زینالعابدین مرادی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» بیان کرد: شرایط تولید در پنج ماهه ابتدایی سال جاری، به مراتب دشوارتر از سال گذشته شده است. افزایش قیمت گاز بر مبنای ۴۰ درصد واحدهای پتروشیمی، ناخودآگاه منجر به افزایش چشمگیر هزینههای تولید مجموعه شد. همچنین قیمتگذاری دستوری مس در بورس کالای ایران و اختلاف قیمت دلار آزاد و نیمایی، تولیدکنندگان انواع محصولات مسی را با چالشهایی مواجه ساخته است. قیمت مس در روزهای پایانی سال گذشته در بورس فلزات لندن، به مرز ۱۰ هزار دلار به ازای هر تن رسید و کمتر کسی فکر میکرد که قیمت آن به یک باره به هفت هزار دلار به ازای هر تن کاهش پیدا کند. همین مسئله معاملات تولیدکنندگان داخلی را طی یک تا دو ماه اخیر برهم زد و بسیاری از فعالان صنعت مس، در تامین ماده اولیه خود با ضرر مالی فراوانی مواجه شدند.
امیدوار به ثبات قیمت فلزات هستیم
وی افزود: به دنبال افت ناگهانی قیمت مس در بازارهای جهانی، عرضه کاتد در بورس کاهش پیدا کرد و همین مسئله منجر به ایجاد رقابت بیشتر و افزایش قیمت کاذب مس شد. خوشبختانه از آنجایی که علاوه بر شمش مس، اکسید روی نیز در شرکت اکسیدسازان روی ایرانیان تولید میشود، بنابراین ما متحمل ضرر مالی چندانی نشدیم و با توجه به افزایش چشمگیر قیمت روی در بازارهای جهانی تا مرز چهار هزار و ۵۰۰ دلار به ازای هر تن، تا حدودی توانستیم شرایط را مدیریت کنیم اما در حالت کلی، افزایش هزینههای تولید در داخل همزمان با کاهش قیمت فلزات در بازارهای جهانی، به تولید اکثر شرکتهای فعال در این حوزه طی چند ماه اخیر آسیب زده است.
مدیرعامل شرکت اکسیدسازان روی ایرانیان عنوان کرد: اکثر واحدهای صنعتی در سه ماهه اخیر، با معضل قطعی برق مواجه شدهاند. شرکت توزیع نیروی برق در استانهای مختلف حدود دو ماه پیش اعلام کرد که ۱۵ تا ۲۱ روز طی سه ماه تابستان، برق واحدهای صنعتی باید قطع شود تا با کمبود و قطعی گسترده برق در این فصل مواجه نشویم. از آنجایی که ریختهگری مس در کوره باید به صورت مستمر و ۲۴ ساعته انجام شود و نمیتوانیم برق مجموعه را حتی به مدت یک روز قطع کنیم، بنابراین از شرکت توزیع نیروی برق استان خواستیم طی هر ماه، پنج تا ۶ روز متوالی برق را قطع کند تا متحمل ضرر و زیان کمتری شویم. اگرچه برق مجموعه طی این روزها به طور کامل قطع نشد و ما تنها مجوز تولید در این مدت را نداشتیم و به سایر امور شرکت همچون تعمیرات رسیدگی کردیم. در صورتی که اگر طی این روزها به هر دلیل مشغول تولید میشدیم، برق واحد اداری را هم قطع میکردند.
قطعی گاز به تولید ضربه زد
مرادی در همین راستا تصریح کرد: آجر و مواد نسوز مورد استفاده در داخل کورههای تولید، حدود پنج میلیارد تومان برای مجموعه هزینه داشته است و قطعی برق، آسیب جدی به دیواره کوره و این مواد وارد خواهد کرد. به همین علت ما تصمیم گرفتیم تولید خود را طی سه ماهه فصل تابستان متوقف کنیم تا با زیان مالی هنگفت به دنبال تخریب این آجرها مواجه نشویم اما متاسفانه روز گذشته خبری مبنی بر قطعی همزمان برق و گاز در فصل زمستان پیش رو از سوی یکی از مسئولان مطرح شد که نگرانیهایی را برای ما ایجاد کرد. دی ماه سال گذشته، زمانی که استان زنجان با افت شدید فشار گاز مواجه شد، گاز تمام شهرکهای صنعتی حوالی نیمه شب و بدون اطلاعرسانی قبلی قطع شد و واحدهای ذوب و ریختهگری مس و روی به دلیل سرد شدن کوره، به شدت آسیب دیدند و این در حالی است که برخی از این واحدها، هنوز موفق به راهاندازی مجدد مجموعه خود نشدهاند. بر همین اساس ضرورت دارد برنامهریزیهای لازم جهت مدیریت و بهینهسازی مصرف برق و گاز واحدهای هم صنعتی و هم خانگی صورت پذیرد تا کمتر شاهد چنین اتفاقاتی در بخش تولید باشیم.
وی در ادامه به عدم همکاری سازمانهای دولتی با بخش خصوصی جهت مدیریت مصرف برق اشاره کرد و گفت: پیش از اینکه قطعی برق در تابستان سال جاری آغاز شود، ما طی نامهای به شرکت توزیع نیروی برق استان اعلام کردیم که طبق ماده ۲ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، در حالی برق یک مجموعه صنعتی، آن هم در زمانهای اضطراری همچون سیل، جنگ و… میتواند قطع شود که هزینههای مرتبط با آن به تولیدکننده پرداخت شود. بر اساس قرارداد معینی که بین شرکت شهرکهای صنعتی و توزیع نیروی برق منعقد شده است، شرکت برق موظف به تامین برق واحدهای صنعتی است و اگر مشکل قطعی برق اتفاق بیفتد، مرتبط با زیرساختهای این شرکت است. متاسفانه این مسئله با دلخوری مسئولان ذیربط همراه شد و این در حالی است که ما، موظف به پرداخت حقوق نیروهای انسانی حتی در روزهای تعطیل هستیم و زمانی که برق مجموعه قطع میشود، با کاهش تولید و درآمدزایی مواجه خواهیم شد. در نهایت نیز نتیجه مطلوبی از این مسئله حاصل نشد و علیرغم اینکه ما خواسته خود را طبق قانون مطرح کرده بودیم اما به دلیل اینکه با مشکلی در آینده مواجه نشویم، با سایر همکاران همراه شدیم.
بحران کاهش نیروی انسانی
این تولیدکننده شمش مسی در خصوص اهمیت نیروی انسانی در بخش تولید، تاکید کرد: دولت به منظور تامین کمبود بودجه، اقدام به اخذ مالیات از حق بیمه کارفرمایان کرده است. از سوی دیگر، حقوق نیروی انسانی در سال جاری با افزایش ۵۷ درصدی همراه شده و این در حالی است که دولت، حقوق کارمندان و نیروهای رسمی را به این میزان افزایش نداده است. به طور مشخص، این حجم از رشد دستمزد کارگران، شرایط را برای کارفرمایان دشوارتر از قبل خواهد کرد و آنها را در تنگنای سخت اقتصادی قرار خواهد داد. با این وجود، دولت همچنین اقدام به اخذ مالیات از نیروهای انسانی کرده است و در حالی که باید مسیر تولید هموارتر از قبل شود، متاسفانه برعکس این اتفاق رخ داده است. از سوی دیگر، تورم به قدری طی دو تا سه سال اخیر رشد پیدا کرده است که این افزایش حقوق، تاثیری در شرایط مالی و اقتصادی نیروهای انسانی به ویژه کارگری نخواهد داشت.
بر همین اساس، انگیزه نیروی انسانی برای فعالیت در واحدهای تولیدی و صنعتی به شدت کاهش یافته است و در عمل، ما با افت محسوس نیروی انسانی مواجه هستیم. علاوهبراین، بسیاری از کارگران نسبت به میزان حقوق و همچنین شرایط تولید گلایهمند هستند و حتی تمایلی به ادامه فعالیت جهت کسب سابقه و در پایان، اخذ حق مستمری بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی ندارند. تعداد مشاغل غیر مولد در استانهای مختلف کشور، روزبهروز در حال افزایش است و حتی تولیدکنندگان نیز تمایل چندانی به سرمایهگذاری در این بخش ندارند و باید هرچه سریعتر چارهای در خصوص کاهش چشمگیر نیروی انسانی در بخش تولید از جانب مسئولان ذیربط اندیشیده شود.
مرادی در ارتباط با آینده صنعت مس، تاکید کرد: یکی از اتفاقات مهمی که تا سال ۲۰۳۰ در جهان رخ خواهد داد، جایگزینی خودروهای برقی با بنزینی است و همین مسئله، اشاره به اهمیت بالای صنعت مس دارد. بنابراین مصرف مس در سالهای پیش رو، به شدت افزایش خواهد یافت و بدون شک قیمت این فلز سرخ، دوباره به اوج برمیگردد. بر همین اساس باید از ذخایر مس موجود در کشور، بیشترین بهره را ببریم تا بتوانیم حرفی برای گفتن در این صنعت داشته باشیم.
ناچار به واردات خاک معدنی هستیم
وی ضمن اشاره به تامین مواد اولیه، اظهار کرد: ماده اولیه مورد استفاده در این مجموعه، سرباره برنجی و خاک حاوی مس و روی است. سرباره برنجی را از کارخانههایی که ذوب برنج انجام میدهند، مانند تولیدکنندگان مقاطع برنجی در استانهای تهران و اصفهان یا واحدهایی که به ریختهگری قطعات برنجی مشغول هستند، خریداری میکنیم. خاک حاوی مس و روی نیز از طریق واردات از کشورهای همسایه نظیر ترکیه و آذربایجان تامین میشود. این در حالی است که کشور ما، غنی از ذخایر مس و روی است و با این وجود، ما ناچار به واردات از کشور همسایه هستیم. بازار مواد اولیه در این حوزه، رقابتی و محدود است و متاسفانه ما در این زمینه با مشکلات عدیدهای مواجه هستیم. اگر بتوانیم خاک مورد نیاز شرکت را با وجود شرایط سخت اقتصادی و تحریمها به کشور وارد کنیم، باز هم سازمان محیط زیست از ارسال آن به کارخانه جلوگیری میکند. واردات این محصول به برخی دلایل همچون بالا بودن غلظت سرب موجود در خاک، با مشکلاتی همراه شده است و گاهی به کشور مبدا بازگشت داده میشود که این مسئله به هیچ وجه به نفع تولیدکننده نیست و کاملا هزینهبر خواهد بود. به نظر میرسد دستهای پشت پرده، شرایط تامین خاک مورد نیاز تولیدکنندگان شمش مسی را با بحران مواجه کرده است که متاسفانه اقدامی هم نمیتوانیم انجام دهیم.
مدیرعامل شرکت اکسیدسازان روی ایرانیان در پایان یادآور شد: واقعیت امر این است که علیرغم وعدههای دولت مبنی بر حمایت از تولید، ما نیازی به حمایت مسئولان نداریم و همین که دولت در امور مربوط به تولید بخش خصوصی دخالت نکند، میتوانیم به راه خود ادامه دهیم. حدود یک هفته است که با مشکل تامین سوخت لیفتراک مواجه شدهایم و در حالی که سیستم بهینیاب سازمان صمت قطع شده است، باید سوخت مورد نیاز خود را با قیمت هنگفت از بازار آزاد خریداری کنیم. امیدوار هستیم در آینده مشکلات کاهش پیدا کند تا بتوانیم با دغدغه کمتری به تولید خود ادامه دهیم.