اسداله قربانی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» بیان کرد: افزایش قیمت حامل‌های انرژی طی ماه‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که اکثر تولیدکنندگان روی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. قیمت گاز مجموعه از هشت میلیون تومان در ماه، به ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یافته است و مشخص نیست قیمت گاز بر چه اساسی محاسبه می‌شود. نوسان قیمت اسید سولفوریک به عنوان یکی از مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان شمش، یکی دیگر از معضلات فعالان این صنعت محسوب می‌شود. افزایش قیمت گوگرد که توسط شرکت‌های پتروشیمی انجام می‌شود، منجر به رشد قیمت اسید سولفوریک و در نهایت قیمت تمام شده شمش خواهد شد. در حالی که پیش‌تر قیمت اسیدسولفوریک با توجه به ماهیت اسیدی بودن آن، بسیار کمتر بود و در حال حاضر تولیدکنندگان شمش باید بهای بیشتری را برای آن بپردازند.
ساز و کاز عرضه خاک روی در بورس مناسب نیست
وی افزود: عیار خاک معدنی عرضه شده در بورس کالای ایران چندان مرغوب نیست که همین مسئله، یکی دیگر از معضلات فعالان صنعت روی به شمار می‌آید. ضمن اینکه گاهی اوقات عرضه خاک معدنی در بورس با رقابت همراه می‌شود و قیمت آن به شدت رشد پیدا می‌کند. از سوی دیگر، برای مثال خاک روی با عیار ۱۱ درصد با یک قیمت مشخص در بورس عرضه می‌شود و تولیدکننده نیز بر اساس همین میزان عیار، اقدام به خرید از این تالار صنعتی می‌کند اما زمانی که عیار خاک خریداری شده در آزمایشگاه‌های تخصصی سنجیده می‌شود، شاهد هستیم که رقم آن حدود ۸ تا ۹ درصد است. متاسفانه ما نیز تجربه چنین اتفاق تلخی را داشته‌ایم و با زیان یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی به ازای خرید یک هزار تن خاک مواجه شده‌ایم. اگرچه در ادامه اعتراض خود را نسبت به این مسئله به بورس کالا اعلام کرده‌ایم اما قراردادهای مالی به نحوی است که تولیدکنندگان نمی‌توانند اقدام موثری را در این خصوص انجام دهند.
مدیرعامل شرکت فرآوری فلزات پایه سیماب عنوان کرد: ذخایر اکسیدی معدن بزرگ انگوران رو به پایان است و بسیاری از تولیدکنندگان روی، اقدام به واردات از کشورهای ترکیه و مراکش می‌کنند. نکته قابل توجه اینکه قیمت تمام شده خاک وارداتی از قیمت خاک عرضه شده در بورس کمتر است و از آنجایی که تولیدکنندگان شمش از خاک اکسیدی استفاده می‌کنند، ضرورت دارد از صادرات کنسانتره سولفوره جلوگیری شود و همچنین دانش فرآوری خاک سولفوره میان واحدهای تولیدی گسترش پیدا کند تا بتوانیم ضمن جلوگیری از خام‌فروشی، از واردات خاک معدنی بی‌نیاز شویم.
ضرورت گسترش فرآوری کنسانتره سولفوره
قربانی در ارتباط با اهمیت فرآوری کنسانتره سولفوره، مطرح کرد: بیشترین حجم خاک معدنی معامله شده در بورس کالای ایران برای خاک سولفوره است و این نشان می‌دهد که خوشبختانه تولیدکنندگان داخلی به دانش فرآوری آن دست یافته‌اند. فقط لازم است که تکنولوژی آن در اختیار سایر تولیدکنندگان نیز قرار بگیرد اما قیمت و عیار خاک اکسیدی عرضه شده در بورس، چندان مناسب نیست و بر همین اساس تولیدکنندگان شمش اقدام به واردات آن از سایر سایر کشورها می‌کنند. اگر واحدهای فرآوری خاک سولفوره بیشتری در کشور احداث شود، علاوه بر تبدیل خاک به اکسید قابل استفاده در کارخانه‌های تولید روی، می‌توانیم به مقدار قابل توجهی اسید سولفوریک دست پیدا کنیم که در حال حاضر از عوامل موثر در قیمت تمام شده روی است. همچنین از خروج کنسانتره سولفوره از کشور، جلوگیری خواهد شد و ضمن تولید محصول نهایی با ارزش افزوده بالاتر، ارزآوری بیشتری خواهیم داشت.
وی در خصوص صادرات شمش روی، تصریح کرد: شمش روی تولیدشده در مجموعه ما توسط بعضی واسطه‌ها به کشور ترکیه صادر می‌شود. البته پیش از این، صادرات شمش به صورت تهاتر به کشور ترکیه انجام می‌شد و به ازای فروش شمش، خاک معدنی وارد می‌کردیم اما با ابلاغ بخشنامه‌های خلق‌الساعه، تجارت را به نحوی پیچیده کرده‌اند که تولیدکننده به جای کسب سود از صادارت، دچار زیان مالی نیز خواهد شد. دلیل این امر نیز برنامه‌ریزی‌های اشتباه از جانب بعضی مدیران بدون دانش و آگاهی کافی از وضعیت صادرات صنایع است. رفع تعهد ارزی، یکی دیگر از چالش‌های مهم حوزه صادرات است که منجر به کاهش رغبت تولیدکنندگان برای صادرات محصول خواهد شد. نوسان نرخ ارز نیز باعث سردرگمی تولیدکنندگان شده است و بر همین اساس نمی‌توان برنامه‌ریزی مشخصی برای صادرات داشت. البته نقش تحریم را در این میان نباید نادیده گرفت و این معضل شرایط صادرات را بیش از پیش دشوار ساخته است.
کاهش جهانی قیمت روی
مدیرعامل شرکت فرآوری فلزات پایه سیماب در ادامه به ضرورت ایجاد ثبات اقتصادی در داخل کشور اشاره کرد و گفت: متاسفانه ثبات اقتصادی لازم در داخل کشور وجود ندارد و در چنین شرایطی نمی‌توان نسبت به رونق تولید و صادرات امیدوار بود. بانک مرکزی آمریکا در روزهای اخیر، اقدام به افزایش ۰٫۷۵ درصدی نرخ بهره بانکی کرد که همین مسئله، منجر به کاهش شدید قیمت کامودیتی‌ها به ویژه فلزات در بازارهای جهانی شد. قیمت روی در بورس فلزات لندن نیز با این اقدام ایالات متحده کاهش یافته است و در چنین شرایطی، اگر ما به دنبال توسعه و پیشرفت اقتصادی هستیم، باید بازارهای منطقه‌ای را از کشور ترکیه پس بگیریم تا بتوانیم ضمن افزایش رقابت‌پذیری، در راستای تولید و صادرات بیشتر شمش حرکت کنیم؛ چراکه این مهم علاوه بر اشتغال‌زایی، منجر به ارزآوری بیشتر و در نهایت رشد اقتصادی خواهد شد و رونق صادرات کمک شایانی به اقتصاد کشور خواهد کرد.
قربانی ضمن اشاره به مشتریان شمش روی، اذعان کرد: صنایع آبکاری و تولیدکنندگان اکسید روی، چرم مصنوعی و…، عمده مشتریان این شرکت هستند و ما از تجهیزات و ماشین‌آلات داخلی برای تولید شمش استفاده می‌کنیم. تمام قطعات مورد نیاز مانند گیربکس مخزن الکترولیز، طراحی و بومی‌سازی در داخل مجموعه شده است و با افتخار از این قطعات در تولید شمش استفاده می‌کنیم. فرایند تولید شمش روی نیز مانند سایر تولیدکنندگان داخلی، روش هیدرومتالورژی است. ابتدا کنسانتره یا خاک خام روی در مخازن لیچینگ با افزایش اسید سولفوریک، حل و به محلول سولفات روی تبدیل می‌شود. پس از فیلتراسیون و جداسازی اجزای نامحلول، این محلول طی چند مرحله به منظور جداسازی ناخالصی‌های موجود، تصفیه و به قسمت الکترولیز هدایت می‌شود. در اثر عبور جریان برق مستقیم با ولتاژ و آمپراژ لازم که همان الکترولیز است، فلز روی بر سطح کاتدها رسوب می‌کند و در فاصله‌های زمانی مختلف، از سطح کاتد به صورت ورقه‌هایی از جنس روی خالص جدا می‌شوند. این ورقه‌ها پس از عبور از کوره ذوب، به شکل شمش‌هایی به وزن ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم، بسته‌بندی و آماده فروش می‌شوند.
خطر کاهش نیروی انسانی متخصص در کمین تولیدکنندگان است
این تولیدکننده شمش مسی در ادامه با اشاره به قطعی برق واحدهای صنعتی، تصریح کرد: دوشنبه هر هفته با اطلاع‌رسانی قبلی، برق مجموعه قطع می‌شود. در چنین شرایطی ما چاره‌ای جز کاهش تولید نداریم و موظف هستیم حقوق نیروی انسانی را به طور کامل پرداخت کنیم. متاسفانه با افزایش تورم و مشکلات اقتصادی، شاهد خروج نیروی انسانی از بخش تولید هستیم. کارخانه ما در استان کرمانشاه قرار دارد و در حال حاضر یکی از نیروهای انسانی غیرمتخصص شاغل در مجموعه، دارای مدرکی تحصیلی فوق لیسانس است که به ناچار نمی‌تواند در زمینه مورد علاقه خود فعالیت کند. متاسفانه این معضل به شدت در بخش تولید در حال افزایش است و از آنجایی که زیرساخت‌های لازم برای اشتغال فارغ‌التحصیلان جدید دانشگاهی فراهم نیست، شاهد افزایش گرایش جوانان به مشاغل غیرمولد هستیم. در چنین شرایطی، ما تمام تلاش خود را برای حفظ نیروی انسانی شاغل در مجموعه خواهیم کرد و امیدوار هستیم بتوانیم همچنان تولید را زنده نگه داریم.
قربانی ضمن انتقاد از حمایت نکردن دولت از تولید، اذعان کرد: خاک مورد نیاز خود را از معادن خمین، یزد، بروجن و زنجان تامین می‌کنیم و با توجه به اینکه کارخانه در شهرک صنعتی قرار دارد و تمام استانداردهای زیست‌محیطی را در نظر گرفته‌ایم، شرکت شهرک‌های صنعتی استان از ما نزد سازمان محیط زیست به دلیل آلایندگی شکایت کرده است. در حالی که نیازمند حمایت از سوی این شرکت هستیم اما متاسفانه همکاری‌های لازم با ما صورت نمی‌پذیرد.
وی در پایان یادآور شد: امیدوار هستیم با رشد و توسعه تولید، شاهد اشتغال‌زایی بیشتری در کشور باشیم تا بتوانیم ضمن کاهش معضلات اجتماعی ناشی از بیکاری، زمینه را برای رونق و تحول اقتصادی فراهم کنیم.
