عربستان از جمله کشورهای عربزبان حاشیه خلیجفارس است که در قسمت مرکزی و غربی خود، ذخایر مس دارد؛ هرچند که میزان این ذخایر قابل توجه نیست اما با این حال این کشور در حال بهرهبرداری از معادن موجود است. بررسیهای زمینشناسی نشان میدهد که ذخایر این کشور چندفلزی عمدتا شامل مس، روی یا طلا و مس است.
مهمترین و بزرگترین شرکتهای تولیدکننده مس در عربستانسعودی، شرکت معدنی المصانع الکبری «اماک» و شرکت معدنی عربستانسعودی «معادن» هستند که بهرهبردار مس معدنی شرکت معادن، سرمایهگذاری مشترک این مجموعه با شرکت بریکگلد امریکایی تحت عنوان شرکت مس معادن بریک «MBCC» است.
عربستان دارای صنعت ذوب و پالایش مس نیست چرا که به دلیل عدم تولید کنسانتره مس برای تولید کاتد به روش پیرومتالورژی و حاشیه سود کم ذاتی فرآیند ذوب و پالایش، تولید کاتد مس به روش پیرومتالورژی در این کشور از نظر اقتصادی توجیهپذیر نیست.
ازآنجا که این کشور عربی، تولیدکننده کاتد مس نیست، تقاضای مس تصفیه شده صنایع مصرفکننده آن، از محل واردات تامین میشود. نمودار ۱، میزان واردات کاتد مس عربستان را برای سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ به تصویر میکشد.
با توجه به نمودار ۱، اگرچه واردات کاتد مسی در سال ۲۰۱۳ با کاهش حدود ۲۴ درصدی نسبت به سال پیش از آن همراه بود، اما از سال ۲۰۱۳ روند صعودی به خود گرفت و تا سال ۲۰۱۶ با نرخ رشد سالانه ۱۰ درصد افزایش یافت.
بزرگترین تولیدکننده مفتول مسی در میان کشورهای عربزبان حاشیه خلیجفارس، عربستانسعودی بهشمار میرود؛ این کشور همچنین در میان کشورهای خاورمیانه رقیب ایران و ترکیه است. ایران و ترکیه، علاوه بر تولید مفتول مسی، تولیدکننده مس تصفیه شده نیز هستند، به طوری که ایران، بزرگترین تولیدکننده کنسانتره و کاتد مس در خاورمیانه نیز محسوب میشود.
به گزارش «فلزاتآنلاین» شرکتهای تولیدکننده مفتول مسی، تنها مصرفکنندگان مس تصفیه شده عربستان هستند. بر اساس اطلاعات انجمن بینالمللی مس و شورای بینالمللی مس کارشده، از میان محصولات نیم هساخته، عربستان تنها تولیدکننده مفتول مسی است.
همچنین بر اساس مطالعات اقتصادی صورت گرفته در صنعت مس میتوان چنین اذعان داشت که تولید مفتول مسی نسبت به سایر نیمهساختهها از ارزش افزوده و حاشیه سود کمتری برخوردار است. در نتیجه برای بهبود حاشیه سود و ارزش افزوده کم این محصول، تولیدکنندگان مفتول، عمدتا به حلقه پیشین یا پسین این نیمهساخته متصل هستند.
به عبارت بهتر، مفتول یا در کنار کاتد مسی در بخش بالادستی صنعت مس واحدهای ذوب و پالایش تولید میشود یا با تکمیل زنجیره تامین به سیم و کابل تبدیل میشود.
در عربستانسعودی، به دلیل نبود صنعت ذوب و پالایش، تولیدکنندگان مفتول با تکمیل زنجیره تامین جهت افزایش ارزش افزوده و حاشیه سود خود، به تولید سیم و کابل میپردازند. ریاض کابل، جده کابل و شرکت کابل سعودی مصر فکنندگان مس تصفیه شده عربستان هستند که تولیدکنندگان اصلی مفتول مسی و سیم و کابل در این کشور بهشمار میروند بهطوری که مجموع ظرفیت مفتول این ۳ شرکت، سالانه بیش از ۲۷۰ هزار تن است