهیزات است که این معضل فقط برای ما رخ نداده و دیگر تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان نیز با این چالش روبه‌رو شده‌اند. به عنوان مثال، ظرف مدت هفت تا هشت ماه، بخشی از ماشین‌آلات این شرکت در گمرک بلاتکلیف مانده بود که البته در حال حاضر توانستیم این مشکل را حل کرده و این ماشین‌آلات را ترخیص کنیم اما جدیدترین چالشی که برای ما به وجود آمده، در زمینه واردات ماشین‌آلات بزرگ معدنی است که در واقع این معضل بر اساس سیاست‌های جدیدی که دولت اجرا می‌کند، به وجود آمده است. برای ادامه فعالیت خود نیاز مبرم به وجود این ماشین‌آلات در مجتمع مهدیآباد است که در این خصوص سرمایه‌گذاران نیز اعلام آمادگی کرده‌اند تا هرچه زودتر این ماشین‌آلات معدنی به مجتمع اضافه شود تا حجم کار معدنی نیز افزایش پیدا کند.
متاسفانه تاکنون نتوانستیم این چالش را به طور کامل و بدون هیچ مانعی حل کنیم. لازم به ذکر است تامین این ماشین‌آلات معدنی در داخل کشور قابل انجام نیست. به عنوان مثال، دامپتراک ۱۰۰ تنی، شاول، بیل‌های بزرگ مکانیکی را نمی‌توان از داخل کشور تامین کرد که البته این امر در سال‌های آتی بعد از حمایت از ماشین‌سازان داخلی ممکن خواهد بود اما در شرایط فعلی که یکی از بزرگ‌ترین معادن ایران نیازمند واردات این ماشین‌آلات معدنی بزرگ است، نباید خللی در کار ایجاد شود. بهتر است در راستای از میان برداشتن موانع تولید، مسئولین گام‌های موثری بردارند تا این مجتمع معدنی بتواند طبق پیش‌بینی‌های انجام شده در موعد مقرر به بهره‌برداری برسد.
