تاثیر مخرب نیروگاه‌های خورشیدی بر بخش کشاورزی

بررسی‌ها نشان می‌دهند با رشد استفاده از انرژی‌ خورشیدی، به نظر می‌رسد بهره‌وری زمین‌های زراعی به دلیل فرسایش خاک کاهش خواهد یافت.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از خبرگزاری رویترز، حدود ۴۴۵ هکتار از مزارع دیو داتلینگر در نزدیکی شهر ویتفلید «Wheatfield» واقع در ایالت ایندیانای آمریکا، از سال ۲۰۱۹ به شرکت «Dunns Bridge Solar LLC» به منظور نصب پنل‌های خورشیدی اجاره داده شده است و ماشین‌آلات زیادی در این منطقه به منظور راه‌اندازی این پروژه بزرگ در حال فعالیت هستند.

داتلینگر از شکایت همسایگان نزدیک مزرعه وی که فعالیت و ساخت‌و‌ساز آن‌ها موجب نشستن گرد و خاک فراوان بر خانه و حتی محصولات زراعی آن‌ها شده بوده، اشاره کرد.

در همین راستا، سخنگوی شرکت «Dunns Bridge Solar LLC» مطرح کرد: این شرکت از تمام تلاش خود در جهت به حداقل رساندن وارد آمدن هرگونه خسارت و اختلال در رشد محصولات کشاورزی و زمین‌های زراعی ناشی از فعالیت‌های ساخت‌و‌ساز در مناطق پیرامون پروژه نصب پنل‌های خورشیدی استفاده خواهد کرد.

وی تصریح کرد: این شرکت در قبال مزاحمت‌های ایجاد شده برای ساکنان مناطق نزدیک پروژه مذکور، در ساخت جاده‌ها و نصب تیرهای برق و پنل‌های خورشیدی برای مزارع آن‌ها مساعدت خواهد کرد.

به گفته دیو داتلینگر به عنوان مالک مزارع اجاره داده شده، کارکنان شرکت «Dunns Bridge Solar LLC» چشم‌انداز این مزارع را تغییر داده‌اند و فعالیت آن‌ها، منجر به نشستن شن و ماسه‌های ریز بر روی لایه خاک فوقانی و حاصل‌خیز در این منطقه شده است.

با توجه به بررسی‌های انجام شده، به نظر می‌رسد بخش اعظم زمین‌هایی که پنل‌های خورشیدی بر روی آن‌ها نصب شده‌اند، از شن و ماسه پوشیده شده و هیچ نوع گیاهی در آن رشد نکرده است.

وی با اشاره به اینکه دیگر نمی‌تواند در این مزارع محصولی را پرورش دهد، افزود: حدود یک سوم از مزارع معادل حدود یک هزار و ۲۰۰ هکتار که در آن ذرت، سویا و یونجه کشت می‌شده، به شرکت «Dunns Bridge Solar LLC» اجاره داده شده است.

پروژه پنل‌های خورشیدی مذکور، متعلق به شرکت «Dunns Bridge Solar LLC» به عنوان زیرمجموعه شرکت‌ «NextEra Energy Resources LLC»، بزرگ‌ترین تولیدکننده برق از انرژی بادی و خورشیدی در جهان است.

دوتلینگر در خصوص شکایت خود از خسارات وارده از سوی شرکت‌ «NextEra Energy Resources LLC» به مزارع مذکور، مطرح کرد: انجام هرگونه اقدامات جبرانی در این خصوص پس از پایان قرارداد منعقد شده تا سال ۲۰۷۳، طبق شرایط توافق‌نامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

گفتنی است صنعت انرژی خورشیدی در حال ورود گسترده به ایالت‌های غرب میانه ایالات متحده آمریکا است که با استفاده از طرح مشوق‌های فدرال و ایالتی از طریق اجاره زمین با قیمتی ارزان، امکان دسترسی به انرژی الکتریکی را فراهم می‌کند.

طبق تجزیه و تحلیل انجام شده از سوی خبرگزاری رویترز از داده‌های فدرال، ایالتی و محلی، ارزیابی صدها صفحه سوابق موجود در دادگاه‌ها و مصاحبه با بیش از ۱۰۰ دانشمند بخش انرژی و خاک، اقتصاددانان بخش کشاورزی، کشاورزان و مالکان زمین‌های زراعی و قانونگذاران محلی، ایالتی و فدرال، توسعه ‌زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر ممکن است باعث آسیب رساندن به خاک حاصل‌خیز در مزارع کشاورزی در ایالت‌های کلیدی مانند ایندیانا در آمریکا ‌شود.

بر اساس تجزیه و تحلیل انجام شده از سوی خبرگزاری رویترز، بخشی از مزارع متعلق به دیو داتلینگر از جمله زمین‌هایی که پنل‌های خورشیدی در آن نصب شده، از سوی وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) به عنوان حاصل‌خیزترین زمین‌های کشاورزی برای کشت محصولات زراعی معرفی شده است.

طبق بررسی‌های انجام شده توسط خبرگزاری مذکور، اجاره زمین‌‍‌های کشاورزی در ایالت ایندیانا و ایالت‌های مجاور آن برای نصب پنل‌های خورشیدی، حدود ۹۰۰ تا یک هزار و ۵۰۰ دلار در سال در هر هکتار ذکر شده است که نرخ آن به طور سالانه افزایش خواهد یافت. در مقابل، میزان اجاره زمین‌های کشاورزی متعلق به تولیدکنندگان برتر در کشت ذرت و سویا در ایالت‌های ایندیانا، ایلینویز و آیووا، به طور متوسط حدود ۲۵۱ دلار در هر هکتار در سال ۲۰۲۳ بوده است.

شرکت «Farmland Partners Inc» به عنوان یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذار در بخش املاک و مستغلات، حدود ۹ هزار هکتار زمین کشاورزی در سراسر آمریکا به شرکت‌های فعال در بخش انرژی خورشیدی اجاره داده است. پل پیتمن، رئیس اجرایی شرکت مذکور در همین راستا بیان کرد: بخش اعظمی از زمین‌هایی که از طریق شرکت «Farmland Partners Inc» اجاره داده شده‌اند، دارای خاکی بسیار حاصل‌خیز هستند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگرچه اجاره این زمین‌های حاصل‌خیز اقدامی منفعت‌طلبانه خواهد بود اما این اقدامی است که سرمایه‌گذاران شرکت «Farmland Partners Inc» در خواست انجام آن را ارائه کرده‌اند.

برخی از توسعه‌دهندگان انرژی‌های تجدیدپذیر اظهار داشتند که اجاره تمام زمین‌های زراعی، تنها به منظور نصب پنل‌های خورشیدی نخواهد بود. بعضی از شرکت‌های توسعه‌دهنده انرژی خورشیدی در حال طراحی مکان‌هایی در زمین‌های زارعی هستند تا صاحبان این زمین‌ها بتوانند محصولات زراعی خود را بین پنل‌های خورشیدی نصب شده کشت کنند. شماری از توسعه‌دهندگان انرژی‌های تجدیدپذیر عنوان کردند که در ایالت‌های غرب میانه آمریکا که بیش از یک سوم محصول ذرت ایالات متحده آمریکا در آنجا برای تولید اتانول به کار می‌‌رود، استفاده از انرژی خورشیدی برای تامین برق وسایل نقلیه الکتریکی در آینده می‌تواند حائز اهمیت باشد.

تعدادی از اقتصاددانان در بخش کشاورزی معتقدند که حتی اختصاص بخش کوچکی از زمین‌های حاصل‌خیز ایالات متحده آمریکا برای توسعه انرژی خورشیدی، می‌تواند به شدت بر روی لایه فوقانی خاک زمین‌های زراعی تاثیر منفی بگذارد و موجب فرسایش خاک شود.

طبق گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست و وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا، روش‌های به کار رفته از سوی شرکت‌های توسعه‌دهنده انرژی خورشیدی در زمین‌های زراعی اجاره‌ای، از جمله مسطح‌سازی و قطعه‌بندی بخش‌های زیادی از این زمین‌ها، می‌تواند منجر به فرسایش قابل‌توجهی از بخش فوقانی خاک آن‌ها شود.

داده‌های آژانس حفاظت از محیط زیست و وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا نشان می‌دهد که توسعه انرژی خورشیدی در میان رشد رقابت برای اجاره زمین‌های زارعی و تبدیل کاربری آن‌ها به کاربری مسکونی، تجاری و صنعتی افزایش یافته است؛ به طوری که در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۱۹۹۷، نزدیک به ۸ درصد زمین‌های زراعی در آمریکا تغییر کاربری داده‌اند.

با استناد به گزارش‌های وزارت انرژی آمریکا، به دلیل گسترش و توسعه بی‌رویه شهرها، در حال حاضر تعداد زمین‌های زراعی که بدین منظور اجاره داده می‌شوند، نسبت به زمین‌هایی که به شرکت‌های توسعه‌دهنده انرژی خورشیدی اختصاص می‌یابد، بیشتر است.

ساخت‌وساز در مزارع حاصل‌خیز

از آنجایی که ثبت معاملات زمین به طور معمول در دسته معاملات محرمانه قرار دارد، در حال حاضر آمار دقیقی از میزان زمین‌های زراعی اجاره داده شده به منظور نصب پنل‌های خورشیدی در آمریکا در دسترس نیست.

در همین راستا، شماری از محققان در سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده آمریکا و آزمایشگاه ملی لارنس برکلی متعلق به وزارت انرژی این کشور، در حال تهیه یک بانک اطلاعاتی از تاسیسات انرژی خورشیدی موجود در سراسر آمریکا هستند. کار بر روی ایجاد یک پایگاه داده در رابطه با تاسیسات انرژی خورشیدی در ایالات متحده آمریکا، از سال ۲۰۲۰ آغاز شده و تاکنون اطلاعات مربوط به سه هزار و ۶۹۹ تاسیسات خورسیدی در ۴۷ ایالت و منطقه کلمبیا آمریکا جمع‌آوری شده است.

اگرچه این پروژه هنوز در حال انجام است اما طبق بررسی‌ها، حدود ۰٫۰۲ درصد از کل زمین‌های زراعی موجود در ایالات متحده آمریکا به نوعی به شرکت‌های توسعه‌دهنده پنل‌های خورشیدی در مقیاس بزرگ از سال ۲۰۲۱ اجاره داده شده است.

همچنین مجموع ظرفیت انرژی کل تاسیسات خورشیدی بررسی شده در این بانک اطلاعاتی، بیش از ۶۰ گیگاوات انرژی برق عنوان شده است. علاوه‌براین، طبق گزارشی که در ماه دسامبر ۲۰۲۳ از سوی انجمن صنایع انرژی خورشیدی (SEIA) و شرکت «Wood Mackenzie» منتشر شد، ظرفیت تاسیسات خورشیدی در آمریکا حدود سه برابر شده است.

بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیش از دو هزار صفحه اسناد مربوط به توسعه انرژی خورشیدی در دفاتر بومی در چهار ایالت غرب میانی آمریکا در شهر‌های پولاسکی، استارک و جاسپر مورد ارزیابی قرار گرفت.

این شهرهای مورد ارزیابی در نزدیکی مناطقی قرار دارند که بزرگ‌ترین پروژه‌های انرژی‌ خورشیدی در آمریکا در دست توسعه یا ساخت هستند. با این وجود، ارزیابی‌های انجام شده را لزوما نمی‌توان به کل مناطق کشور آمریکا تعمیم داد اما می‌توان به تاثیر بالقوه اجرای پروژه‌های خورشیدی در مناطق برخوردار از زمین‌های زراعی اشاره کرد.

طبق این ارزیابی‌ها، حدود ۱۲ درصد از زمین‌های زراعی در شهر پولاسکی، حدود ۹ درصد از زمین‌های کشاورزی استارک، حدود ۴ درصد از زمین‌های حاصل‌خیز شهر جاسپر و حدود ۵ درصد از زمین‌های مرغوب شهر کلمبیا، به شرکت‌های توسعه‌دهنده انرژی خورشیدی از سوی مالکان زمین‌ها اختصاص داده شده است.

جری هاتفیلد، مدیر سابق آزمایشگاه ملی تحقیقات کشاورزی در آژانس حفاظت از محیط زیست و وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا، ارزیابی متن گزارش منتشر شده در رابطه با اختصاص زمین‌های مرغوب کشاورزی در چهار ایالت این کشور را نگران‌کننده خواند.

وی، بیشترین نگرانی خود را نه به اختصاص زمین به منظور توسعه انرژی خورشیدی بلکه به اختصاص زمین‌های مرغوب و بسیار حاصل‌خیز آمریکا که صنعت تولید محصولات کشاورزی بومی در این مناطق به آن وابسته است، مرتبط دانست.

بیش از ده‌ها تن از متخصصان بخش کشاورزی و همچنین محققان بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و سایر متخصصان فعال در این دو صنعت، از ارزیابی صورت گرفته در خصوص بررسی تعداد زمین‌های اختصاص یافته به منظور توسعه انرژی‌های خورشیدی ابراز رضایت داشتند. با این حال، برخی دیگر ارزیابی انجام شده را محدود به چند منطقه دانستند که قابل تعمیم به کل ایالت‌های دیگر آمریکا نیست.

لازم به ذکر است که برای تحقق اهداف کربن‌‌زدایی ارائه شده از سوی دولت بایدن، ایالات متحده آمریکا تا سال ۲۰۵۰، به ۱،۵۷۰ گیگاوات از توسعه ظرفیت انرژی الکتریکی از طریق راه‌اندازی تاسیسات انرژی خورشیدی نیاز دارد.

بر اساس پیش‌بینی وزارت انرژی آمریکا که متن گزارش آن در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، انتظار می‌رود به حداکثر ۵ درصد از زمین‌های ایالت‌های آمریکا به منظور راه‌اندازی تاسیسات خورشیدی مطابق با طرح کربن‌‌زدایی نیاز باشد که البته این رقم برای ایالت رودآیلند، به حداکثر حدود ۶٫۵ درصد خواهد رسید.

پژوهشگران موسسه غیردولتی حفاظت از زمین‌های کشاورزی با نام موسسه «American Farmland Trust»، در سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی کرده بودند که ۸۳ درصد از تاسیسات انرژی خورشیدی جدید در ایالات متحده آمریکا، در مزارع کشاورزی این کشور توسعه خواهد یافت؛ مگر اینکه در سیاست‌های فعلی دولت تغییری ایجاد شود. این موسسه در ادامه هشدار داد که حدود نیمی از تاسیسات انرژی خورشیدی، در مرغوب‌ترین زمین‌های زراعی آمریکا که در حال حاضر محصولات غذایی و کشاورزی در آن کشت می‌شود، توسعه می‌یابد.

موافقان توسعه تاسیسات انرژی خورشیدی در زمین‌های کشاورزی

پنج توسعه‌دهنده انرژی‌های تجدیدپذیر و شرکت‌های فعال در بخش توسعه انرژی خورشیدی در مصاحبه خود با خبرگزاری رویترز اعلام کردند که اختصاص زمین‌های کشاورزی برای راه‌اندازی تاسیسات خورشیدی، تاثیر بسیار ناچیزی بر زنجیره تولید مواد غذایی آمریکا خواهد داشت. در واقع آن‌ها بر این باورند که اجرای چنین سناریویی، دقیقا مطابق با طرح کربن‌زدایی آمریکا و در راستای بهبود تغییرات اقلیمی خواهد بود.

شرکت «Doral Renewables» به عنوان یک مجموعه توسعه‌دهنده پروژه «Mammoth Solar» به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار که در شهرهای پولاسکی و استارک در دست اجراست، اعلام کرد که در تصمیم‌گیری‌های مربوط به یافتن زمین‌های زراعی مناسب جهت ساخت تاسیسات انرژی خورشیدی، تاثیر اقدام خود بر عملکرد تولید ذرت یا سویا در این مزارع را در نظر نمی‌گیرد.

نیک کوهن، مدیرعامل شرکت «Doral Renewables» در همین خصوص اظهار داشت: این شرکت در راه‌اندازی تاسیسات خورشیدی خود به مولفه‌هایی همچون توپوگرافی زمین، نحوه قطعه‌بندی و نزدیکی آن به یک شبکه یا ایستگاه فرعی برق توجه می‌کند و از ساخت تاسیسات در مناطق جنگلی، آبراه‌‌ها و مناطق حساس زیست‌محیطی اجتناب خواهد کرد.

وی ضمن واکنش به انتقاداتی که اخیرا پیرامون تغییر کاربری زمین‌های زراعی مطرح شده بود، موضوع تغییر کاربری زمین‌های حاصل‌خیز به نفع ساخت تاسیسات خورشیدی را امری نادرست عنوان کرد و گفت: استفاده از انرژی خورشیدی می‌تواند زمین‌های کشاورزی را از منظر اقتصادی حاصل‌خیزتر کند.

نورم ولکر، یکی از کشاورزانی که در ایالت ایندیانای آمریکا مشغول به حرفه کشاورزی است، بیان کرد: با اجاره دادن ۶۰ درصد از زمین‌های کشاورزی خود به شرکت «Doral Renewables»، درآمد بیشتری نصیب وی خواهد شد زیرا با توجه به کاهش قیمت‌های محصولات کشاورزی در سال ۲۰۲۳ به پایین‌ترین حد خود در سه سال اخیر، در صورتی که خود اقدام به کاشت محصولات کشاورزی کند، میزان درآمد به دست آمده کمتر از اجاره زمین‌ها به شرکت مذکور خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: کشت محصولات کشاورزی در چنین شرایطی مقرون به صرفه نیست و ترجیح می‌دهد درآمد خود را از طریق اجاره زمین به شرکت «Doral Renewables» کسب کند.

انتهای پیام//