در حال حاضر شهر جینهوا واقع در شرق چین، به یکی از قطبهای اصلی تولید خودروهای مبتنی بر انرژیهای نو تبدیل شده و باعث شده است چین کنترل بازار جهانی این خودروها را در دست بگیرد. نکته قابل توجه در خصوص دستیابی به چنین جایگاهی اینکه روند تولید خودروهای الکتریکی در این شهر صنعتی از ۱۰ سال گذشته آغاز شده است. روند تولید خودروهای الکتریکی در این شهر که در یک شهرک صنعتی بسیار بزرگ انجام میشود، از سال ۲۰۱۵ آغاز شد و روند توسعه بخش خودروهای مبتنی بر انرژیهای نو در این شهرک صنعتی آنچنان سریع اتفاق افتاد که تنها ظرف کمتر از یک دهه چین را به جایگاه نخست در بازار جهانی این خودروها رساند. در حال حاضر به نظر میرسد رویای ۱۰ ساله چین برای رسیدن به جایگاه نخست بزرگترین تولیدکننده خودروهای الکتریکی جهان به واقعیت پیوسته است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و به نقل از روزنامه واشنگتن پست، در حال حاضر چین در مقیاس جهانی بیش از ۶۰ درصد از سهم بازار خودروهای الکتریکی و ۸۰ درصد از سهم بازار باتری این خودروها را در اختیار دارد. صنعت خودروهای الکتریکی این کشور که زمانی به شدت به دنبال جذب سرمایه و همکاری با شرکتهای غربی با هدف توسعه این بخش خود بود، به چنان بلوغی رسیده که در حال حاضر تنها به دنبال ایجاد نورآوری در بخش تولید خودروهای الکتریکی است.
جان هلوستون، کارشناس خودروهای الکتریکی چینی فعال در بخش دانشکده مهندسی دانشگاه جورج واشنگتن با بیان اینکه در حال حاضر چینیها در خط مقدم بهکارگیری فناوریهای جدید در صنعت خودروهای الکتریکی قرار دارند، افزود: در ۱۰ سال گذشته، چین تمرکز خود در بخش خودروهای الکتریکی را بر روی کاهش هزینههای تولید، توسعه فرایند خودکارسازی فاز تولید و راهاندازی زنجیره تامین آن معطوف کرده است.
پیشرفت چشمگیر تولیدکنندگان بزرگ چینی خودروهای الکتریکی مانند شرکت «BYD» که در سال ۲۰۲۴ تعداد خودروهای بیشتری نسبت به شرکت تسلا تولید کرد، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا را نسبت به عرضه خودروهایی با کیفیتتر و مقرونبهصرفهتر از سوی چینیها که بازار خودروهای الکتریکی تولیدی کشورهای غربی را به خطر میاندازد، به شدت نگران کرده است.
این نگرانی تا حدی بود که باعث شد دولت سابق آمریکا به رهبری جو بایدن بر واردات خودروهای الکتریکی چینی تعرفه ۱۰۰ درصدی وضع کرد و حتی استفاده از خودروهای الکتریکی که سیستمهای عامل چینی بر روی آنها نصب شده است را به دلیل احتمال نشت اطلاعات شهروندان آمریکایی ممنوع اعلام کرد.
دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ نیز اگرچه همانند دولت سابق تمایل و رغبت چندانی به توسعه بخش خودروهای الکتریکی و به طور کلی توسعه صنعت انرژیهای تجدیدپذیر آمریکا نشان نداده است اما با این حال، وعده داده که صنعت خودروهای این کشور را به دوران اوج خود برمیگرداند. در همین رابطه، برخی تحلیگران بازار اظهار داشتند که نرخ پذیرش خودروهای الکتریکی در بازار آمریکا، همچنان به روند صعودی خود البته با سرعت کمتری ادامه خواهد داد.
طبق آمارهای منتشر شده، چین در سال ۲۰۲۴ نزدیک به ۱۳ میلیون خودروی تمام الکتریکی و هیبریدی در بازار عرضه کرد که رقم آن، حدود چهار برابر خودروهای الکتریکی تولید شده آمریکایی بوده که در بازار جهانی عرضه شده است. به عبارت دیگر خودروهای الکتریکی حدود ۴۰ درصد از حجم فروش کل خودروها در بازار چین را در سال مذکور به خود اختصاص داد.
عدهای از کارشناسان بخش محیط زیست بر این باورند که گذار به سمت خودروهای الکتریکی به چین، در کاهش میزان انتشار گازهای گلخانهای و مهار آن کمک خواهد کرد. با این حال، میزان کربن تولیدی در بخش حملونقل سهم به نسبت کمتری در مقایسه با کربن تولیدی در صنایع مبتنی بر سوخت زغالسنگ در این کشور را به خود اختصاص داده است. ناگفته نماند که دستیابی چین به رتبه نخست بزرگترین تولیدکننده خودروهای الکتریکی جهان، تنها از طریق اجرای یک برنامهریزی بسیار منسجم به همراه تزریق سرمایه هنگفت در بخش مذکور حاصل شده است.
در حال حاضر شهر جینهوا یکی از قطبهای اصلی تولید خودروهای الکتریکی در چین به شمار میرود که با حجم سرمایهگذاری عظیمی که در آن صورت گرفته، زمینه برای توسعه بیشتر صنعت خودروهای الکتریکی چین با هدف افزایش ظرفیت تولید و عرضه خودروهای مقرونبهصرفه را فراهم کرده است. توسعه بخش خودروهای الکتریکی شهر جینهوا، منجر به تغییر زیرساختهای اقتصادی این شهر و به طور کلی رشد صنعت خودروهای الکتریکی در چین شده است. گفتنی است حجم زیادی از سرمایهگذاریهای دولتی طی ۱۰ سال گذشته، به تولیدکنندگان خودروهای الکتریک فعال در این شهر تخصیص یافت و موجب شد توسعه بخش مذکور تسریع پیدا کند.
از سوی دیگر، صندوقهای سرمایهگذاری فعال در بخش زنجیره تامین خودرو تمام تمرکز خود را بر روی سرمایهگذاری برای تامین مواد اولیه مقرونبهصرفه، تامین فناوریهای اطلاعاتی سیستمهای نصب شده در داخل خودروها و دیگر ملزومات مورد نیاز خودروهای الکتریکی قرار دادهاند تا اطمینان حاصل شود تمامی مواد اولیه مورد نیاز تولید این خودروها در دسترس تولیدکنندگان قرار خواهد گرفت. شرکت «Leapmotor»، یکی از شرکتهای نوپای تولیدکننده خودروهای الکتریکی واقع در شهر جینهوا محسوب میشود. در سال ۲۰۲۴، شرکت مذکور موفق شد حدود ۲۸۰ هزار خودروی الکتریکی را در بازار عرضه کند که مقدار آن، دو برابر رقم اعلام شده برای این شرکت در سال ۲۰۲۳ است.
در حال حاضر خودروساز مذکور در رتبه هفتم بزرگترین تولیدکننده خودروهای غیربنزینی و بالاتر از شرکتهای بزرگی مانند شرکت فولکس واگن، بزرگترین خودروساز آلمانی قرار دارد. برخی رسانههای خارجی از شرکت «Leapmotor» به عنوان شرکت شگفتیساز در عرصه بازار رقابتی خودروهای الکتریکی چین نام میبرند که قرار است عرضه خودروهای تولیدی خود را در سایر کشورهای هدف صادرات آغاز کند.
ژو جیانگمینگ، موسس و مدیر اجرایی این شرکت در مصاحبه اخیر خود با رسانههای محلی چین، اظهار داشت: بسیاری از مصرفکنندگان هنوز هیچ شناختی از شرکت «Leapmotor» ندارند. با این حال، پیشرفت شرکت مذکور به حدی غیرمنتظره بوده که سایر تولیدکنندگان فعال در بخش خودروهای الکتریکی نمیتوانند این جهش بزرگ را نادیده بگیرند.
وی مطرح کرد: این موفقیت جایگاه شهرک صنعتی خودروهای مبتنی بر انرژیهای نو واقع در شهر جینهوا را پس از رکودی که در طول شیوع بیماری کرونا پشت سر گذاشت، احیا کرد.
مدیر اجرایی شرکت «Leapmotor» استقرار تمامی کارخانههای تولیدی زنجیره تامین خودروهای الکتریکی مانند تولیدکنندگان باتری و قطعات خودروها در شهرک صنعتی مذکور را یکی از برگهای برنده توسعه بخش نامبرده در شهر جینهوا و به طور کلی چین اعلام کرد.
مدل «T03»، یکی از پرفروشترین خودرو الکتریکی تولیدی شرکت «Leapmotor» محسوب میشود که حتی در شهر جینهوا نیز از سوی علاقهمندان به استفاده از این خودروها با استقبال گستردهای مواجه شده است.
یکی از مصرفکنندگان این خودرو که از خودروهای تولیدی شرکت جنرال موتورز آمریکا نیز استفاده کرده است، بیان کرد: خودروی مدل «T03» در مقایسه با مدل خودروی «Wuling Hongguang Mini» ساخت شرکت جنرال موتورز از طراحی بهتر، شتاب بیشتر، عملکرد سیستم تهویه بهتر، صرفه اقتصادی، جذابیت و راحتی بیشتری برخوردار است.
تا چند سال گذشته، خودروسازان خارجی مانند جنرال موتورز، فولکس واگن و هوندا در بازار چین یکهتازی میکردند. در آن زمان، تولیدکنندگان خودروهای چینی توان رقابت با شرکتهای تولیدکننده خودروهای با موتور احراق داخلی را از لحاظ طراحی، کیفیت و فناوری نداشتند و خریداران چینی نیز تمایل داشتند از خودروهای تولید برندهای خارجی استفاده کنند.
در آن دوران، سرمایهگذاریهای مشترک میان شرکتهای تولیدکننده خودرو چینی که دولت از آنها حمایت میکرد، با سایر خودروسازان بینالمللی شکل گرفت که در آن، خودروسازان خارجی دانش فنی خود را در اختیار یک تولیدکننده چینی قرار دادند و به موجب آن هزینههای تولید خودروها در این کشور کاهش پیدا کرد.
فراگیر شدن صنعت خودروهای الکتریکی در سطح جهانی، نقطه عطف بزرگی در توسعه صنعت مذکور در چین ایجاد کرد. برخلاف سالهای گذشته که تولیدکنندگان خودروهای موتور احتراق داخلی چین به دنبال استفاده از تجربه و تخصص برندهای خارجی بودند، در حال حاضر این تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی خارجی هستند که به شدت دستیابی به فناوریهای جدید و سهم بازار شرکتهای چینی را در دستور کار خود قرار دادهاند. در همین رابطه، برخی از شرکتهای تولیدکننده اروپایی به دنبال استفاده از فناوریهای چینی به منظور توسعه صنعت خودروهای الکتریکی خود هستند. با این حال، هنوز خودروسازان آمریکایی در رابطه با این کار محتاطانه رفتار میکنند.
استفان ایزل، معاون رئیس اندیشکده بنیاد فناوری اطلاعات و نوآوری آمریکا مستقر در واشنگتن، مطرح کرد: از آنجایی که چین تلاش کرد در بخش تولید خودروهای با موتورهای احتراق داخلی سهم بالایی را به دست آورد که البته نتوانست به چنین هدفی برسد، خودروسازان چینی برندهای معتبر خودروهای با موتور احتراق داخلی بینالمللی را ترغیب کردند که سرمایه و فناوری خود را از طریق امضای تفاهمنامههایی به چین بیاورند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر این تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی خارجی علیالخصوص اروپاییها هستند که تولیدکنندگان چینی این خودروها را با پیشنهاد اجازه حضور در بازار قاره سبز به ازای دسترسی به فناوریهای پیشرفته تولید خودروهای الکتریکی وسوسه میکنند.
در شرایط فعلی، تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی غربی به زنجیره تامین چین برای تولید این خودروها وابسته هستند. به همین دلیل ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و سایر دولتهای غربی در تلاشند تا با ایجاد و تقویت زنجیره تامین خود، تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی غربی را ترغیب به فاصله گرفتن از رقبای چینی و کاهش وابستگی خود به زنجیره تامین این کشور کنند. با این حال، واضح است که چنین اقدامی با چالشها و پیچیدگیهای خاصی روبهرو خواهد شد.
در همین راستا، اتحادیه اروپا در سال گذشته میلادی علیرغم مخالفت خودروسازان برجسته آلمانی نظیر شرکت «Volkswagen»، شرکت «BMW» و شرکت «Mercedes-Benz» که حدود یک سوم خودروهای خود را در چین عرضه میکنند، حدود ۳۵ درصد تعرفه بر واردات خودروهای الکتریکی چینی به کشورهای عضو این اتحادیه اعمال کرد.
تحلیلگران موسسه تحقیقاتی «Rhodium Group» بر این باورند که حتی با وجود وضع تعرفه ۳۵ درصدی، تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی چینی میتوانند خودروهای تولیدی خود را در بازار اروپا عرضه کنند؛ چراکه هزینه تولید این خودروها در چین نسبت به قاره سبز به مراتب کمتر است.
براساس گزارش سازمان غیردولتی «Transport & Environment»، خودروهای چینی حتی با وجود وضع تعرفهها، حدود ۸ درصد از سهم فروش خودروهای الکتریکی در بازار اتحادیه اروپا را طی سال ۲۰۲۳ به خود اختصاص دادند؛ این در حالی است که رقم مذکور در سال ۲۰۱۹، کمتر از یک درصد گزارش شده بود.
ناگفته نماند که نگرانیهای اتحادیه اروپا و آمریکا در مورد به خطر افتادن جایگاه تولید داخلی در بلندمدت، به طور فزایندهای با خواستههای آنها مبنی بر برخورداری از شاخصههای برتر واحدهای تولید خودروسازان غربی مستقر در چین مانند صرفه اقتصادی بالاتر، هزینه تولید کمتر و زمان عرضه کوتاهتر در تضاد است.
تو لی، مدیرعامل شرکت «Sino Auto Insights» خاطرنشان کرد: امکان تولید یک خودروی الکتریکی مقرونبهصرفه در آمریکا بدون اتکا به زنجیره تامین چین ممکن نیست. گفتنی است در حال حاضر تعداد پنج مرکز تولید خودروهای الکتریکی در آمریکا وجود دارد.
اگرچه محدودیتهای وضع شده از سوی دولت ایالات متحده آمریکا بر واردات خودروهای الکتریکی چینی، خودروسازان آمریکایی را مجبور به کاهش وابستگی خود به زنجیره تامین چین کرده است اما تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی در آمریکا، حالا باید بیشتر از رقبای چینی نگران افزایش همکاری خودروسازان اروپایی و چینی باشند.
در همین رابطه، شرکت «Volkswagen» طی بیانیهای در اواخر سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که به دنبال سرمایهگذاری ۲٫۷ میلیارد دلاری به منظور راهاندازی یک مرکز تولید نوآورانه با هدف توسعه، ساخت و فروش خودروها به طور مشترک با شرکت تولیدکننده خودروهای چینی به نام «XPeng» است.
لازم به ذکر است که این مرکز تولید در شهر هفئی، پایتخت خودروهای الکتریکی چین و الهامبخش توسعه شهرکهای صنعتی تولید خودروهای الکتریکی مانند شهرک صنعتی جینهوا که به عنوان یکی از قطبهای تولید این خودروها در کشور مذکور به حساب میآید، راهاندازی شده است.
طبق آمارهای رسمی، راز توسعه شهر هفئی ۲۳ میلیارد دلار سرمایهگذاری در صنایع نوظهور این شهر طی دهه اخیر بوده که بیشتر از طریق صندوقهای سرمایهگذاری دولتی انجام شده است. در سال ۲۰۲۰، مقامات دولت محلی شهر هفئی حدود ۷۸۷ میلیون دلار برای خرید ۱۷ درصد از سهام شرکت خودروساز الکتریکی «Nio» و رقیب شرکت تسلا هزینه کرد. پس از این کار، شرکت «Nio» موافقت کرد که دفتر مرکزی خود را به شهر هفئی منتقل و یک منطقه صنعتی با هدف جذب سایر تولیدکنندگان در آنجا راهاندازی کند. در حال حاضر تعداد ۶ تولیدکننده خودروهای الکتریکی چینی از جمله شرکت «BYD»، شرکت «JAC Group» و شرکت «Chongqing Changan» در شهر هفئی مستقر شدهاند.
ایلاریا ماتزوکو، کارشناس سیاست صنعتی فعال در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی چین اظهار داشت: دولتهای محلی در چین بر این باورند که اگر چند شرکت نوپا و تولیدکننده خودروهای الکتریکی را با ترغیب تخصیص سرمایه جذب کنند، میتوانند به یک قطب تولید این خودروهای الکتریکی با الگوبرداری از شهر هفئی تبدیل شوند.
با این حال، در واقعیت واضح است که بهکارگیری فرمول راهاندازی شهرک صنعتی تولید خودروهای الکتریکی شهر هفئی برای سایر شهرهای چین و دیگر مناطق و کشورهای جهان، در عمل نتیجه یکسانی به دنبال نخواهد داشت. به نظر میرسد مقامات دولت محلی شهر هفئی در نظر دارند تا سرمایهگذاری خود برای رشد جایگاه این شهر در صنعت خودروهای الکتریکی را حدود دو برابر افزایش دهند. در همین رابطه در اواخر سال ۲۰۲۴، یک گروه اقتصادی دولتی با منافع مشترک از سرمایهگذاری ۴۷۱ میلیون دلاری دیگر برای خرید سهام شرکت «Nio» خبر داد.
به نظر میرسد که الگوی توسعه شهرک صنعتی تولید خودروهای الکتریکی شهر هفئی قرار است برای شهر جینهوا به کار رود. در حال حاضر شرکت «Leapmotor»، معروفترین شرکت تولیدکننده خودروهای الکتریکی در شهر جینهوا محسوب میشود. شرکت مذکور حدود ۶۰ درصد قطعات کلیدی مورد نیاز در تولید خودروهای الکتریکی را در کارخانههای خود میسازد.
کائو لی، مدیر اجرایی شرکت «Leapmotor» در مصاحبهای عنوان کرد: در گذشته، قطعات مکانیکی بیشتری در تولید خودروهای الکتریکی استفاده میشد. با این وجود، در حال حاضر قطعات الکترونیکی هوشمند به جای قطعات مکانیکی قبلی در تولید این خودروها به کار گرفته میشود.
وی خاطرنشان کرد: تولید قطعات هوشمند که از طریق کارخانههای متعلق به این شرکت و با هدف نیازسنجی مشتریان و مصرفکنندگان صورت میپذیرد، بر اعتبار این شرکت در فضای به شدت رقابتی بازار خودروهای الکتریکی افزوده است. اعتبار و تجربه شرکت «Leapmotor» در بهکارگیری فناوریهای جدید موجب شد شرکت «Stellantis» در سال ۲۰۲۳، حدود ۱٫۶ میلیارد دلار در این شرکت سرمایهگذاری کند.
بر اساس توافقنامهای که میان دو شرکت «Leapmotor» و «Stellantis» حاصل شد، این شرکت چینی میتواند از شبکههای توزیع شرکت «Stellantis» برای فروش و عرضه خودرو الکتریکی مدل «T03» خود در ۱۳ کشور اروپایی که از ماه سپتامبر ۲۰۲۴ آغاز شده است، استفاده کند. لازم به ذکر است که راهاندازی کارخانه مونتاژ تولید خودروی الکتریکی شرکت «Leapmotor» مدل «T03» در واحدهای تولید شرکت «Stellantis» در لهستان صورت گرفته است.
به نظر میرسد که تمرکز دولت محلی شهر جینهوا همچنان بر روی شرکت «Leapmotor» حفظ خواهد شد و زمانبندی توسعه صنعت الکتریکی شهرک صنعتی واقع در این شهر طبق برنامهریزیهای قبلی پیش خواهد رفت.
انتهای پیام//