سید احمد مشکانی در گفتوگو با پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، عنوان کرد: ایران یکی از کشورهای مستعد جهان در زمینه کشف ذخایر طلا است که با توجه به ساختار متالوژنی و زمینشناسی کشور پتانسیلهای فراوانی جهت بهرهبرداری از انواع این ذخایر وجود دارد که در آینده نزدیک، میتواند منجر به افزایش تولید این فلز گرانبها شود.
وی افزود: در حال حاضر، کشورهای همسایه ایران، اقدامات و برنامهریزیهای جامع و گستردهای را به منظور کشف ذخایر معدنی طلا انجام دادهاند. عربستان، افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه CIS با حضور سرمایهگذاران از کشورهای مطرح معدنی جهان همچون ایالات متحده آمریکا، چین و روسیه، مشغول کشف و بهرهبرداری از ذخایر طلا هستند و این در حالی است که کشور ما باید به سرعت عقبماندگیهای خود را در این بخش جبران کند تا از رقابت با سایر کشورهای منطقه عقب نماند.
این فعال معدنی در خصوص پتانسیلهای صنعت طلای کشور، مطرح کرد: در کشور ما ۱۳ زون متالوژنی وجود دارد که خوشبختانه امکان کشف و بهرهبرداری از ذخایر طلا در آنها فراهم بوده و همین امر منجر به برتری ایران نسبت به سایر رقیبان شده است. از آنجایی که بیشتر این ذخایر در نقاط دورافتاده قرار دارند، در صورت اجرای عملیاتهای مختلف معدنی، ما میتوانیم با فراهم کردن زیرساختهای لازم جهت دسترسی به این مناطق همچون احداث جاده، تامین آب، برق و…، سودآوری مناسبی را در این حوزه داشته باشیم. از سوی دیگر، هزینههای تولید مانند قیمت انواع حاملهای انرژی در داخل کشور نسبت به سایر کشورهای همجوار کمتر است و همین امر میتواند منجر به ایجاد انگیزه مضاعف به منظور سرمایهگذاری در جهت کشف و بهرهبرداری از ذخایر معدنی به ویژه طلا باشد.
مشکانی همچنین بیان کرد: ذکر این نکته بسیار مهم حائز اهمیت است که اگر ما بتوانیم میزان تولید طلای کشور را افزایش دهیم، در ادامه قادر به عرضه آن با نرخ جهانی در بازار بینالمللی خواهیم بود که این امر میتواند ارزآوری قابل توجهی برای کشور داشته باشد. همچنین دانش فنی مورد استفاده جهت استحصال طلا در داخل کشور، تقریبا بومی است و در صورت به کارگیری از نیروهای انسانی متخصص در این زمینه، میتوانیم شاهد رشد و توسعه کشف و بهرهبرداری از ذخایر طلای کشور باشیم.
وی در ادامه به چالشهای موجود در این صنعت اشاره کرد و گفت: معضلات بخش معدن و صنایع معدنی روزبهروز در حال افزایش است و با روی کار آمدن دولتهای جدید، ما شاهد تغییر برخی رویهها و دستورالعملها در این بخش هستیم که اصلا به نفع معدنکاران و فعالان بخش معدنی نیست. ممانعت سازمانهای محیط زیست و منابع طبیعی از اجرای عملیاتهای معدنی، یکی از بزرگترین چالشهای موجود در صنعت طلای کشور است. در واقع نداشتن همکاری لازم توسط این دو سازمان، منجر به ایجاد فساد و رانت در حوزه معدن شده است و علیرغم اینکه اطلاعات شفاف و کامل در خصوص زونهای طلاخیز کشور در اختیار آنها قرار دارد، متاسفانه شاهد نداشتن تعامل با فعالان معدنی در حوزه طلا هستیم. زمانی که یک فرد اقدام به ثبت درخواست محدوده معدنی در سامانه کاداستر میکند، باید بروکراسیهای اداری و زمانبری را بگذراند که همین مسئله منجر به ایجاد اختلاف میان فعالان معدنی و واحدهای دولتی میشود که در نتیجه به بدنه حوزه معدن و صنایع معدنی کشور لطمه وارد خواهد شد. بنابراین باید یک سامانه جامع، شفاف و بهروز طراحی و در دسترس معدنکاران قرار داده شود که تکلیف ثبت محدودهای معدنی با اولیتهای منابع طبیعی و زیستمحیطی در آن مشخص باشد تا فعالان صنعت طلا، فرصت را بیشتر از این از دست ندهند.
مدیر ارشد گروه معدنی و بازرگانی زرمش، کمبود نیروی انسانی متخصص در صنعت طلا را از دیگر معضلات حاضر برشمرد و خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش نیروهای انسانی متخصص در حوزه معدن و عملیاتهای مختلف معدنی اعم از اکتشاف، استخراج و… باید در دستور کار نظام آموزشی کشور قرار بگیرد و تحقق این مهم در زمینه صنعت طلا بسیار با اهمیتتر است. ضمن اینکه فضای دانشگاهی کشور باید کمی از فرم مقالهمحوری فاصله بگیرد و به سوی فاز اجرایی و کاربردی شدن حرکت کند تا بتوانیم در آینده نزدیک، بیشترین میزان بهرهوری را از دانشآموختگان حوزه صنعت و معدن داشته باشیم. از سوی دیگر، بیش از ۹۰ درصد ماشینآلات مورد استفاده در معادن کشور فرسوده شدهاند و مشخص نیست چرا دولت مجوز واردات ماشینآلات و دستگاههای معدنی جدید را صادر نمیکند! زمانی که از عمر مفید ماشینآلات معدنی میگذرد، هزینه تعمیر و نگهداری آنها افزایش و راندمان مطلوب کاهش پیدا میکند و مادامی که معدنکاران با چالشهای فراوانی همچون حقوق دولتی معادن، مالیات بر ارزش افزوده، هزینه حمل و نقل مواد معدنی و… دستوپنجه نرم میکنند، دیگر توانایی واردات قطعات یدکی به منظور استفاده در ماشینآلات فرسوده را نخواهند داشت که این معضل در نهایت گریبانگیر کل اقتصاد کشور خواهد شد.
مشکانی ضمن اشاره به اهمیت سرمایهگذاری بخش خصوصی در حوزه معدن، اذعان کرد: هلدینگهای بزرگ و خصولتی، ضمن سرمایهگذاری در بخش معدن و صنایع معدنی، تنها به دنبال کسب درآمد و منافع خود هستند و بخش خصوصی در این بین که تاثیر بسزایی در رشد و پیشرفت معدن کشور دارد، نادیده گرفته میشود. بنابراین باید شرایط و زمینههای لازم جهت حضور موثر بخش خصوصی و همچنین سرمایهگذاران خارجی در بخش معدن کشور فراهم شود که رفع تحریمهای داخلی میتواند نقش مهمی در این راستا داشته باشد و دولت باید هرچه سریعتر در راستای رفع این معضلات که عموما برگرفته از مسائل و تحریمهای داخلی در کشور است، قدم بردارد.
وی در ادامه به راهکارهای پیشرفت صنعت طلا در داخل کشور اشاره کرد و گفت: توسعه اکتشاف، مقوله بسیار مهمی است که باید مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته معدنی جهان در دستور کار حوزه معدن قرار بگیرد تا بتوانیم در ادامه شاهد رشد هرچه بیشتر بهرهبرداری، فرآوری و در نهایت، تولید طلا و زیورآلات طلایی در کشور باشیم؛ به همین منظور، باید استراتژیهای جامعی در کوتاهمدت و بلندمدت تبیین شود. به این صورت که در استراتژی کوتاهمدت، زونهایی که دارای ذخایر طلا هستند، مشخص و شناسایی شوند تا در بلندمدت، بتوانیم استخراج از این ذخایر را انجام دهیم. اگرچه این فرایند ۹ تا ۱۰ سال به طول خواهد انجامید اما در نهایت میتوانیم با کشف ذخایر طلای بیشتر، سهم جهانی کشور از میزان ذخایر این ماده معدنی و همچنین تولید شمش را افزایش دهیم.
مدیر ارشد گروه معدنی و بازرگانی زرمش در پایان یادآور شد: دولت در زمینه کشف ذخایر و تولید طلا، باید همکاریهای لازم را با بخش خصوصی واقعی داشته باشد تا بتوانیم شاهد بهبود رتبه کشور در سهم ذخایر و تولید طلای جهانی باشیم. مدیریت هدفمند و برنامهریزی دقیق دولت و بهرهجویی از کارشناسان خبره و متخصص در زمینه اکتشاف، میتواند آینده خوبی را برای صنعت طلای کشور رقم بزند.