صنعت سیم لاکی کشور طی سالیان اخیر با پیشرفت‌های چشمگیری همراه بوده و نیاز مصرف‌کنندگان داخلی به این محصول را به طور کامل رفع کرده است. در حال حاضر مازاد ظرفیت نصب شده برای سیم لاکی در کشور وجود دارد و بر همین اساس صادرات مازاد نیاز داخل می‌تواند زمینه ارزآوری و رونق اقتصادی کشور را فراهم سازد. با این وجود، تصمیمات خلق‌الساعه و برخی سیاستهای کلان غیرکارشناسانه در حوزه تجارت خارجی، صادرات سیم لاکی را محدود کرده و مسیر صادرات این محصول را ناهموار کرده است. علاوه‌براین، تولیدکنندگان سیم لاکی با معضل نوسان قیمت مفتول مواجهند که تولید و در ادامه صادرات این محصول را با دشواری‌هایی همراه ساخته است. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» گفت‌وگویی با امیرحسین قرشی، مدیرعامل شرکت سیم لاکی فارس به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین تولیدکنندگان سیم لاکی کشور تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در ارتباط با تاریخچه شرکت سیم لاکی فارس توضیحاتی ارائه بفرمایید.
شرکت سیم لاکی فارس فعالیت تولیدی خود را از سال ۱۳۵۹ آغاز کرده و بیش از ۴۲ سال است که در زمینه تولید انواع سیم گرد لاکی فعالیت می‌کند. ما با استفاده از سیستم‌های مدیریتی کارآمد، مواد اولیه مرغوب، دانش و تجربه کارکنان خود و بهره‌مندی از ماشین‌آلاتی که در سالیان اخیر کاملا نوسازی شده و تکنولوژی روز دنیا را دارند، همواره محصولاتی منطبق با استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید کرده‌ایم و در این راه به عنوان نخستین دریافت‌کننده پروانه استاندارد تشویقی و سپس اجباری در صنعت سیم لاکی کشور شناخته شده هستیم. از جمله افتخارات شرکت سیم لاکی فارس، می‌توان به قرار گرفتن نام این شرکت به عنوان اولین صادرکننده سیم لاکی، اولین آزمایشگاه همکار سازمان ملی استاندارد و اولین دریافت کننده گواهینامه استاندارد ایزو در صنعت سیم لاکی اشاره کرد. پیاده‌سازی مدل کایزن و ۵S در کنار استقرار سیستم مدیریت یکپارچه بر پایه استانداردهای ISO9001:2015 ، ISO14001:2015 و ISO45001:2018 و سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه بر اساس استاندارد ISO/IEC 17025 از دیگر اقدامات این شرکت هستند. رسالت اصلی ما در ارتقای رضایتمندی ذی‌نفعان کلیدی شرکت است و به این منظور مواردی مانند تحویل به موقع محصول با کیفیت به مشتریان، انجام تکالیف قانونی، آموزش و ارتقای دانش فنی کارکنان، توجه ویژه به ایمنی و بهداشت آن‌ها و انجام اقدامات لازم برای حفظ محیط زیست و استفاده بهینه از منابع در دسترس به عنوان خط مشی شرکت در نظر گرفته شده است. شرکت سیم لاکی فارس، یک نسل کاری را در دل خود گنجانده و تجربه این نسل را به نسل جدید منتقل کرده است. در حال حاضر با فکر نو و اندیشه‌ای جدید و به‌کارگیری تجربیات کارساز، همچون درختی تنومند و استوار که ریشه‌ای دیرینه در صنعت دارد، با قدرت به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
مواد اولیه مورد نیاز تولید سیم لاکی چیست و با چه مشکلاتی در تامین مواد اولیه مواجه هستید؟
سیم لاکی با استفاده از دو ماده اولیه اصلی تولید می‌شود؛ نخست، مفتول مسی که به عنوان مهم‌ترین ماده اولیه تولید سیم لاکی شناخته می‌شود و به لحاظ وزنی، بیش از ۹۰ درصد وزن یک کیلوگرم سیم لاکی و به لحاظ قیمتی، در حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد قیمت تمام‌شده این محصول را در بر می‌گیرد. نوسان قیمت مفتول مسی، یکی از چالش‌های عمده‌ای است که در این زمینه با آن مواجه هستیم. لاک عایق، دومین ماده اولیه مهم در تولید سیم لاکی به شمار می‌آید. علی‌رغم تلاش‌های فراوانی که به منظور تولید آن در داخل کشور انجام شده است اما هنوز به ثبات لازم برای تولید لاک استاندارد چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی دست نیافته‌ایم و در حال حاضر تمام لاک مورد نیاز فعالان این صنعت از طریق واردات تامین می‌شود. در همین راستا، با ریسک حاصل از واریز و انتقال پول به حساب شرکت‌های خارجی مواجهیم و امیدواریم در آینده نزدیک، ریسک ناشی از عدم اطمینان جابه‌جایی پول به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. سایر مواد اولیه مانند قرقره پلاستکی و لوازم بسته‌بندی نیز به راحتی از داخل تامین می‌شود و خوشبختانه مشکلی در این خصوص نداریم.
فرایند تولید سیم لاکی چگونه است و از چه تجهیزات و ماشین‌آلاتی در تولید این محصول استفاده می‌شود؟
سیم‌های هادی اعم از مسی و آلومینیومی، نیازمند پوشش‌دهی توسط یک عایق هستند تا پس از استفاده در سیم‌پیچ‌هایی که وظیفه تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی و مکانیکی به الکتریکی را بر عهده دارند، دچار هیچ گونه اتصال در زمان انتقال جریان الکتریسیته نشوند. بشر در گذر زمان و با استفاده از دانش و تکنولوژی، موفق به تولید عایقی به نام لاک شده که مهم‌ترین ویژگی آن، قابلیت چسبندگی بالا به هادی است. فرایند تولید سیم لاکی شامل دو زیرفرایند اصلی است؛ نخست، عملیات کشش که به طور کلی در تولید انواع سیم و کابل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ نازک‌کاری و تبدیل مفتول هشت میلی‌متر به قطرهای دلخواه با کمک روان‌کارها توسط دستگاه‌های کشش انجام می‌شود. البته در این فرایند باید دقت کافی وجود داشته باشد تا به قطر و سطح مقطع دقیق و مطلوب دست پیدا کرد؛ به همین منظور ما از قالب‌های خاصی استفاده می‌کنیم. دوم، عملیات لاک‌زنی است که عموما به دو روش نمدی و حدیده‌ای انجام می‌شود. از روش نمدی برای سیم‌های با قطر کمتر از ۰٫۲ میلی‌متر و از روش حدیده‌ای برای سیم‌های با قطر بیش از ۰٫۲ میلی‌متر استفاده می‌شود. در ادامه، پخت لاک در کوره پخت با ایجاد هوای گرم در داخل کوره با عبور جریان الکتریکی انجام می‌شود و پیوند مولکولی بین لاک و هادی (پلیمریزاسیون) اتفاق می‌افتد و لاک به سطح هادی مسی و یا آلومینیومی می‌چسبد. با توجه به کیفیت نهایی محصول، تنظیمات پارامترهای فرایند بسیار حائز اهمیت است و ما از ماشین‌آلات تماما خارجی که مجهز به جدیدترین تکنولوژی روز تولید هستند، در داخل مجموعه استفاده می‌کنیم؛ لازم به ذکر است که خوشبختانه این ماشین‌آلات طی سال‌های اخیر در داخل بومی‌سازی شده‌اند. باید توجه داشت که علی‌رغم پیشرفت تکنولوژی در تولید سیم لاکی، همچنان نیازمند نیروی انسانی ماهر و متخصص در خط تولید هستیم و تلاش کرده‌ایم با آموزش‌های لازم و به‌روزرسانی مهارت‌های پرسنل و کارکنان شرکت سیم لاکی فارس، اقدامات موثری را در این زمینه انجام دهیم.
عمده مشتریان شما چه صنایعی هستند و کاربرد سیم لاکی در چه بخش‌هایی است؟
مشتریان سیم لاکی به چهار گروه دسته‌بندی می‌شوند؛ تولیدکنندگان الکتروموتور، عمده مصرف‌کنندگان سیم لاکی به شمار می‌آیند و جهت تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی و الکتریکی به مکانیکی در الکتروموتورها، از سیم لاکی استفاده می‌کنند. تولیدکنندگان ترانسفورماتورها، از دیگر مشتریان سیم لاکی هستند و در ساخت ترانس‌های کوچک تا بزرگ که در پست‌های انتقال برق کاربرد دارند، از سیم لاکی استفاده می‌کنند. تولیدکنندگان قطعات خودرو، یکی دیگر از مشتریان سیم لاکی محسوب می‌شوند و این محصول در تولید انواع قطعات خودرویی مانند استارت، دینام و… کاربرد دارد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن خودروهای برقی و هیبریدی، شاهد افزایش مصرف سیم لاکی در تولید این خودروها هستیم؛ به طور میانگین در تولید هر خودروی برقی، دو برابر تولید هر خودروی بنزینی سیم لاکی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این مسئله حاکی از اهمیت بالای سیم لاکی در صنعت خودروسازی و چشم‌انداز مثبت صنعت سیم لاکی است. همچنین تعمیرکاران الکتروموتور، گروه دیگری از مصرف‌کنندگان سیم لاکی هستند که از این محصول در تعمیرات الکتروموتور استفاده می‌کنند.
ارزیابی شما از نقش دولت در رفع چالش‌های موجود در صنعت سیم لاکی چیست؟
باور شخصی ما بر این است که هر بنگاه اقتصادی باید بدون هیج چشم‌داشت و توقعی از دولت به فعالیت خود ادامه دهد و به وظایف قانونی که به آن محول شده است، عمل کند. از جمله این وظایف می‌توان به پرداخت حق بیمه و مالیات اشاره کرد. خوشبختانه فعالیت شرکت سیم لاکی فارس طی سالیان سالیان اخیر، با همکاری مطلوب بانک‌ها همراه بوده است و هر زمان که ما نیازمند حمایت بودیم، با همراهی بانک‌ها مواجه شدیم. البته ایجاد یک ثبات کلی در برخی سیاستهای کلان دولت، امری ضروری به نظر می‌رسد که نه تنها به بالندگی و شکوفایی صنعت سیم لاکی بلکه تمامی صنایع منجر خواهد شد.
جایگاه ایران در تولید سیم لاکی نسبت به سایر کشورهای منطقه به ویژه حوزه خلیج فارس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فلسفه احداث و راه‌اندازی کارخانجات تولید سیم لاکی در کشور، جایگزینی ساخت داخل با نمونه‌های وارداتی این محصول بوده است؛ چراکه پیش از این، نیاز داخل به سیم لاکی از طریق واردات تامین می‌شد اما همزمان با راه‌اندازی واحدهای تولیدی با هدف جایگزینی واردات، ما به نوعی از لحاظ تامین سیم لاکی بی‌نیاز شده‌ایم و به یک خودکفایی در تولید این محصول دست یافته‌ایم. در حال حاضر با مازاد ظرفیت نصب شده در کشور مواجهیم و صادرات مازاد نیاز داخل می‌تواند تاثیر بسزایی در رونق اقتصادی کشور داشته باشد. البته آن چنان که باید به صادرات سیم لاکی توجهی نشده و تمرکز تولیدکنندگان، معظوف به تامین نیاز بازارهای داخلی بوده است. در حالی که با بازاریابی مناسب، می‌توانیم حضور موفقی در بازارهای صادراتی داشته باشیم. در حال حاضر، ترکیه به پیشرفت‌های چشمگیری در صنعت سیم و کابل دست یافته و بازار کشورهای منطقه را در دست گرفته است؛ در حالی که میزان صادرات سیم لاکی کشور ما محدود است. اگر ما بتوانیم موانع موجود در مسیر صادرات مانند ریسک انتقال پول را کاهش و تعامل با کشورهای همسایه را افزایش دهیم، بدون شک با توجه به ارزان قیمت بودن نیروی کار و انرژی، هزینه‌های تولید و قیمت تمام‌شده محصول نیز کاهش خواهد یافت و این مسئله می‌تواند یک مزیت بزرگ برای تولید سیم لاکی و رقابت در بازارهای صادراتی محسوب شود.
در خصوص طرح‌های توسعه‌ای و چشم‌انداز شرکت سیم لاکی فارس در سال جاری توضیحاتی ارائه بفرمایید.
نوسازی و واردات ماشین‌آلات و تجهیزات، مهم‌ترین برنامه‌ای بوده است که طی سالیان گذشته در شرکت سیم لاکی فارس دنبال کرده‌ایم و به دنبال اجرای تدریجی این مهم و افزایش ظرفیت تولید در آینده هستیم. رقابت در صنعت سیم لاکی مشهود است و این رقابت، واحدهای تولیدی را به سمت افزایش راندمان تولید و کاهش هزینه‌های مرتبط سوق داده است؛ بنابراین برای اینکه بتوانیم همچنان حضور موفقی در بازار داشته باشیم، چاره‌ای جز به‌روزرسانی تکنولوژی تولید و ماشین‌آلات موجود نداریم و در تلاش هستیم ضمن حفظ جایگاه کنونی خود، به تدریج در مسیر توسعه تولید حرکت کنیم.
انتهای پیام//
