منصور دوخایی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: همه ما تولیدکنندگان برای سال جدید، انتظار رخ دادن اتفاقات خوب را داشتیم تا هم شاهد تولید پررونق‌تر باشیم و هم بتوانیم برای کشور ارزآوری داشته باشیم. با این ذهنیت، همه فعالان صنعت آلومینیوم مانند صنایع معدنی دیگر، برای توسعه خطوط تولید و افزایش بهره‌وری، تا جایی که توان داشتند، برنامه‌ریزی کردند اما شروع سال ۱۴۰۰، برابر با پایان فعالیت بسیاری از تولیدکنندگان صنایع پایین‌دست آلومینیومی شد!
وی افزود: یک تولیدکننده، باید از بابت تامین زیرساخت مورد نیاز تولید، مطمئن باشد تا بدون دلهره و مانع خاصی، به فعالیت خود ادامه دهد اما در سال جدید، معضلی که بیش از سایر مشکلات خودنمایی کرد، افزایش هشت برابری بهای گاز مصرفی بود. تولیدکننده در هر صنعتی باید بتواند انرژی مصرفی واحد را بدون دغدغه تامین کند تا ماشین‌آلات به فعالیت خود ادامه دهند و روند تولید متوقف نشود اما متاسفانه با آغاز ۱۴۰۰، هم بهای گاز بالا رفت و هم تولیدکننده را برای تامین گاز مورد نیاز، درست مانند فرایند تهیه مواد اولیه، با چالش مواجه کردند. بخش قابل تامل اینجا است که صدای ما به گوش مسئولین نمی‌رسد و اگر هم برسد، آن‌ها فقط نظاره‌گر هستند. در عموم کشو دنیا، صفر تا صد تولید پرسود است و دولت برای کمک به تولیدکننده از هیچ کاری مضایقه نمی‌کند اما در ایران شرایط کاملا برعکس است و تولیدکننده با انواع مشکلات باید بجنگد تا بتواند به تولید و فروش محصولات خود ادامه دهد.
چالشهای متنوع تولید
این تولیدکننده پروفیل آلومینیومی همچنین خاطرنشان کرد: باید به مباحث دیگری مانند نوسان نرخ ارز و در پی آن، نوسان افزایشی قیمت مواد اولیه اشاره داشت. نوسان ثانیه‌ای نرخ دلار تاثیر مستقیم روی قیمت‌گذاری مواد اولیه مورد نیاز دارد و برای اینکه تولیدکننده بتواند شمش و بیلت آلومینیومی مورد نیاز خود را تامین کند، باید نقدینگی کافی در دست داشته باشد در این زمینه دچار چالش نشود اما متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی موجود، عموم تولیدکنندگان پایین‌دست نقدینگی مطلوبی در اختیار ندارند. در حال حاضر، اکثر این تولیدکنندگان برای تامین مواد اولیه آلومینیومی مورد نیاز خود با معضل دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
وی در خصوص منابع تامین آلومینیوم، مطرح کرد: اختلاف قیمت بین بورس کالا و بازار آزاد از دلایلی است که تولیدکنندگان را ترغیب به خرید از بازار آزاد می‌کند؛ علاوه بر اینکه قیمت آلومینیوم در بورس کالا بالاتر از بازار آزاد است، آزادی عمل در تعیین میزان خرید در بازار آزاد بیشتر است. ضمن اینکه درخواست تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی این است که تفاوت قیمت آلومینیوم در بورس کالا و بازار آزاد به حداقل‌ترین عدد ممکن برسد اما هیچ اقدامی تاکنون در این زمینه از سوی مسئولین مربوطه انجام نشده است.
چاه پرنشدنی مالیات بر ارزش افزوده
دوخایی عنوان کرد: در ذکر چالشهای تولید، باید مالیات‌های گوناگونی که از تولیدکننده گرفته می‌شود را هم در نظر داشت که به معنی واقعی کلمه، کمر تولیدکننده را شکست است. اگر به دید منطقی و قانونی به این قضیه توجه شود، باید گفت که قانون درست این است مالیات بر ارزش افزوده فقط یک مرتبه آن هم از کارخانه تولیدکننده مواد اولیه گرفته شود نه اینکه هم از کارخانه مادر و هم از تولیدکننده صنعت پایین‌دست و حتی از مشتری نهایی، مالیات بر ارزش افزوده اخذ شود و علاوه بر کسب این مالیات‌ها توسط سازمان امور مالیاتی کشور، هزینههای دیگری نیز برای تولیدکننده تراشیده شود. وظیفه دولت این است که قوانین را به نحوی اجرا کند که تولید برای تولیدکننده منفعت داشته باشد؛ نه اینکه دائم در حال ضرردهی باشد و مجبور شود میزان تولید خود را کاهش دهد.
راه گریزی برای تولیدکننده نیست
مدیرعامل شرکت صبا آلومینیوم اذعان کرد: شرایط ما به عنوان یک فعال صنعت پروفیل آلومینیوم به گونه‌ای رقم خورده که نه راه پس داریم و نه راه پیش! تنها چیزی که نصیب ما شده، چالشهای گوناگون در صنعت آلومینیوم است. هیچ نهادی هم حاضر نیست تا حداقل کمی از بار روی دوش تولیدکننده را کم کند اما باید گفت، سیاستی که علی‌رغم وضعیت نابسامان صنعت و اقتصاد کشور، برای ادامه تولید در سال جدیدبه کار گرفته‌ایم، شکافت موانع روبه‌رو و حرکت بدون توقف برای ادامه تولید است. مسئولینی که باید در قوانین بازنگری انجام دهند تا کمی شرایط تولید، سهل‌تر شود، هنوز در خواب زمستانی هستند و تولیدکننده باید خود به فکر چاره باشد.
عدم توجه به اهمیت صادرات
وی با اشاره به اهمیت صادرات، گفت: اکثر تولیدکنندگان برای صادرات که هدف نهایی یک تولیدکننده است، در حال طراحی برنامه‌هایی بودند که به علت چالشهای شکل گرفته، نتوانستند قدم از قدم بردارند. این نکته حائز اهمیت است که اگر یک تولیدکننده بخواهد محصول آلومینیومی خود را صادرات کند، دولت باید تمام نیازهای آن را برطرف سازد؛ چراکه این عمل باعث ارزآوری برای کشور می‌شود؛ آن هم در شرایطی که دستور اکید داده شده است تا از طریق صادرات غیر نفتی بتوانیم برای کشور درآمد داشته باشیم اما هنوز که هنوز است به غیر از تعداد محدودی از تولیدکنندگان، بقیه در گرداب قوانین دست‌وپاگیر درمانده‌اند.
هماهنگی لازم بین نهادهای مربوط وجود ندارد
این فعال صنعت آلومینیوم عنوان کرد: سازمان امور مالیاتی، به معنای واقعی کلمه کمر به نابودی تولیدکننده بسته است؛ در همه جلسات استانداری‌ها، ستاد تسهیلات و… تنها چیزی که مشاهده و شنیده می‌شود، شعار است. اگر واقعا قرار به رفع موانع و مشکلات تولید است، باید همه درخواست‌ها در مجلس شورای اسلامی مطرح شود و با بند و تبصره‌های منطقی و درست، قوانین صحیحی به تصویب برسد و توسط دولت اجرا شود. به عنوان مثال، در خصوص مالیات، باید قوانینی وضع شود تا تولیدکننده همه نقدینگی خود را بابت پرداخت مالیات به سازمان مربوطه از دست ندهد. مهم‌ترین رکن اجرایی شدن قوانین، همکاری بین نهادهای مربوطه است که متاسفانه برخلاف چیزی که می‌بینیم، هماهنگی بین آن‌ها وجود ندارد. نباید تولید کشور به شکلی پیش برود که در اصطلاح یک بازی دوسر باخت باشد و دود آن در چشم تولیدکننده برود.
وی اضافه کرد: در یک مقطع زمانی کوتاه، ثبات قیمتی مطلوبی وجود داشت اما پس از مدتی، این ثبات از بین رفت. تصمیم بر این گرفته شد که برای تولید، یارانه اختصاص دهند اما چنین چیزی هرگز عملی نشد و تولیدکننده در انتظار این وعده نیز ماند. ظرفیت تولید واحدها به صورت کامل تغییر پیدا کرده و تولیدکننده‌ای که در سال جدید در زمینه تامین ماده اولیه خود مشکلی نداشته باشد، با حدود نصف ظرفیت تولید خود در حال فعالیت است و مابقی واحدهای تولیدی با ۲۰ تا ۲۵ درصد ظرفیت تولید می‌کنند. ضمن اینکه بسیاری از واحدها نیز به علت چالشهای تامین مواد اولیه دست از کار کشیده و خانه‌نشین شدند. این خانه‌نشین شدن هم یعنی از کار بیکار شدن تعداد زیادی نیروی انسانی، خاک خوردن دستگاه‌ها، کوره‌های ذوب و ماشین‌آلات و همچنین فرسوده شدن آن‌ها و بدهی‌های فراوانی که برای تولیدکننده به وجود می‌آید و چون تولید جریان ندارد، تولیدکننده نیز توانایی پرداخت این بدهی‌ها را ندارند.
مدیرعامل شرکت صبا آلومینیوم در خصوص تسهیلات بانکی، تاکید کرد: اگر تسهیلات بانکی برای بخش تولید اعطا شود، یا میزان آن کافی نیست یا در صورت کافی بودن، سودی که در قبال آن باید به بانک داده شود، مقدار سنگینی است که با توجه به شرایط کنونی اقتصاد، پرداخت آن برای یک تولیدکننده ممکن نیست و خود چالش بزرگ‌تری را ایجاد می‌کند.
بگذارند تولیدکننده نفس بکشد!
دوخایی در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه چه توقعی از دولت جدید دارید، تصریح کرد: دولت بادید دست تولیدکننده را در امر تولید باز بگذارد. علاوه‌براین برای رفع مشکل واحدهایی که بدهی بانکی دارند، بخشنامه‌های جدیدی وضع شود که حداقل بخشی از دیرکرد جریمه‌ها را به تولیدکننده ببخشند تا بتواند بدهی خود را پرداخت کند و از سوی دیگر نیز روند تولید را حفظ کند.
وی یادآور شد: برای پرداختن دیرکرد جریمه‌های خود طی برگزاری جلساتی با بانک، این پرداخت را قسط‌‌بندی کردیم و به نتایجی مطلوب رسیدیم اما اکنون که موقع عمل به وعده‌ها رسیده است، بانک عملا از زیر بار توافقات خود شانه خالی کرده است و هیچ کمکی مبنی بر بخشودن جرایم و دیرکردها نمی‌کند. این شرایط تقریبا برای اکثر تولیدکننده‌‌ها یکسان است و زمانی که یک تولیدکننده اقساط خود را به هر نحوی تلاش کرده است تا پرداخت کند، باید جرایم وی تا حد امکان بخشیده شود اما متاسفانه چنین چیزی تاکنون اتفاق نیفتاده و این امر باعث تعطیلی بسیاری از این واحدها شده است.
از تکنولوژی مرسوم تولید پروفیل استفاده می‌‌کنیم
مدیرعامل شرکت صبا آلومینیوم این نکته را یادآور شد: سازمان بیمه تامین اجتماعی هم به نوبه خود، سهم عظیمی در ایجاد مانع بر سر راه تولیدکننده دارد؛ متاسفانه سال‌ها هست که بیمه از همین جرایمی که به علت دیرکرد در بازپرداخت اقساط برای تولیدکنندگان کشور در هر صنف و صنعتی لحاظ می‌شود، سود کلانی دریافت می‌کند و طبیعی است قصد نداشته باشد معضلات موجود در پرداخت بیمه حل شود؛ چراکه سودآوری بیمه نیز همراه با رفع مشکل، از بین خواهد رفت. مشکلات عدیده‌‌ای گریبان تولید و تولیدکننده را گرفته است که امیدواریم با روی کار آمدن دولت جدید، مسئولین جدید، دلسوز تولیدکننده باشند و به تحقق شعار تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها جامه عمل بپوشانند.
این تولیدکننده پروفیل آلومینیومی در خصوص تکنولوژی مورد استفاده در خطوط تولید شرکت صبا آلومینیوم مطرح کرد: تولید پروفیل‌های آلومینیومی به روش اکستروژن آلومینیوم صورت می‌گیرد؛ به طوری که بیلت آلومینیومی حرارت داده شده در دستگاه قرار گرفته و با فشار به داخل قالبی که جلوی دستگاه گذاشته شده است، وارد می‌شود و پس از صرف مدت زمان مشخص، بیلت به شکل قالب پروفیل درآمده و طی انجام چند مرحله دیگر، در نهایت پروفیل آلومینیومی با هر شکلی که از قبل توسط مشتری سفارش داده شده است، آماده عرضه به بازار خواهد شد. این نوع تکنولوژی در اکثر واحدهای تولیدکننده پروفیل آلومینیوم روشی مرسوم است که مورد استفاده قرار می‌گیرد.
