امنیت سرمایه‌گذاری و حاشیه سود بالا، همواره توجه دولت‌ها و مردم به طلا را به دنبال داشته است. حاشیه سود بالای تولید طلا باعث می‌شود که کشورهایی که دارای ذخایر طلا هستند، به دنبال تداوم و افزایش تولید باشند. بانک‌های مرکزی به عنوان پشتوانه پولی و مردم با هدف سرمایه‌گذاری و استفاده زینتی، مصرفکنندگان اصلی طلا به شمار می‌روند. تولید و مصرف طلا در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش داشته است که علت اصلی هر دو مورد، کاهش محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا در سطح جهان است. چین همچنان در سال ۲۰۲۱، به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرفکننده طلا در سطح جهان شناخته می‌شود. در مجموع میزان تولید معدنی طلا در جهان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰، با افزایش ۳ درصدی و میزان مصرف، با افزایش چشمگیر ۴۷ درصدی روبه‌رو بوده است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، در بحث تولید معدنی با توجه به آمار منتشر شده توسط «WGC» در سال ۲۰۲۱، بیش از سه هزار و ۵۸۰ تن طلای معدنی توسط کشورهای مختلف تولید شده است که بیشترین میزان تولید مربوط به قاره آفریقا است و کمترین آن نیز توسط کشورهای اروپایی انجام شده است. اگرچه کشورهای آفریقایی در مجموع با بیش از ۹۸۰ تن تولید طلای معدنی در سال ۲۰۲۱، بیشترین میزان تولید را به خود اختصاص داده‌اند اما هیچ یک از کشورهای آفریقایی به تنهایی جایی در میان پنج تولیدکننده برتر معدنی طلا ندارند.
کشورهای چین، روسیه، استرالیا، کانادا و ایالات متحده آمریکا، به ترتیب بیشترین میزان تولید معدنی طلا را در سال ۲۰۲۱ به ثبت رسانده‌اند. به نحوی که نزدیک به ۳۸ درصد از مجموع تولید معدنی طلا در سطح جهان توسط این پنج کشور انجام شده است. لازم به توضیح است که سه تولیدکننده برتر یعنی چین، روسیه و استرالیا، به ترتیب با تولید حدود ۳۳۲، ۳۳۱ و ۳۱۵ تن، اختلاف قابل توجهی نسبت به سایر تولیدکنندگان معدنی طلا در سال ۲۰۲۱ داشته‌اند. در نمودار ۱، سهم تولیدکنندگان برتر طلا در سال ۲۰۲۱ از مجموع تولید معدنی جهان قابل مشاهده است.
باید اظهار کرد که علاوه بر پنج تولیدکننده برتر، کشورهای غنا، پرو، مکزیک، اندونزی، آفریقای جنوبی، ازبکستان و بورکینافاسو نیز دیگر کشورهایی هستند که هر یک در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰۰ تن تولید معدنی طلا داشته‌اند و سهم قابل ملاحظه‌ای از مجموع تولید را به خود اختصاص داده‌اند.
مجموع تولید معدنی طلا در سطح جهان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰، نزدیک به ۱۰۵ تن افزایش داشته است؛ درحالی که پنج تولیدکننده بزرگ طلای معدنی به استثنای کانادا، همگی با کاهش میزان تولید نسبت به سال ۲۰۲۰ مواجه بوده‌اند. تولید کشورهای چین، روسیه، استرالیا و ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۱، حدود ۵۷ تن نسبت به سال ۲۰۲۰ کاهش داشته است اما کانادا با افزایش سطح تولید خود تا حدود ۲۰ تن، جایگاه آمریکا به عنوان چهارمین تولیدکننده برتر طلای معدنی را به خود اختصاص داده است.
لازم به توضیح است که میزان تولید چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده طلای معدنی در جهان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰، بیش از ۳۶ تن کاهش داشته است. به طور کلی تولید طلای معدنی در چین پس از سال ۲۰۱۶ با تولید حدود ۴۶۴ تن، سیر نزولی پیدا کرده است. دلیل اصلی کاهش تولید در چین به کاهش عیار ذخیار باقی‌مانده و افزایش سخت‌گیری‌های زیست‌محیطی برمی‌گردد که تعطیلی برخی از معادن، به خصوص معادن کوچک‌مقیاس در این کشور را در پی داشته است.
کشورهای پرو، مکزیک، اندونزی و آفریقای جنوبی که در سال ۲۰۲۱ به ترتیب جایگاه هفتم تا دهم بزرگ‌ترین تولیدکنندگان معدنی طلا را داشته‌اند، در مجموع نسبت به سال ۲۰۲۰، حدود ۶۸ تن افزایش تولید و تاثیر مثبتی در افزایش تولید جهانی در سال ۲۰۲۱ داشته‌اند. با توجه به سهم قابل توجه سایر کشورها از تولید معدنی طلا در جهان، می‌توان به توزیع تولید طلا در قاره‌ها و کشورهای مختلف پی برد. تکنولوژی نه چندان پیچیده در کنار حاشیه سود و ارزش افزوده مناسب، موجب شده است تا تمامی کشورهای دارای ذخیره نسبت به استخراج و فرآوری طلا اقدام کنند.
رشد چشمگیر مصرف طلا در سال ۲۰۲۱
امنیت سرمایه‌گذاری از جمله دلایلی است که باعث می‌شود صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اکثر مردم و بانک‌های مرکزی به سرمایه‌گذاری در بازار طلا روی آورند و تقاضا در بازار طلا را افزایش دهند. به ویژه در سال‌های اخیر که ارزش دلار آمریکا در سطح جهان افت و خیزهای فراوانی را تجربه کرده و طلا ریسک پایین خود در حوزه سرمایه‌گذاری را به اثبات رسانده است. بنابراین بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف از طلا به عنوان پشتوانه پولی بهره گرفته‌اند و بسیاری از افراد در جهان نیز با هدف مصرف زیورآلات و جواهرات و یا سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش دارایی بر تقاضای طلا می‌افزایند.
مصرف طلا در کشورهای مختلف از نگاه میزان مصرف جواهرات، شمش و سکه‌های سرمایه‌گذاری مورد بررسی قرار می‌گیرد. مصرف طلا در سال ۲۰۲۱، بیش از سه هزار تن برآورد می‌شود که از افزایش یک هزار تنی مصرف طلا در این سال نسبت به سال ۲۰۲۰ حکایت دارد. در سال ۲۰۲۱ همچون سال ۲۰۲۰، کشورهای چین، هند، ایالات متحده آمریکا، آلمان و ترکیه، به ترتیب بزرگ‌ترین مصرفکنندگان طلا در سطح جهان بوده‌اند. نکته قابل توجه قرارگیری ایران در رتبه ششم بزرگ‌ترین مصرفکنندگان طلا در سال ۲۰۲۱ است.
چین و ایالات متحده از جمله کشورهایی هستند که علاوه بر تولید معدنی قابل توجه، در زمره مصرفکنندگان اصلی طلا نیز به‌شمار می‌روند. به‌ویژه چین که هم‌زمان بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرفکننده طلا در سطح جهان محسوب می‌شود. در میان پنج مصرفکننده بزرگ طلا در سال ۲۰۲۱ به استثنای ترکیه، مصرف طلا توسط سایر مصرفکنندگان بزرگ نسبت به سال ۲۰۲۰ با افزایش روبه‌رو بوده است.
یکی از دلایل اصلی این موضوع، افزایش تقاضای قابل ملاحظه بانک‌های مرکزی اغلب کشورهای جهان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ بوده است. همچنین کاهش بحران ناشی از همه‌گیری کرونا، افزایش برگزاری مراسم‌ها و جشن‌ها در سال ۲۰۲۱ در کشورهای مختلف را به دنبال داشته است که به تبع آن، میزان تقاضای زیورآلات و مصرف طلا با افزایش چشمگیری مواجه شده است. در نمودار ۲، سهم مصرف کنندگان بزرگ طلا نسبت به مجموع طلای مصرف شده در جهان طی سال ۲۰۲۱ مشاهده می‌شود.
همان‌گونه که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، توزیع مصرف طلا نسبت به توزیع عرضه آن به مراتب متمرکزتر است؛ به طوری که پنج کشور بزرگ مصرفکننده طلا در مجموع ۷۵ درصد از مصرف طلای جهان در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان، چین و هند مصرفکننده حدود ۵۸ درصد از طلای جهان در این سال بوده‌اند. ایران نیز که پس از ترکیه با نزدیک به ۵۲تن، ششمین مصرفکننده بزرگ طلا در سال ۲۰۲۱ بوده، سهم ۱.۷ درصدی از مصرف کل طلا در جهان را به نام خود ثبت کرده است.
نقش فرهنگ در مصرف طلا در هند
مصرف طلا در کشورهای چین و هند در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰، به ترتیب ۵۷ و ۷۹ درصد افزایش داشته و در مجموع رشد نزدیک به ۷۰۰ تنی را نسبت به سال قبل از آن تجربه کرده است. علت اصلی این امر، همان طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، رفع یا کاهش محدودیت‌های ناشی از کرونا طی سال ۲۰۲۱ بوده است. به ویژه در هند که مصرف زیورآلات و جواهرات در این کشور ریشه فرهنگی و تاریخی داشته است و در سال ۲۰۲۱ با کاهش همه‌گیری کرونا و شکل‌گیری موج جدیدی از برگزاری مراسم‌های ازدواج و فستیوال‌های گوناگون، تقاضای طلا به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش داشته است.
مطابق با آن‌چه پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، عمده مصرف طلا در بخش سرمایه‌گذاری و ساخت زیور است و مصرف بخش صنعت در قیاس با دو حوزه مذکور، ناچیز به شمار می‌رود اما در مجموع می‌توان گفت که مصرف طلا در کشورهای صنعتی، به خصوص کشورهای دارای صنایع با تکنولوژی بالا، می‌تواند قابل توجه باشد. به طور میانگین می‌توان گفت مصرف طلای بخش صنعت در کشورهای توسعه یافته، تا حدود ۱۰ درصد از کل مصرف را تشکیل می‌دهد.
