صمد میرزایی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» بیان کرد: با استفاده از خاک مس و خاک برنج، شمش مس را در کارگاه ریخته‌گری میرزایی تولید می‌کنیم. اگرچه می‌توانیم از ضایعات مسی نیز در تولید شمش استفاده کنیم اما از آنجایی که قیمت ضایعات مس و برنج در بازار آزاد با نوسان همراه است، بنابراین ترجیح می‌دهیم از خاک مسی و برنجی در تولید استفاده کنیم. علاوه بر نوسان قیمت قراضه مس و برنج در بازار، فروشندگان این محصولات نیز بر اساس میزان دسترسی به این قراضه‌ها، آن‌ها را قیمت‌گذاری می‌کنند. با توجه به قیمت بالای قراضه و همچنین منابع محدود ضایعات، بسیاری از واحدهای تولیدی کوچک‌مقیاس مانند کارگاههای ریخته‌گری، از کمترین نوسانات قیمت در سطح بازار متاثر می‌شوند و در آستانه تعطیلی و یا ورشکستی قرار گرفته‌اند. همچنین اکسید روی، محصول دیگری است که در این کارگاه تولید می‌شود.
افزایش چهار برابری قیمت گاز
وی در ارتباط با افزایش قیمت حامل‌های انرژی، عنوان کرد: با توجه به اینکه اکثر کارگاههای ریخته‌گری به صورت سنتی و از کوره‌های دوار در تولید شمش مس استفاده می‌کنند، افزایش قیمت گاز ضربه سختی را به تولید آن‌ها وارد کرده است. افزایش قیمت گاز، در حالی بدون هیچ اطلاع‌رسانی از قبل انجام شد که بهای گاز مصرفی کارگاه ما تا دو سال پیش، حدود ۱۵ میلیون تومان در ماه بود و این رقم در حال حاضر به حدود ۶۰ میلیون تومان در ماه رسیده است. با توجه به میزان تولید یک کارگاه کوچک ریخته‌گری مس، پرداخت چنین هزینه هنگفتی بابت گاز مقرون به صرفه نیست. در حالی که اساس تولید در این مجموعه‌ها، گاز است و در صورتی که تولیدکننده بهای آن را پرداخت نکند، با قطعی گاز و در نهایت تعطیلی تولید مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، با توجه به رسیدن روزهای گرم سال، با قطعی یک تا دو روزه برق کارگاه مواجه هستیم و این معضل نیز راندمان تولید در کارگاههای ریخته‌گری را کاهش داده است. ضمن اینکه اگر حین عملیات ریخته‌گری برق کارگاه قطع شود، مذاب درون کوره سرد خواهد شد و باید زمان طولانی را برای تخلیه مذاب صرف کنیم که همین مسئله باعث آسیب به کوره‌های مورد استفاده می‌شود.
مدیر کارگاه ریخته‌گری میرزایی در خصوص اهمیت نیروی انسانی در تولید، مطرح کرد: افزایش بیش از دو برابری حقوق نیروی انسانی در سال جدید، بر مشکلات کارفرمایان افزوده است. تورم و مشکلات اقتصادی در جامعه، به قدری افزایش یافته است که رشد ۵۷ درصدی دستمزد نیز نمی‌تواند تاثیرگذار باشد و به دنبال آن، شاهد کاهش نیروی انسانی در بخش تولید هستیم؛ اگرچه ما حداکثر تلاش خود را جهت حفظ نیروی انسانی شاغل در مجموعه به کار گرفته‌ایم و سعی می‌کنیم که با وجود تمامی مشکلات، همچنان به تولید خود ادامه دهیم اما تولید در این شرایط، صرفه اقتصادی ندارد و سود چندانی عاید تولیدکننده نمی‌شود.
تولید شمش مس در کوره‌های دوار
میزایی در ادامه به فرایند تولید شمش مش اشاره کرد و گفت: از کوره‌های گردان در تولید شمش مس استفاده می‌کنیم و از آنجایی که نوع کوره تاثیر مستقیم بر میزان کیفیت محصول تولیدی دارد، استفاده از جدیدترین نوع کوره و تجهیزات جهت تولید شمش مس و اکسید روی را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. کوره‌هایی که در خط تولید از آن‌ها استفاده می‌کنیم، مجهز به سیستم فیلتراسیون قوی هستند و ذره‌ای آلایندگی ندارند. اگرچه تولید شمش و به ویژه اکسید روی با مشکلات زیست‌محیطی همراه است اما با توجه به اینکه تولید اکسید روی سودآوری مناسبی دارد، تمام تلاش خود را جهت کاهش این معضلات به کار گرفته‌ایم. کارگاه ما در شهرک صنعتی ناجی استان زنجان واقع شده است و سازمان محیط زیست علی‌رغم اینکه نسبت به شرایط تولید واحدهای صنعتی فعال در این شهرک آگاه است اما همچنان همکاری‌های لازم را با تولیدکنندگان شمش به عمل نمی‌آورد. لازم به ذکر است که از شمش مس در تولید ظروف مسی و از اکسید روی در صنایعی همچون سرامیک‌سازی و لاستیک‌سازی استفاده می‌شود.
وی ضمن اشاره به نوسان قیمت مس در بازاهای جهانی، اذعان کرد: قیمت مس در روزهای پایانی سال گذشته، به حدود ۱۰ هزار دلار به ازای هر تن در بورس فلزات لندن رسید و قیمت آن در حال حاضر، به حدود هفت هزار و ۳۰۰ دلار به ازای هر تن رسیده است. البته این کاهش قیمت مختص به فلز مس نیست و قیمت سایر فلزات نیز با کاهش شدیدی مواجه شده است. متاسفانه نرخ دلار نیز همواره در حال نوسان است و با توجه به اینکه قیمت‌گذاری مس بر پایه بورس فلزات لندن انجام می‌شود، بنابراین تولیدکنندگان داخلی نمی‌توانند پیش‌بینی مشخصی از قیمت مس داشته باشند. عرضه کاتد مس در بورس کالای ایران با رقابت همراه شده و قیمت آن در تالار بورس و بازار آزاد افزایش یافته است. در این شرایط، ما چاره‌ای جز توقف چند روزه تولید خود نداریم و باید صبر کنیم تا قیمت مس در سطح بازار به یک ثبات مشخص دست پیدا کند و سپس نسبت به خرید خاک و حتی ضایعات مسی اقدام کنیم.
این تولیدکننده شمش مسی با اشاره به رشد هزینه‌های تولید، تاکید کرد: شرایط تولید به نحوی است که گاهی اوقات نمی‌توانیم بلبرینگ و آجرهای مورد استفاده در کوره‌های مجموعه را که یک بار مصرف هستند، خریداری کنیم. قیمت این لوازم در سطح بازار حدود ۱۰ برابر رشد یافته است؛ در حالی که تولیدکنندگان شمش مس با افزایش هزینه‌های تولید اعم از حامل‌های انرژی، نیروی انسانی، بیمه، مالیات و … دست و پنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر، شرایط دریافت تسهیلات بانکی نیز بسیار دشوار شده است و تولیدکنندگان باید زمان بسیاری را صرف دریافت وام کنند که در نهایت نیز موفق به انجام آن نمی‌شوند.
لزوم سهمیه‌بندی مواد اولیه
میرزایی ضمن انتقاد از حمایت نکردن دولت از تولید، اظهار کرد: متاسفانه دولت از تولیدکنندگان حمایت نمی‌کند و وعده‌های مسئولان در حد شعار باقی می‌ماند. برای مثال، سازمان‌های مربوطه می‌توانند حجم مشخصی از ماده اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را به صورت ماهیانه سهمیه‌بندی کنند تا آن‌ها بتوانند ضمن مدیریت شرایط تولید در میان‌مدت، برنامه‌ریزی مدونی برای ادامه فعالیت خود داشته باشند. دولت باید نظارت و بررسی‌های لازم جهت ثبات قیمت در سطح بازار را انجام دهد تا تولیدکنندگان دغدغه تامین قطعات یدکی مورد نیاز خود را نداشته باشند. ادامه فعالیت بسیاری از کارگاههای ریخته‌گری فلزات، در گرو حمایت دولت است و امیدوار هستیم وعده‌های مسئولان در خصوص حمایت از تولید، تحقق پیدا کند.
وی در پایان یادآور شد: کمبود مواد اولیه، شرایط تولید را به شدت دشوار ساخته است و سهمیه‌بندی مواد اولیه در چنین شرایطی، می‌تواند اثرگذار واقع شود . اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند، نمی‌توانیم امید چندانی به ادامه فعالیت کارگاههای ریخته‌گری داشته باشیم. امیدوار هستیم شرایط تولید، بحرانی‌تر از گذشته نشود و واحدهای فعال بتوانند تولید خود را در چنین شرایطی ادامه دهند.
