یک تولیدکننده مفتول آلومینیومی گفت: اگرچه نمیتوان تاثیر تحریمهای اعمال شده علیه کشور را نادیده گرفت اما تولیدکنندگان ایرانی از توانمندیهای مناسبی برخوردار هستند و میتوان با حمایت از آنها، به راحتی بازارهای منطقه را تسخیر کرد. در حال حاضر تنها رمز موفقیت تولیدکنندگان کشورهای حاشیه خلیج فارس در صنعت آلومینیوم، حمایتهای دولتی و اتخاذ رویکردهای لازم در حوزه سیاست خارجی با هدف اعتلای هرچه بیشتر صنایع داخلی است.
این فعال صنعت آلومینیوم در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» در رابطه با شرایط بازار مصرف و تقاضای مشتریان برای مفتول آلومینیومی در دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۳، بیان کرد: با توجه به افزایش تقاضا برای آلومینیوم و جایگزینی این فلز (کابلهای خودنگهدار آلومینیومی) به جای مس در صنعت برق، شرایط بازار مصرف مفتول آلومینیومی بسیار مناسب است و ما علاوه بر مشتریان داخلی (شرکتهای توزیع نیرو و شرکتهای برق منطقهای)، با صادرات محصولات نیاز کشورهای همسایه مانند ترکیه و عراق را هم تامین میکنیم. به همین دلیل در زمینه فروش محصولات چالشی وجود ندارد و مانع اصلی که سبب ناهموار شدن مسیر حرکت تولیدکنندگان شده، تامین مواد اولیه (شمش آلومینیوم) به مقدار کافی و با قیمت مناسب از بورس کالای ایران است. مسلما این موضوع یکی از چالشهای مشترک تولیدکنندگانی است که برای تولید محصولات و تامین مواد اولیه نیازمند خرید شمش آلومینیوم از تالار صنعتی مذکور هستند؛ متاسفانه با توجه به رقابت شدید خریداران در بورس کالای ایران، شاهد افزایش حدود ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت شمش نسبت به بهای واقعی آن هستیم. به طوری که در عرضه هفتگی شمش آلومینیوم روز ۱۳ خرداد ماه ۱۴۰۳، نرخ پایه این فلز ۱۲۱ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم تعیین شده بود اما بعد از رقابت، قیمت شمش به حدود ۱۳۹ تا ۱۴۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم افزایش پیدا کرد. از سوی دیگر میزان عرضه هفتگی شمش آلومینیوم بورس کالا باید ۱۰ هزار تن باشد اما مقدار شمشی که برای معامله روی تابلو بورس قرار میگیرد پایینتر از این میزان است؛ به همین دلیل خرید آلومینیوم از بورس کالای ایران طبق سهمیه تعیین شده برای هر واحد تولیدی صورت میگیرد که متاسفانه به شکل کافی نیاز آنها را برطرف نمیکند. در این میان باید به نکته مهمی اشاره کنم که به سبب وجود رقابت خریداران در بورس کالای ایران، ممکن است تولیدکنندگان حتی موفق به خرید مواد اولیه به مقدار تعیین شده هم نشوند و فرایند تولید در یک واحد صنعتی به دلیل کمبود و عدم تامین شمش آلومینیوم، برای چند روز یا به طور کامل تا عرضه بعدی شمش متوقف شود.
لزوم تغییر در روند سهمیهبندی مواد اولیه
وی در ادامه با اشاره به راهکارهایی که مانع از افزایش بیمهابای قیمت شمش آلومینیوم در بورس کالای ایران و کاهش رقابت خریداران میشود، عنوان کرد: با توجه به مقدار عرضه آلومینیوم در تالار صنعتی مذکور، سهمیهبندی خرید شمش میتواند گزینه خوبی باشد اما کافی نیست زیرا نیاز واحدهای تولیدی به مواد اولیه با یکدیگر یکسان نیست و تولیدکنندگان نمیتوانند به مقدار کافی شمش آلومینیوم مورد نیاز خود را خریداری کنند. از سوی دیگر تولیدکنندگان، مواد اولیه را با قیمت رقابتی تامین کردهاند اما تعدیل قیمت آلومینیوم در قراردادهای منعقد شده با شرکتها بر اساس قیمت پایه آن انجام میشود؛ در نتیجه افزایش قیمت شمش آلومینیوم فقط باعث کاهش و یا از بین رفتن حاشیه سود تولیدکنندگان میشود. متاسفانه به جای اینکه مبنای تعیین سهمیه خرید آلومینیوم بر اساس توان عملی واحدهای تولیدی باشد، ظرفیت درج شده در پروانه بهرهبرداری (ظرفیت اسمی) ملاک قرار میگیرد. علاوهبراین، برای تعیین سهمیه سال جدید، مقدار تولید و قراردادهای سال گذشته محاسبه میشود؛ این در حالی است که ما در سال ۱۴۰۳ برخلاف سال گذشته در چند مناقصه مختلف پیروز شده و قراردادهای بیشتری را منعقد کردهایم. به همین دلیل کارشناسانی که وظیفه تعیین سهمیه را بر عهده دارند، باید با بازدید از کارخانه از ظرفیت واقعی آن اطمینان حاصل کنند و فقط به قراردادهای منعقد شده اکتفا نکنند.
این تولیدکننده مفتول آلومینیومی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به فضای رقابتی حاکم بر کسبوکارها، بنگاههای اقتصادی برای افزایش قدرت رقابتپذیری و سهم خود از بازارهای هدف چه اقداماتی را باید در دستور کار قرار دهند، اظهار داشت: برای تحقق این اهداف، در وهله نخست بازاریابی از اهمیت ویژهای برخوردار است و انجام اقداماتی در این خصوص برای واحدهایی که مقدار تولید چشمگیر و محصولاتی با کیفیت بالا دارند، در بازارهای داخلی و خارجی (کشورهای همسایه و آسیای میانه) بسیار مهمتر است. به عنوان مثال با توجه به حضور تولیدکنندگان خارجی متعدد (ترکیه، بحرین و چین) و رقابت شدید در بازار کشور عراق، اهمیت بالای بازاریابی در این کشور انکارناپذیر است. در این میان باید نکته مهمی را مدنظر داشت که در حال حاضر رمز موفقیت تولیدکنندگان ایرانی نسبت به رقیبان خارجی خود در بازار کشورهای همسایه، هزینه کمتر انرژی است که باعث میشود با وجود افزایش قیمت شمش آلومینیوم، هزینه تولید اولیه پایین بماند. علاوهبراین، افزایش تعاملات بین تولیدکنندگان و وزارت صنعت، معدن و تجارت باعث میشود که فرایند تعیین سهمیه خرید مواد اولیه به نحو مطلوبتری انجام شده و شمش آلومینیوم به جای واسطهگران در اختیار تولیدکنندگان به منظور تولید محصولات قرار گیرد. شایان ذکر است که برخی از سرمایهگذاران علیرغم وجود واحد صنعتی، پس از اخذ سهمیه و خرید شمش آلومینیوم تمایل به فروش آن دارند. در کنار تمام این موارد، باید توجه داشت که بهرهگیری از آخرین تکنولوژیها و تکنیکهای روز دنیا برای تولید محصولات، تاثیر مثبتی بر رقابتپذیری و فعالیت صنعتگران دارد.
وی در خصوص سرمایهگذاری در صنعت مفتول آلومینیومی، تصریح کرد: در حال حاضر تولیدکنندگان داخلی مفتول آلومینیومی توان رفع نیاز کشور را دارند و با وجود فعالیت برندهای مطرح، واردات مفتول به ایران صورت نمیگیرد. البته با توجه به افزایش مصرف آلومینیوم در صنایع مختلف به خصوص صنعت برق، امکان سرمایهگذاری و حضور تولیدکنندگان جدید در این حوزه وجود دارد که موفقیت آنها وابسته به سطح تکنولوژی ماشینآلات و تجهیزاتی است که در خطوط تولید استفاده خواهند کرد. در حال حاضر ماشینسازان داخلی فقط موفق به تولید ماشینآلات فرعی خط تولید با کیفیت لازم شدهاند و ماشینآلات اصلی اعم از دستگاههای کشنده و بافنده باید از طریق واردات تامین شوند. به همین دلیل ماشینآلات اصلی مورد استفاده در این مجموعه، ساخت کشورهای اروپایی و چین هستند و دستگاههای فرعی از ماشینسازان ایرانی خریداری شدهاند.
انرژی، برگ برنده تولیدکنندگان ایرانی
این فعال صنعت آلومینیوم با اشاره به دورنمای صنعت مفتول آلومینیومی در کشور، تاکید کرد: همانطور که اشاره شد، یکی از عواملی که باعث شده تا تولیدکنندگان ایرانی همچنان امکان رقابت در بازارهای خارجی را داشته باشند، قیمت پایین انرژی است اما این مسئله دائمی نیست و در آینده با افزایش بهای انرژی، تولیدکنندگانی موفق خواهند بود که با استفاده از دستگاههای بهروز با مصرف انرژی کمتر، این متغیر را کنترل کنند. علاوهبراین، صنایع بزرگ نیز میتوانند با احداث نیروگاههای انرژی تجدیدپذیر، برق مورد نیاز خود را از این طریق تامین کنند اما سازمانهای دولتی متولی به منظور تحقق این امر، باید از بخش خصوصی حمایتهای لازم را به عمل آورند زیرا سرمایه اولیه مورد نیاز برای انجام اقدامات مذکور بالاست. به همین دلیل اولین قدمی که تولیدکنندگان بخش خصوصی میتوانند در زمینه کنترل مولفههای موثر بر تولید و هزینهها بردارند، بهکارگیری ماشینآلات پیشرفته با بهرهوری بالاتر است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سیاست خارجی کشور باید همپای اقتصاد در مسیری رو به جلو حرکت کند به این معنی که دولت و مسئولان با حمایت از تولیدکنندگان ایرانی در زمینه بازاریابی در کشورهای خارجی، بستر و موقعیت لازم را برای حضور فعالان صنعت مفتول آلومینیومی در بازارهای بینالمللی ایجاد کنند تا به این ترتیب، تولیدکنندگان کشور با مواجهه با تقاضا و بازارهای جدید، به رقابت با سایر فعالان این صنعت بپردازند. در اینجا ممکن است این سوال مطرح شود که آیا با پیشرفتهای چشمگیر کشورهای بحرین و امارات متحده عربی در صنعت آلومینیوم، تولیدکنندگان ایرانی میتوانند باقدرت در بازارهای صادراتی عرضاندام کنند؟ باید گفت که تنها عامل موفقیت تولیدکنندگان این کشورها، حمایتهای دولتی است و اگر صنعتگران توانمند داخلی نیز از این حمایتها برخوردار شوند، به راحتی امکان تسخیر بازارهای صادراتی را دارند؛ کمااینکه اکنون سهم عمدهای از بازار مصرف مفتول آلومینیومی کشور عراق در اختیار تولیدکنندگان ایرانی قرار دارد. البته برای حفظ این موقعیت و توسعه آن در بازار سایر کشورها، دولت علاوه بر بازاریابی باید به دنبال انجام اقداماتی در جهت تسهیل فرایند نقلوانتقال پول و واردات ماشینآلات با تکنولوژی جدید باشد؛ متاسفانه شرایط دشوار و ریسک بالای انتقال چمدانی پول و نبود تعامل با کشورهای توسعهیافته برای خرید تجهیزات باکیفیت، باعث شده است که برخی از مشتریان خود را از دست بدهیم و به دلیل اعمال تحریمها علیه کشور، فقط امکان تامین تجهیزات و قطعات از کشورهای چین و روسیه و منابع داخلی را داشته باشیم.
انتهای پیام//