یکی از راهکارهای کاهش قیمت تمام شده محصول، حمل ایمن مواد اولیه با حجم بالا است. از این رو، تولیدکنندگان فولاد به دنبال حمل مواد اولیه در مقیاس انبوه و ایمن هستند که مسلما حمل ریلی گزینه نخست آن خواهد بود. با اینکه میزان حمل و نقل مواد اولیه طی سال‌های اخیر از مبادی معادن به تولیدکنندگان فولاد افزایش چشمگیری یافته است، اما همچنان مشکلاتی هم در زمینه ریلی و هم در زمینه جاده‌ای وجود دارد و سرعت حمل به ویژه در بخش ریلی نتوانسته آن‌گونه که باید و شاید افزایش یابد و رضایت صنعتگران را جلب کند. به طوری که حمل و نقل ریلی هم با افزایش قیمت و هم با فرسودگی مواجه شده است. در این رابطه خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با علی قبادی، مدیرعامل شرکت چند وجهی فولاد لجستیک به گفت‌وگو نشسته است که مشروح آن در ادامه آمده است:
توضیحاتی را در خصوص فعالیت‌های شرکت چند وجهی فولاد لجستیک بفرمایید.
شرکت فولاد لجستیک یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حوزه حمل و نقل ریلی در کشور محسوب می‌شود. فعالیت اصلی این شرکت نیز حمل مواد اولیه از مبادی تامین به مقصد شرکت فولاد خوزستان و چند شرکت دیگر است که عمده بار این شرکت به مقصد فولاد خوزستان حمل می‌شود. شرکت ما دو هزار واگن ملکی در اختیار دارد که از طریق خط راه‌‌آهن مواد اولیه شرکت فولاد خوزستان را از معادن مختلف حمل می‌کنیم. البته بخشی از فعالیت حمل و نقلی شرکت نیز در حوزه جاده‌ای است. لازم به ذکر بوده که تمرکز اصلی شرکت فولاد لجستیک بر حمل و نقل سنگ‌آهن قرار دارد.
از زمان تغییر مدیریت شرکت و استقرار تیم جدید مدیریتی، تمرکز شرکت بر حوزه ریلی قرار داده شده است. چراکه حمل و نقل ریلی به مراتب نسبت به حمل جاده‌ای امن‌تر بوده و سلامت و شفافیت آن بیشتر است. ضمن اینکه حمل ریلی باعث کاهش ترافیک جاده‌ای و مصرف سوخت کمتر می‌شود. البته بخش ریلی به مراتب عملکرد شفاف‌تری دارد.
با توجه به اینکه در بخشی از لوکوموتیوهای دیزلی خرابی ایجاد شد، در فعالیت حمل و نقل، مشکلاتی با شرکت راه‌‌آهن به وجود آمد. از این رو به همراه مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان جلسه مشترکی را با مدیرعامل شرکت راه‌‌آهن و معاون وزیر راه و شهرسازی برگزار کردیم. خوشبختانه با توجه به برگزاری این جلسه بسیار خوب، توانستیم تفاهم‌نامه‌ای را منعقد کنیم که طی آن یک قطار همراه با برنامه مشخص به فولاد خوزستان اختصاص یافت. بر اساس این برنامه روزانه ۲۰۰ واگن وارد مجتمع فولاد خوزستان می‌شود.
در کنار حمل ریلی و کمی هم حمل جاده‌ای، شرکت فولاد لجستیک نیم‌نگاهی نیز به حمل دریایی دارد. بنابراین با توجه به رویکرد مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان و اعمال مشوق‌هایی برای شرکت ما، در حال برنامه‌ریزی هستیم تا بتوانیم به حوزه دریایی و حمل ترکیبی نیز وارد شویم. به طوری که حداقل آمادگی آن را داشته باشیم که اگر قرار شد در سال‌های آتی مجبور به واردات سنگ‌آهن شویم، این مهم میسر شود. هر چند که به نظر می‌رسد ذخایر کنونی سنگ‌آهن کفاف نیاز شرکت‌های فولادی را در ۱۰ تا ۱۵ سال آینده خواهد داد.
شرکت فولاد خوزستان در بندر امام خمینی(ره) استان خوزستان، اسکله اختصاصی دارد و تمام زیرساخت‌های واردات مواد اولیه برای این شرکت مهیا است. شرکت فولاد لجستیک اقدامات اولیه را برای آماده‌سازی زیرساخت‌ها جهت واردات سنگ‌آهن انجام خواهد داد تا پس از اتمام احتمالی ذخایر سنگ‌آهن و نیاز به واردات، این مهم با سهولت هر چه بیشتر انجام شود.
عملکرد شرکت فولاد لجستیک را در سال جاری چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به افزایش کارایی و اتفاقات مثبتی که در واحد خرید شرکت فولاد خوزستان رخ داد، توانستیم با معادن ارتباط بسیار خوبی برقرار کنیم و از این طریق در چهار ماه نخست سال جاری، بالاترین حجم مواد اولیه را طی ۱۱ سال گذشته به مجتمع فولاد خوزستان وارد کنیم. البته در راه رسیدن به این رکورد مشکلاتی همچون قطعی برق وجود داشت؛ چراکه این موضوع بسیاری از صنایع فولادی کشور را به تعطیلی کشانده است. به این مشکل باید شیوع ویروس کرونا را نیز اضافه کرد که کل کشور را تحت تاثیر خود قرار داده است. خوشبختانه شرکت فولاد لجستیک در سال جاری با برنامه‌ریزی دقیق چهار ماهه و تعیین چارچوب‌های فعالیت، توانست در راستای برنامه‌ریزی صورت گرفته رکوردهای ویژه‌ای از خود بر جای بگذارد. رسیدن به رکوردهای حمل و نقل در سایه حمایت‌های مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان، شناخت ایشان از حوزه فولاد و همدلی و همراهی شرکت فولاد لجستیک و فولاد خوزستان رقم خورد که این مهم باعث شد بهترین عملکرد یک دهه اخیر را در حمل و نقل ثبت کنیم.
فرایند حمل و نقل مواد اولیه چگونه شکل می‌گیرد و انجام می‌شود؟
وظیفه ذاتی شرکت فولاد لجستیک، حمل مواد اولیه به شرکت‌های فولادی به ویژه فولاد خوزستان است. در این رابطه معاونت خرید شرکت فولاد خوزستان با معادن و مبادی تامین مواد اولیه ارتباط برقرار می‌کند و سهمیه‌هایی که به شرکت فولاد خوزستان اختصاص می‌دهند را به اطلاع شرکت فولاد لجستیک می‌رساند. سپس شرکت ما نیز از دو طریق جاده‌ای و ریلی، اقدام به حمل مواد اولیه به فولاد خوزستان می‌کند.
مهم‌ترین چالش‌های شرکت‌های فعال در حوزه حمل و نقل را چه مواردی می‌دانید؟
حمل و نقل در فولاد لجستیک به دو شیوه جاده‌ای و ریلی انجام می‌شود. مهم‌ترین چالش حمل ریلی، سرعت پایین سیر واگن‌های راه‌‌آهن است. دلیل این موضوع به فرسودگی ناوگان راه‌‌آهن بازمی‌گردد. این یعنی کشنده‌هایی که راه‌‌آهن در اختیار دارد، فرسوده شده‌اند و نمی‌توانند آن‌گونه که باید و شاید، سرعت داشته باشند. به طور مثال، اگر یک واگن شرکت فولاد لجستیک از معدن سنگ‌آهن سنگان به سمت فولاد خوزستان شروع به حرکت کند، حدود ۱۰ تا ۱۲ روز در مسیر خواهد بود. البته در حوزه ریلی طی یکی دو سال اخیر اقدامات مثبتی انجام شده اما امیدوار هستیم در این حوزه، شرکت راه‌‌آهن بتواند سرعت حرکت قطار را بالاتر ببرد و فاصله زمانی که از معادن به سمت شرکت‌های فولادی وجود دارد، به مراتب کمتر شود.
چالش دیگر حوزه ریلی، افزایش هزینه‌های آن است. قبلا حمل ریلی بیش از حمل جاده‌ای صرفه اقتصادی داشت اما اکنون تعرفه‌های راه‌‌آهن افزایش چشمگیری یافته و قیمت حمل ریلی با حمل جاده‌ای تقریبا برابر شده است و چندان معقول نیست. در حالی که سرعت حمل جاده‌ای از حمل ریلی بیشتر است. البته شرکت فولاد لجستیک بنا به دلایل گوناگونی همچون امنیت بالا و شفافیت بیشتر حمل ریلی، تمایل دارد فعالیت خود را در حوزه حمل ریلی گسترش دهد. بنابراین امیدوار هستیم قیمت حمل ریلی معقول شود و شرکت راه‌‌آهن بتواند هم سرعت سیر را افزایش دهد و هم اینکه تعرفه‌های حمل نیز حداقل نسبت به حمل جاده‌ای کاهش یابد.
در حوزه حمل جاده‌ای، همان‌طور که قبلا بیان شد، امنیت، افزایش مصرف سوخت و حجم پایین حمل مهم‌ترین چالش‌ها هستند. در این رابطه اگر بتوانیم از نرم‌افزارهای حمل و نقلی استفاده کنیم، می‌توانیم سرعت سیر را افزایش داده و به نقطه مطلوبی برسانیم. خوشبختانه شرکت فولاد لجستیک به این دلیل که از یکی از نرم‌افزارهای حمل و نقلی استفاده کرد، توانست رکورد حمل مواد اولیه را در یک دهه گذشته جابه‌جا کند. به طوری که توانستیم راننده‌ها را بطبق برنامه‌ریزی از مبادی تامین مواد اولیه به سمت کارخانه‌های فولادسازی روانه کنیم. این یعنی راننده‌ای که مسیر حرکت خود را از مبدا به سمت مقصد آغاز می‌کند، خواهد توانست از مقصد به مکان دیگری بار حمل کند که این امر باعث شد راننده دیگر چندین روز معطل دریافت بار نباشد.
برنامه‌های استراتژیک این شرکت برای آینده چیست؟
شرکت فولاد لجستیک به دنبال آن است که ناوگان ریلی خود را با توجه به حمایت‌های شرکت فولاد خوزستان، ارتقا دهد و به تعداد واگن‌های خود اضافه کند. در حوزه جاده‌ای نیز یک پایانه راه‌اندازی کرده‌ایم تا بتوانیم فعالیت‌های حمل جاده‌ای اهواز و استان خوزستان را انجام دهیم. در بندر امام خمینی(ره) با توجه به اسکله اختصاصی به دنبال آن هستیم که حمل ترکیبی ریلی ـ دریایی ـ جاده‌ای را راه‌اندازی کنیم و در این رابطه در حالی ایجاد بسترهای مناسب هستیم.
در همین حال در حوزه ناوگان جاده‌ای نیز قصد افزایش تعداد کامیون‌ها را داریم و به دنبال خرید ماشین‌آلات هستیم تا بتوانیم علاوه بر اینکه با مجموعه فولاد خوزستان همکاری کنیم، با سایر مجموعه‌های فولادی و معدنی نیز همکاری داشته باشیم.
