صنعت لوله و پروفیل فولادی با برخورداری از انواع مختلف محصولات، نقش بسیار موثری در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند و طیف وسیع صنایع مصرف‌کننده این محصولات شامل نفت، گاز و پتروشیمی، ساختمان‌سازی، خودروسازی، لوازم خانگی و…، نشان از اهمیت بالای آن در رشد و پیشرفت صنعت و اقتصاد دارد. اگرچه ممکن است با توجه به تعدد تولیدکنندگان انواع محصولات لوله و پروفیل در ایران به عنوان یکی از ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد جهان، وضعیت این صنعت در نگاه اول مطلوب به نظر برسد اما توانایی تولید، تنها یک بخش مرتبط با آن بوده و صنعت لوله و پروفیل چه در بخش تامین ماده اولیه (ورق گرم) و چه مصرف با چالش‌های متعددی مواجه است. گروه صنعتی سپنتا به عنوان نخستین واحد تولیدکننده لوله و پروفیل فولادی در کشور به شمار می‌آید که با بهره‌مندی از پشتوانه بیش از ۶۰ سال فعالیت در صنعت کشور، موفق به تولید محصولات خاص و متنوع فولادی در سالیان اخیر شده است. به منظور بررسی اهداف و استراتژی‌های این گروه صنعتی در زمان مدیریت جدید و همچنین بررسی شرایط و معضلات صنعت لوله و پروفیل فولادی کشور، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» گفت‌وگویی با رسول صادقی، مدیرعامل گروه صنعتی سپنتا تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
گروه صنعتی سپنتا با هدف ارتقای شاخص‌های عملکردی خود در تمام بخش‌های تولید، چه اقداماتی را در سال ۱۴۰۳ در دستور کار قرار داده است؟
گروه صنعتی سپنتا در راستای تحقق اهداف استراتژیک و ارتقای شاخص‌های عملکردی، اقدامات قابل‌توجهی را در سال جاری به اجرا درآورده است. در واقع ما به دنبال آن هستیم تا ضمن بهره‌گیری از توانمندی‌های بی‌بدیل خود در زمینه‌های طراحی، مهندسی، ساخت و به‌روزرسانی تجهیزات خطوط تولیدی، با تقویت بنیه فنی و واحد ماشین‌سازی، استانداردهای کیفیت محصولات فلزی و پلیمری را به سطحی بی‌سابقه ارتقا بخشیم. از این رو در پرتو سیاست‌های مدون و هدفمند، برنامه‌های گسترده‌ای را برای توسعه بازار محصولات لوله سبک در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی پیش‌بینی کردهایم که این برنامه‌ها شامل تولید لوله‌های درز جوش با کیفیت بالا می‌شود و پاسخگوی نیازهای فزاینده صنایع حیاتی نظیر اکتشاف، توسعه و انتقال نفت و گاز خواهد بود. همچنین ما با تاکید بر مقوله اشتغال‌زایی، گام‌های موثری در راستای تحقق جهش تولید و خدمات پایدار برداشته‌ایم و معتقدیم توسعه صنعت تولید لوله و پروفیل سبک نه تنها به افزایش تولید داخلی کمک می‌کند بلکه در ایجاد فرصت‌های شغلی برای جمعیت وسیعی از هم‌وطنان نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد. در یک نگاه کلی، این تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های دقیق، نشان از عزم راسخ گروه صنعتی سپنتا برای پیشبرد اهداف عالیه و تعالی صنعت ملی دارد.
استراتژی‌های مدیریت جدید گروه صنعتی سپنتا بر پایه چه محورهایی تبیین شده است و این مجموعه چه اهداف توسعه‌ای را در سال جاری دنبال می‌کند؟
استراتژی‌های مدیریت جدید گروه صنعتی سپنتا بر اساس محورهای اصلی تعریف شده است که شامل بهینه‌سازی زنجیره تامین، ارتقای فرایندهای تولید، مدیریت دقیق هزینه‌ها و تعالی کیفیت محصولات می‌شود. در سال جاری، ما با تمرکز بر رفع چالش‌های موجود در تامین مواد اولیه و مقابله با نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های وارداتی، استراتژی‌های متعددی را پیاده‌سازی کردهایم که شامل توسعه شبکه‌های تامین داخلی و بین‌المللی، به‌کارگیری فناوری‌های نوین در خطوط تولیدی برای کاهش ضایعات و افزایش بهره‌وری و اجرای برنامه‌های کنترل کیفیت مستمر است. همچنین با اتخاذ رویکردهای نوآورانه در مدیریت انرژی و بهینه‌سازی فرایندهای حمل‌ونقل، به دنبال کاهش هزینه‌های تولید و افزایش رقابت‌پذیری محصولات خود در بازارهای داخلی و خارجی هستیم.
از دیدگاه جناب‌عالی، احداث و راه‌اندازی واحدهای کوچک‌مقیاس تولید لوله و پروفیل فولادی در کشور با چه مزایا و چالش‌هایی طی سالیان اخیر همراه بوده است؟
واحدهای کوچک‌مقیاس تولید لوله و پروفیل با وجود نقش‌های مثبتی که می‌توانند در اقتصاد داشته باشند، در حال حاضر با چالش‌هایی روبه‌رو هستند که می‌تواند صرفه اقتصادی آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. این واحدها اغلب با محدودیت‌هایی از قبیل کمبود سرمایه، دسترسی محدود به فناوری‌های پیشرفته و مشکلات مربوط به مقیاس اقتصادی مواجهند. علاوه‌براین، توانایی رقابت با شرکت‌های بزرگ‌تر که از مزایای اقتصادمقیاس بهره‌مند هستند، برای آن‌ها دشوار است. این موضوع می‌تواند منجر به کاهش کیفیت محصولات، افزایش هزینه‌های تولید و در نهایت کاهش رقابت‌پذیری در بازارهای داخلی و بین‌المللی شود. همچنین واحدهای کوچک‌مقیاس ممکن است در مقابل نوسانات بازار و تغییرات قیمت مواد اولیه آسیب‌پذیرتر باشند. این مسئله می‌تواند به ناپایداری در تولید و عدم توانایی در برنامه‌ریزی بلندمدت منجر شود. علاوه‌براین، محدودیت‌های مربوط به استانداردهای زیست‌محیطی و ایمنی نیز می‌تواند برای این واحدها چالش‌برانگیز باشد زیرا اغلب فاقد منابع لازم برای سرمایه‌گذاری در بهبود فرایندها و تجهیزات خود هستند. در نتیجه با وجود اینکه واحدهای کوچک‌مقیاس می‌توانند به تنوع‌بخشی و خودکفایی اقتصادی کمک کنند اما بدون حمایت‌های دولتی و سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک، ممکن است نتوانند به طور موثر در بازار رقابتی حضور بهم رسانند و در نهایت ممکن است فعالیت آن‌ها صرفه اقتصادی نداشته باشد. این موضوع نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دقیق از سوی سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران اقتصادی است تا بتوانند زمینه‌های لازم برای رشد و پایداری این واحدها را فراهم کنند.
توسعه صنایع پایین‌دستی فولاد به ویژه کارخانه‌های تولید لوله و پروفیل را به چه میزان بر ایجاد توازن در زنجیره فولاد کشور موثر می‌دانید؟
ما معتقدیم که توسعه صنایع پایین‌دستی فولاد از جمله کارخانه‌های تولید لوله و پروفیل، کمک قابل‌توجهی به ایجاد تعادل در زنجیره ارزش فولاد کشور می‌کند. این بخش که به صورت کامل با استفاده از فناوری‌های بومی شده و فرایندهای تولید داخلی اداره می‌شود نه تنها زمینه‌ساز اشتغال‌زایی و افزایش ارزش افزوده است بلکه به عنوان یک عامل محوری در تقویت خودکفایی اقتصادی و کاهش وابستگی به واردات عمل می‌کند. صنعت لوله و پروفیل ضمن برخورداری از ارتباطات وسیع با بخش‌های متنوعی از جمله نفت، گاز، آب، پتروشیمی، ساختمان و خودروسازی، نقش کلیدی در تامین نیازهای این صنایع دارد و به طور مستقیم در افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی کشور موثر است. در واقع این ارتباطات نه تنها به تکمیل زنجیره فولاد کمک خواهد کرد بلکه با افزایش ارزش افزوده و کاهش خام‌فروشی، به تقویت اقتصاد ملی و ارتقای خودکفایی کشور در شرایط تحریم منجر خواهد شد.
ارزیابی شما از ناهم‌خوانی موجود میان ظرفیت ایجاد شده (حدود ۲۰ میلیون تن) و میزان تولید واقعی (حدود دو میلیون تن) در کارخانه‌های تولید لوله و پروفیل فولادی کشور چیست؟
تامین ورق گرم که ماده اولیه اصلی در تولید لوله و پروفیل فولادی است، در داخل کشور توسط شرکت‌هایی چون فولاد مبارکه، فولاد گیلان و نورد و لوله اهواز انجام می‌گیرد. شرکت فولاد مبارکه ورق تولیدی خود را با تناژ بالا در بورس عرضه می‌کند؛ در حالی که فولاد گیلان و نورد و لوله اهواز با تناژ پایین‌تر، محصولات خود را در بازار آزاد به فروش می‌رسانند. این تفاوت در روش عرضه همراه با قیمت‌گذاری غیرکارشناسی و رقابت شدید در بورس، به افزایش قیمت نهایی ورق گرم منجر شده است. در ادامه این افزایش قیمت، تاثیر منفی بر توان رقابتی کارخانه‌های تولید لوله و پروفیل داشته و باعث شده است تا ظرفیت تولیدی، بسیار بیشتر از میزان تولید واقعی باشد. بنابراین برای رفع این ناهم‌خوانی و بهبود وضعیت صنعت لوله و پروفیل، نیازمند تغییر و بهینه‌سازی سیاست‌گذاری‌های مربوط به عرضه ورق گرم و همچنین اصلاح رویه‌های قیمت‌گذاری موجود هستیم.
گروه صنعتی سپنتا چه رویکردی را در راستای نوآوری و توسعه تولید محصولات خاص و جدید فولادی و عرضه آن‌ها در بازارهای داخلی و همچنین صادراتی در سال ۱۴۰۳ در نظر گرفته است؟
ما با اتخاذ استراتژی‌های مبتکرانه و توسعه‌گرا در سال جدید، گام‌های بلندی را در جهت دستیابی به فناوری‌های پیشرفته جهانی و تعامل سازنده با مراکز علمی و دانشگاهی برداشته‌ایم. این تلاش‌ها به منظور تولید لوله‌های مغزی «CoilTube» با کاربرد در صنایع نفت و گاز صورت گرفته و برای نخستین بار در ایران، این محصولات خاص و نوآورانه را به مرحله تولید رسانده است. این پیشرفت‌ها که با هدف ارتقای سطح کیفی و کارایی صنعت ملی صورت گرفته، زمینه ایجاد فرصت‌های شغلی و خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک را فراهم آورده است و در عین حال با کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری در عرصه‌های بین‌المللی، کمک شایانی به تقویت بنیه اقتصادی کشور کرده است. علاوه‌براین، ما با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و دریایی و بهبود شرایط مالی و بانکی همراه با حمایت‌های دولتی و ارائه راهکارهای موثر، گام‌های استواری در مسیر افزایش صادرات و توسعه حضور خود در بازارهای جهانی برخواهیم داشت. تلاش‌های خانواده سپنتا، نشان‌دهنده تعهد این گروه به تحقق چشم‌اندازی روشن برای رشد و توسعه پایدار در سطح ملی و فراملی است.
گروه صنعتی سپنتا چه تمهیداتی را در زمینه آموزش، جذب و به‌کارگیری افراد متخصص و متعهد اندیشیده است؟
با توجه به اهمیت نیروی انسانی در مسیر توسعه و رشد تولید واحدهای صنعتی، تدابیر متعددی را در زمینه آموزش، جذب و به کارگیری افراد متخصص و متعهد اندیشیده‌ایم. این مهم در وهله اول، به «آموزش و آماده‌سازی» اختصاص دارد که شامل برگزاری جلسات با نظام مهندسی مناطق کل کشور به منظور آموزش و آماده‌سازی نیروی انسانی؛ شرکت در سمینارها و دوره‌های آموزشی مرتبط با کنترل کیفیت و استانداردها و برگزاری کلاس‌های فنی جهت شناخت مواد و تجهیزات تولید و تعمیر و نگهداری است. در ادامه و در زمینه «جذب نیروی متخصص»، ما به دنبال بهره‌مندی از نیروی مجرب با تجربه بالا به منظور پرورش و جایگزینی با نیروی انسانی جدید و اخذ وندور لیست‌ها از اداره گاز برای لوله‌های پلیمری و فلزی به منظور توسعه تولید هستیم. همچنین «استفاده از پتانسیل ماشین‌سازی و تکنولوژی»، مسئله مهم دیگری است که در این راستا مد نظر قرار داده‌ایم و بهره‌برداری از پتانسیل موجود ماشین‌سازی در شرکت تهران و استفاده از تکنولوژی جدید جهت بازسازی و به‌روز‌کردن دستگاه‌های تولید را برنامه‌ریزی کردهایم. عامل تاثیرگذار دیگر در این زمینه، «همکاری با دانشگاه» است که ما توانسته‌ایم با تکیه بر دانش و مهارت متخصصان خود و همکاری با دانشگاه در زمینه آموزش و جذب افراد متخصص، نسبت به تولید انواع لوله و پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی، لوله‌های سیاه و گالوانیزه، لوله‌های گاز پلیمری و فلزی و… و عرضه این محصولات در بازار اقدام کنیم.
آینده صنعت لوله و پروفیل فولادی کشور، چه در راستای تامین نیاز داخل و چه در حوزه صادرات به بازارهای بین‌المللی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعت لوله و پروفیل فولادی در کشور دارای پتانسیل‌های بالقوه‌ای است و با توجه به رشد صنعت ساخت‌وساز و نیاز روزافزون به مواد ساختمانی، تقاضای بیشتری برای لوله و پروفیل در کشور وجود دارد. همچنین افزایش تقاضای جهانی برای گاز طبیعی و رشد مصرف گاز نیز نقش مهمی در افزایش تقاضا برای لوله‌ها ایفا می‌کند. در این بین باید توجه داشت که تدوین استانداردهای مرتبط با محصولات لوله و پروفیل، بهبود کیفیت و افزایش توان تولید داخلی را تسهیل می‌کند. در حوزه صادرات به بازارهای بین‌المللی نیز باید توجه داشت که کشورهای تولیدکننده منطقه آسیا با توجه به انقلاب در بخش تولید لوله و پروفیل، محصولات سبک‌تر از استانداردهای جهانی تولید می‌کنند. این کشورها با حفظ ویژگی‌های محصولات خود، با اقبال خرید رو به رشد جهانی در مقابل لوله‌های سنگین گذشته با همان کارایی دست‌پیدا کرده‌اند. از این رو توانایی تولید محصولات با کیفیت بالا در ایران، امکان صادرات به بازارهای خارجی را نیز فراهم خواهد کرد. در همین راستا اصلاح نحوه حضور سازندگان خارجی در مناقصات، حفظ روند رو به رشد انظباط در برگزاری مناقصات و اجرای پروژه‌ها و رعایت قوانین استفاده حداکثر از توان ساخت در پروژه‌های «EPC»، از جمله راهکارهای مهمی به شمار می‌آیند که باید در دستور کار بخش‌های مختلف قرار بگیرند؛ ضمن اینکه حمایت از تولید داخل در پروژه‌هایی که به روش فاینانس تامین مالی می‌شوند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و تولید لوله‌های بدون درز نیز می‌تواند نقش مهمی در توسعه این صنعت داشته باشد. در یک نگاه کلی، می‌توان گفت با توجه به پتانسیل‌های بالقوه‌ای که در این صنعت وجود دارد، با ارائه راهکارهای مناسب می‌توان از آینده آن بهره کافی و مناسب را برد.
انتهای پیام//
