بر اساس برنامه ششم توسعه (۱۴۰۰- ۱۳۹۶) دستیابی به تولید سالانه ۱۰ تن طلا پیش‌بینی شده که تا پایان سال ۱۳۹۷ نزدیک به ۸۰ درصد این هدف محقق شده است.
به گزارش «فلزات آنلاین»، برپایه جداول آماری سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در سال ۱۳۸۵ با استخراج ۶۷۰ هــزار و ۵۹۲ تـــن سنگ طلا، یک‌هـــزار و ۴۳۲کیلوگـرم طلا تولیــد شد که رونــد تولیــد سالیانه پس از آن افزایشی بود؛ البته در خلالاین سال‌هــا بنــابرعلل مختلــف اعـم از مشکلات استخــراج و تعطیلـــی کارخانــه فـــرآوری و… افت‌تولید نیز به وجود آمد.
آمارهای مورد بررسی نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۲ به میزان یک میلیون و ۶۶۳ هزار و ۷۰۹ تن سنگ طلا استخراج شد که از این میزان چهار هزار و ۱۹۶ کیلوگرم طلا حاصل شد.
برآورد کل ذخیره طلا
کل ذخایر طلای معدنی شناخته شده در کشور به روایت ایمیدرو حدود ۳۰۰ تن برآورد شده و در واقع ذخایر طلای ایران بر روی ۱۰ زون قرار گرفته‌اند که عمده آن‌ها از جمله زون‌های تکاب داشکسن، موته-آستانه و زون شرق ایران شامل حوزه فلززایی طلا، تنگستن، پلی متال، بینالـود حــوزه فلززایی مس و طلای ده سلـم خوسف، حوزه فلز زایی طلا، آنتیموان، پلی متال خاش – زاهدان معرفی شده‌اند.
عمده تولید طلای معدنی در ایران تا سال ۱۳۹۳ توسط سه معدن طلای آق‌دره آذربایجان غربی، موته اصفهان و کوه زر سمنان (دامغان) انجام گرفته است.
زرشوران بزرگ‌ترین معدن طلا
سال ۱۳۹۳ معدن طلای زرشوران آذربایجان غربی (تکاب) افتتاح شد که از نظـر میـزان تولیــد بـــه عنـــوان بزرگ‌تریــن معــدن طلای کشــور محسوب می‌شود. پروانه اکتشاف معدن طلای زرشوران بالغ بر ۲۷.۵ میلیون تن کانسنگ ثبـت شـده و دارای ذخیره قطعی ۱۱۰ تن طلای ۲۴ عیار است که استحصال می‌شود.
ظرفیـت فاز خط نخست، ۱.۲ تن در سال اســت و فــاز توسعــه‌ای نیــز توسـط کمیتــه سرمایه‌گـذاری ایمیدرو تصویب شده که ممکن است به سه تا چهار برابر افزایش یابد.
معادن و کارخانه های طلا
بررسی ظرفیــت هــا و توانمنــدی معــادن و کارخانه‌های طلای کشور گویای آن است که در آق‌دره آذربایجان غربی ظرفیت تولید سالانه دو هزار و ۱۰۰ کیلوگرمی ایجاد شده که میزان تقریبی تولید سالانه یک هزار و ۵۰۰ کیلوگرم طلا را دارد و بهره‌بردار آن بخش خصوصی است.
زرشوران آذربایجان غربی به ظرفیت سه هزار کیلوگرم که بهره‌بردار آن سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است.
موته اصفهان با ظرفیت سالیانه ۵۴۰ کیلوگرم و میزان تولید تقریبی سالیانه ۳۰۰ کیلوگرم که شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (تابعه ایمیدرو) بهره‌بردار آن محسوب می‌شود.
کوه زر خراسان رضوی (تربت حیدریه) با ظرفیت تولیــد ۴۲۰ کیلوگــرم و میــزان تقریبی تولید سالیانــه ۲۵۰ کیلوگــرم کــه بهره‌بردار آن بخش خصوصی است.
اخترچی در استان مرکزی با ظرفیت تولید ۱۵۰ کیلوگرم در سال و میزان تقریبی تولید ۱۰۰کیلوگرم که توسط بخش خصوصی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
همچنین شرکت ملی صنایع مس ایران نیز بـــه عنـــوان محصــول جانبـــی، سالیانــه حــدود ۶۰۰کیلوگرم طلا تولید می‌کند.
آمارهای وزارت صنعت از وضعیت تولید
وزارت صنعت در آمارهای منتشر شده از عملکرد در بخش طلا آورده است، هدف‌گذاری تولید شمش طلا برای سال ۱۳۹۶ رقم هفت تن بود، اما در پایان نخستین سال برنامه ششم توسعه تولید ۶ تن شمش تحقق یافت.
معاون پیشین امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت در زمینه عملکرد تولید طلا در سال ۱۳۹۷ آمار داد: میزان تولید در دومین سال برنامه ششم توسعه هشت تن طلا بود که از این رقم، یک تن حاصل کار دولت و هفت تن ثمره کار بخش خصوصی بود.
معدن طلای ساریگونی کردستان
از معــادنی کــه از ذخــایر خوبی برخــوردار است، معـدن طلای ساریگــونی است کــه در استان کرستان واقع شده، بهره‌بردار قزاق آن به مدت هفت سال استخراج آن را برعهده دارد.
معدن طلای ساریگونی قروه با ۱۸ تن ذخیره برای مــدت هفــت ســال توســط یک شرکــت قزاقستانی مورد بهره برداری قرار می گیرد و حدود ۵۰ درصد از ذخیره قطعی طلای شناخته شده در کردستان مربوط به شهرستان قروه و معـــدن طلای داشکســـن اســـت. قــــروه در ۹۰کیلومتری شرق سنندج واقع شده است.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد استان آذربایجــان غربــی را می‌تــوان به عنـوان استان طلایی کشورمـــان معرفی کــرد و درحقیقــت آذربایجان غربی روی کمــربند طلازایی جهان قرار دارد که از اروپا آغاز و از ترکیه به ایران و سپس پاکستان می‌رسد.
برپایـــه گزارش‌هــای موجود، ذخایـــر طلای جهان بالغ بر یک‌صد هزار تن است که از این رقم ۴۷ هـزار تن آن قطعی بوده و می‌توان گفت: نیم‌درصد ذخایر قطعی جهانی این فلز در استان آذربایجان غربی واقع است.
ارزیابی میزان عیار طلای معادن
برپایه آمارهای ایمیدرو، زرشوران (تکاب) با میزان ذخیره احتمالی ۱۱۰ تن طلا با عیار متوسط ۴.۵ گرم در تن مورد ارزیابی قرار گرفته است.
آق‌دره آذربایجان غربی-تکاب هم با ذخیره ۳۰ تنی دارای عیار متوسط ۲.۷ گــرم در تـــن است، ضمن اینکه برای طلای داشکسن قروه برآورد ذخیره ۶۳ تنی تعیین شده، اما میزان عیار آن درج نشده است.
بر اساس گزارشی از ایرنا، در موته اصفهان نیز با ذخیره ۱۴ تن، عیار ۲.۵ گرم در تن ثبت شده، کوه زر در خراسان رضوی (تربت حیدریه) هم ۱۵ تن ذخیره با عیار ۳.۳ گرم در تن دارد.
خاروانا در استان آذربایجان شرقی (تبریز) دیگر معدن طلای مندرج در این فهرست دارای ۳۰ تن ذخیره بوده و عیـار آن چهار گرم در تن ثبت شده است.
علاوه براین میــزان تولیـد طلا در کارخانـــه ارغــش نیشابـــور سالیانـــه بـــه میـــزان ۲۰۰ تـــا ۳۰۰کیلوگرم برآورد شده است.
