تولید فولاد کشور طی سال‌های گذشته از مصرف داخلی به دلیل رکود در صنایع مصرف‌کننده و کاهش تقاضا، سبقت گرفته و تولیدکنندگان این حوزه نیز با توجه به استفاده از تکنولوژی‌های نوین در مقابل محصولات سایر کشورها توانمند شده‌اند. علاوه‌براین، با توجه به رشد نرخ ارز، محصولات فولاد ایران در بازارهای جهانی به شدت رقابتی شده‌اند و تولیدکنندگان توانایی صادرات به همه کشورهای همسایه را دارند. در رابطه با وضعیت صنعت فولاد کشور، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با بهروز فتح راضی، قائم مقام مدیرعامل شرکت صنایع فولاد تیکمه‌داش به گپ‌وگفت نشسته است. وی اعتقاد دارد صنعت فولاد بیش از میزان کنونی توانایی برای صادرات دارد و شرکت فولاد کاوه تیکمه‌داش منتظر صدور مجوز صادرات از سوی دولت است و در صورت تحقق این مهم، این شرکت می‌تواند در جایگاه برتر صادرکنندگان استان آذربایجان شرقی و حتی ایران قرار گیرد. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه خواهید خواند:
عمده تولیدات شرکت صنایع فولاد تیکمه‌داش چیست و با چند درصد ظرفیت تولید می‌کند؟
تولیدات کارخانه فولاد تیکمه‌داش تنها میلگرد آج‌دار بوده که سایز آن‌ها از ۸ تا ۳۲ میلی‌متر است. این شرکت ظرفیتی در حدود ۳۰۰ هزار تن در سال دارد که تاکنون به این میزان بنا به دلایل گوناگون ازجمله کمبود شمش تولید نکرده و به عبارت بهتر، تولید به میزان ظرفیت اسمی حاصل نشده است اما توانستیم رکورد تولید ۲۵۰ هزار تن میلگرد را بر جای بگذاریم.
وضعیت تامین مواد اولیه صنعت فولاد به ویژه شرکت شما چگونه است؟
شرکت فولاد تیکمه‌داش از شمش فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کند که تمامی آن از تولیدکنندگان داخلی تامین می‌شود. به این ترتیب که به هر میزان که میلگرد به فروش می‌رسد، باید شمش جهت ادامه فعالیت تولیدی تامین شود. گفتنی است که با وجود تولید نسبتا بالای شمش فولادی در کشور، تامین این ماده اولیه برای کارخانه‌های نوردی دشوار است و به راحتی قابل تامین نیست.
تیکمه‌داش از تکنولوژی منحصر‌به‌فردی برای تولید میلگرد بهره می‌برد؟
تکنولوژی تولید میلگرد به ویژه A4 منحصرا توسط مهندسان شرکت صنایع فولاد تیکمه‌داش ابداع شده و تنها در اختیار این شرکت است.
چه برنامه‌های توسعه‌ای برای سال جاری در دستور کار دارید؟
برنامه توسعه شرکت فولاد تیکمه‌داش در سال جاری ادامه احداث و تکمیل کارخانه ذوب است که در حال حاضر ۶۰ درصد از عملیات آن به اتمام رسیده و ۴۰ درصد دیگر باقی مانده است. امیدواریم این طرح تا آبان ماه یا آذر ماه سال جاری تکمیل شود و به بهره‌برداری برسد که به این ترتیب نخستین ذوب و تولید شمش را در مجموعه خواهیم داشت. علاوه بر طرح ذوب، احداث یک سوله جهت فرآوری ضایعات و قراضه برای تولید شمش و ایجاد یک شرکت حمل‌ونقل داخلی برای حمل محصولات به کلیه نقاط ایران نیز در دستور کار قرار دارد.
عمده مشتریان شما چه شرکت‌هایی هستند و برای صادرات چه برنامه‌هایی را دنبال می‌کنید؟
عمده مشتریان شرکت فولاد کاوه تیکمه داش، صاحبان پروژه‌های بزرگ و کوچک دولتی و غیر دولتی هستند. از همه مهم‌تر آنکه، شرکت ما ۱۰ نمایندگی در سطح استان دارد که فقط محصولات این شرکت را به فروش می‌رسانند. در مورد صادرات نیز باید عنوان شود که اگر دولت مجوز صادرات را برای میلگرد ابلاغ کند، بدون شک شرکت صنایع فولاد تیکمه‌داش رتبه نخست را در صادرات، نه تنها استان آذربایجان شرقی، بلکه در کشور کسب خواهد کرد. نمونه این مدعا آن است که در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸، این شرکت موفق شد صادرکننده برتر استان آذربایجان شرقی شود.
وضعیت بازار داخلی محصولات فولادی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا تقاضا برای تولیدات داخلی کافی است؟
در سال‌های اخیر رکود بر صنایع مصرف‌کننده فولاد حاکم شده و به این ترتیب اکثر پروژه‌های عمرانی بزرگ دولتی و خصوصی تقریبا تعطیل شده‌اند. بنابراین کشش خوبی در مورد تقاضای داخلی و فروش شرکت نداشتیم. با این حال، چنانچه وضع اقتصادی کشور بهبود یابد و اعتبارات کافی برای اجرای پروژه‌های عمرانی نیز تصویب شود، بدون شک فروش داخلی شرکت فولاد تیکمه‌داش نیز رونق خواهد یافت؛ البته باید عنوان شود که محصولات شرکت ما به دلیل کیفیت عالی، در بازار داخلی به راحتی به فروش می‌روند و در حال حاضر مشکلی در مورد بازاریابی و فروش داخلی نداریم.
با توجه به تشدید تحریم‌ها و بسته شدن مرزها به دلیل شیوع کرونا، فروش صادراتی با چه چالش‌های عمده‌ای مواجه است و چه راهکارهایی را برای حل آن‌ها پیشنهاد می‌کنید؟
همان‌طور که پیش از این نیز بیان شد، تنها مشکل حال حاضر صادرات فولاد شرکت ما، عدم صدور مجوز صادرات است و در صورت صدور آن، مشکلی در صادرات به کشورهای همسایه نخواهیم داشت و مشکلات مطرح شده تاثیری بر صادرات شرکت نخواهند داشت، زیرا پیش از این نیز محصولات خود را به کشورهای همسایه صادر کرده بودیم.
چه عواملی بر نوسانات بازار فولاد در ایران تاثیر می‌گذارند و این عوامل چه نقشی در این صنعت دارند؟
چندین عامل در ایجاد نوسان در بازار فولاد کشور دخالت دارند که مهم‌ترین و نخستین عامل نرخ ارز است. عامل اثرگذار دیگر نیز صادرات شمش فولادی به عنوان ماده اولیه نوردکاران برای تولید میلگرد در عوض مصرف داخل است. ضمن اینکه عدم عرضه شمش فولادی توسط تولیدکنندگان این حوزه به مصرف‌کنندگان به دلیل سود بیشتر نیز بر نوسان بازار اثر زیادی گذاشته است. نتیجه نوسانات یاد شده ادامه رکود بر بازار و صنعت فولاد خواهد بود.
پیش‌بینی شما از جایگاه صنعت فولاد ایران در منطقه و جهان در سال‌های آتی چیست؟
طی چند سال گذشته، به نظر می‌رسد که تولید فولاد در ایران بیش از مصرف آن بوده و بازار فولاد ایران از محصولات فولادی اشباع است. تولید میلگرد نیز به عنوان محصول شرکت صنایع فولاد تیکمه‌داش، بیش از مصرف داخلی است. در این رابطه لازم است دولت سیاستی در پیش گیرد که دروازه‌های صادرات به روی کشور باز شود. چراکه پتانسیل‌های صادراتی تولیدکنندگان ایران بسیار بیشتر از وضعیت کنونی است. در این صورت به جرات می‌توان گفت که پس از صادرات نفت و محصولات پتروشیمی، فولاد سومین محصولی است که رونق بسیار خوبی در بازارهای جهانی خواهد داشت.
