خودکرده را تدبير نيست شاهراه توسعه اقتصاد ايران هستيم/ اجراي ۱۵ پروژه زيرساختي به ارزش ۳۲۰۰ ميليارد تومان عملیات اجرایی احداث کارخانه تولید نوار نقاله الشتر آغاز شد قیمت آلومینیوم افزایش پیدا کرد دورخیز مس برای فتح کانال ۱۰ هزار دلار نخستین رویداد چادرو برگزیدگان خود را شناخت فولاد مبارکه، بزرگترین صادرکننده غیرنفتی در سال ۱۴۰۲ کارگر نمونه و نخبه کشوری از شرکت توسعه آهن و فولاد گلگهر انتخاب شد
امروزه اکثر جوامع برای دستيابی به اهداف مدنظر در راستای رشد و توسعه اقتصادی، استراتژیها و راهبردهای مختلفی را اتخاذ میکنند تا ضمن ارتقای جايگاه خود در بازارهای جهانی، قدرت شکلگيری و جهتدهی به جريانهای بزرگ اقتصادی را محقق سازند.
صنعت فولاد کشور در سالهای گذشته از واردات ضربههای زیادی دیده و این صدمهها بیشتر به حوزه ورق مربوط میشد. با وجود اینکه توانایی بسیار خوبی در زمینه تولید ورق وجود داشت، میلیاردها دلار صرف واردات ورقها و لولههای فولادی برای انتقال نفت و گاز میشد. شرکتهای فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد هرمزگان قادر به تولید اسلبهایی با گریدهای خاص هست؛ فولاد اکسین میتواند ورقهای عریض گرم را تولید کند و شرکتهای لولهسازی هم قادر به تولید لولههای قطور انتقال نفت و گاز هستند اما واردات، باعث به هم خوردن این چرخه و عدم ورود شرکتهای یاد شده به حوزه نفت و گاز شده بود تا اینکه تحریمها جریان را عوض کرد و نگاهها به سمت داخل چرخید. یکی از مهمترین مراحل تولید فولاد برای لولههای انتقال نفت و گاز، نوردکاری اسلب است که به دلیل عملیات حرارتی پیچیده و نوردهای ترمومکانیکی، تنها شرکتهای معدودی در سراسر دنیا میتوانند این ورقها را تولید کنند که یکی از آنها، شرکت فولاد اکسین خوزستان است. این شرکت، بر اساس تولید ورقهای مورد نیاز صنایع نفت، گاز و پتروشیمی شکل گرفت اما واردات و عدم توجه به توان داخلی ضمن دورکردن آن از رسالت اصلی، باعث کاهش ظرفیت تولید و وارد آمدن خسارات و بدهیهای فراوان شده است. برای بررسی تواناییهای شرکت فولاد اکسین خوزستان در تولید ورقهای گرم، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با امین ابراهیمی، مدیرعامل این شرکت به گپوگفت نشسته است که مشروح آن را در ادامه میخوانید
شرکت معدنی و صنعتی چادرملو یکی از نامهای آشنا در عرصه تولید فولاد کشور است که در سالهای فعالیت خود در این حوزه، نقش بسزایی در گسترش و توسعه صنعت فولاد در کشور داشته است. این شرکت در این سالها علاوه بر استخراج و تولید مواد اولیه مورد نیاز شرکتهای فولادسازی کشور، خود نیز در تکمیل زنجیره تولید فولاد، اقدام به تولید محصولات فولادی کرده و دامنه فعالیتهای خود را در این حوزه افزایش داده است. با توجه به موضوع روز این صنعت، یعنی ورود صاحبان صنایع معدنی به عرصه فولادسازی و گلایه برخی از شرکتهای فولادی از این موضوع مبنی بر عدم تامین مواد اولیه برای این شرکتها، با محمود نوریان، مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی چادرملو به گفتوگو نشستیم تا ضمن تشریح فعالیتهای آتی و توسعهمحور این مجموعه، نقطه نظرات وی در خصوص تکمیل زنجیره تولید فولاد در صنایع معدنی و ورود این شرکتها به صنعت فولاد را جویا شویم که شرح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
لوله فولادی به عنوان یک محصول استراتژیک، در صنایع بسیار متنوعی کاربرد دارد که از جمله آنها میتوان به ساختمانسازی، ماشینسازی، لوازم خانگی و... اشاره کرد اما بخش عمدهای از تولیدات لوله به انتقال نفت، گاز و آب اختصاص دارد که در واقع در سطح ملی هستند و تولید آن از عهده هر شرکتی برنمیآید. اجرای چنین پروژههایی تنها در توان دولت و یا سرمایهگذاران خارجی است اما با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، به نظر میرسد دولت قادر به تامین مالی پروژهها نیست و سرمایهگذاران خارجی نیز بهدلیل تحریمها اقدام به چنین تولیداتی نخواهند کرد؛ از این رو ضروری است که دولت و پیمانکاران برای اجرای پروژههای بزرگ ملی، سازوکارهای مالی جدیدی تعریف کنند تا ضمن فعالسازی آنها، تمام بخشهای کشور از موهبات اجرای آنها بهرهمند شوند. شرکتهای تولیدکننده و مردم به اجرای این پروژهها نیاز دارند؛ زیرا از یک سو شرکتهای تولید لوله دارای ظرفیت خالی هستند و از سوی دیگر، بخشهای وسیعی از کشور نیاز به خطوط انتقال گاز، نفت و آب دارد. در رابطه با وضعیت صنعت لولهسازی، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با امیرحسین کاوه، مدیرعامل شرکت گروه صنعتی سدید به گپوگفت نشسته است که متن کامل آن را در ادامه میخوانید:
با توجه به سهم بسزایی که ورقهای فولادی و صنعت فولاد در تولید لوازم خانگی دارد، بر آن شدیم تا با مصرفکنندگان این فلز استراتژیک به گپوگفت بنشینیم تا بدانیم برای تامین ورقهای فولادی چه چالشی دارند و این ورقها را از چه طریقی تامین میکنند. در همین خصوص با مجتبی صفریان، مدیرعامل کارخانجات تولیدی بهمن همراه شدیم تا درباره فراز و نشیبهای صنعت تولید لوازم خانگی و همچنین مصرف ورقهای فولادی در این صنعت، به گفتوگو بپردازیم که شرح آن را در ادامه میخوانید:
تولید ورقهای کیفی در کشور از آن جهت اهمیت دارد که صنایع بسیاری مانند خودروسازی، نفت و گاز، لوازم خانگی و الکتریکی از این ورقها برای تولید محصولات خود استفاده میکنند. در سالهای گذشته به دلیل کمبود تولید ورق در کشور، نیاز مصرفکنندگان از طریق واردات تامین میشد اما در سالهای اخیر با رشد تولید شرکت فولاد مبارکه، شاهد کاهش واردات و افزایش عرضه داخلی از سوی این شرکت بودیم. البته شرکت فولاد مبارکه با وجود توانایی در تولید انواع ورقهای خاص از جمله ورقهای سیلیکون استیل، تمرکز خود را بیشتر بر تولید ورقهایی قرار داده که تقاضای آنها انبوه است و تولید آنها، صرفه اقتصادی بیشتری دارد. برای بررسی استراتژی تولید ورقهای کیفی در شرکت فولاد مبارکه، با حمیدرضا عظیمیان، مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه به گپوگفت نشستهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید
در کشور ما کارخانههای بسیاری در حوزه مقاطع طویل فولادی احداث شدهاند؛ به طوری که ظرفیت تولید در این حوزه بیش از مصرف است و در نتیجه برخی واحدها نتوانستهاند از ظرفیت مطلوب خود بهره ببرند. علاوه بر این، بخشنامهها و دستورالعملهای دولت در حوزه صادرات مانند الزام عرضه در بورس کالا و نیز قیمتگذاری دستوری به کاهش هر چه بیشتر تولید این شرکتها دامن زده است. البته از میان آنها، تعداد کمی توانستهاند با استانداردسازی و کیفیسازی محصولات خود، به برند تبدیل شوند. به طور مثال، شرکت فولاد ناب تبریز توانسته طی چهار سال گذشته با تغییر تکنولوژی و توسعه واحدهای خود به یکی از مطرحترین برندهای تولید نبشی کشور مشهور شود. کریم رحیمی، مدیرعامل این شرکت در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» به وضعیت تولید این شرکت و نیازها برای توسعه تولید و صادرات پرداخته است که مشروح آن را در ادامه میخوانید
شرکت آهن و فولاد ارفع با داشتن دو واحد احیا مستقیم و فولادسازی، در چند سال اخیر یکی از شرکتهای موفق در این حوزه بوده است. واحد فولادسازی این شرکت، در سال گذشته توانست با تولید بیش از ۸۰۰ هزار تن شمش فولادی از نوع بلوم، از ظرفیت اسمی خود فراتر رود. تامین مواد اولیه و به خصوص قراضه آهن و فولاد، دغدغه بسیاری از فولادسازان کشور در سالهای اخیر بوده است؛ به همین منظور، با علیرضا خیاط، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد ارفع همراه شدیم تا با وی درباره نحوه مدیریت منابع در تامین مواد اولیه خط تولید فولاد به گفتوگو بنشینیم:
صنعت آلومینیوم به عنوان یکی از مهمترین صنایع استراتژیک در جهان شناخته میشود و ایران نیز با داشتن بیش از 400 هزار تن ظرفیت تولید آلومینیوم، اقدام به تولید این فلز مهم و استراتژیک کرده است اما عدم توجه به تامین پایدار مواد اولیه مورد نیاز این صنعت و همچنین عدم توجه به کشف یا مشارکت در استخراج ذخایر جدید بوکسیت، موجب شده عملا صنعت آلومینیوم در ایران با بحران مواجه شود؛ چنانچه در حال حاضر، وضعیت صنعت آلومینیوم کشور چندان مساعد نیست و این صنعت در مقایسه با پیشرفت کشورهای همسایه در این حوزه، جا مانده است؛ به گونهای که تصور آینده روشن برای صنعت آلومینیوم بدون توجه به تامین مواد اولیه، برق پایدار و... غیرممکن خواهد بود. البته عوامل دیگری همچون عدم اجرای درست سیاستهای خصوصیسازی، تفکر مدیریت دولتی بر صنایع، عدم وجود امکاناتی در جهت قیمتگذاری آزاد و... موجب زیاندهی صنایع بالادستی در سالهای اخیر شده که برای آشنایی با مشکلات و معضلات صنعت آلومینیوم در کشور با احمد مجیدی، مدیرعامل شرکت آلومینیوم ایران به گفتوگو نشستیم:
ظرفیت تولیدی صنعت لوله و پروفیل کشور بیش از نیاز داخلی است و در صورتی که رکود بر صنایع پاییندست و مصرفکننده حاکم شود، ممکن است شرکتها نتوانند با ظرفیت اسمی و اقتصادی خود فعالیت کنند و دچار زیاندهی شوند. در این شرایط، صادرات میتواند به کمک آنها بیاید و از زیان بیشتر شرکتها جلوگیری کند و حتی باعث سوددهی آنها شود. در حال حاضر که رکود بر بازار حاکم است، محصولات پروفیل کشور بیش از نیاز داخلی تولید میشوند و شرکتها باید بتوانند صادرات کنند اما دستورالعملها، بخشنامههای بیموقع و بیبرنامگیها از جانب دولت و سازمانهای دولتی، عملا کار را برای صنایع تولیدکننده پروفیل دشوار کرده و آنها امیدوار هستند مسئولان با درک این وضعیت، گرههای صادراتی را بگشایند. در خصوص این موضوع، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با محمود صابری، مدیرعامل شرکت گروه صنعتی تهران شرق به گپوگفت نشسته است که در ادامه میخوانید:
توسعه و پیشرفت بدون شک یکی از اصول اولیه باقی ماندن در سطح اول صنعت است و تنها شرکتهایی میتوانند در این عرصه بدرخشند که همواره در حال گسترش فعالیتهای خود مطابق با نیاز روز دنیای صنعت باشند. شرکت توسعه آهن و فولاد گلگهر در راستای تکمیل زنجیره تولید فولاد در منطقه سیرجان و همچنین برای رفع نیازهای صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و خودروسازی، پروژه احداث و راهاندازی کارخانه فولادسازی را در برنامههای آتی خود قرار داده که در آن، تکنولوژی منحصر به فردی به کار رفته است. این موضوع، بهانهای شد تا با محمد محیاپور، مدیرعامل شرکت توسعه آهن و فولاد گلگهر به گفتوگو بنشینیم:
صنعت فولاد کشور رو به جلو حرکت کرده است و این موضوع را میتوان در رشد تولید و افزایش محسوس صادرات طی سالهای اخیر مشاهده کرد. استراتژیهای کلی صنعت فولاد مانند سند چشمانداز 20 ساله در افق 1404 کاملا مشخص است و اکنون همه در راستای تحقق این هدف گام برمیدارند اما تداوم این امر، مستلزم اتخاذ تدابیری هم از سوی مسئولان امر و هم از سوی شرکتهای تولیدکننده است. مسئولان از یک سو باید راه را برای صادرات صنعت فولاد کشور باز کنند و از سوی دیگر با توجه به رشد تولید، تامین مواد اولیه واحدهای فولادسازی را در دستور کار قرار دهند، چرا که رشد تولید نیازمند تامین بهموقع مواد اولیه است. در این میان شرکتها نیز میبایست با اتخاذ استراتژیهایی همانند ایجاد تنوع در خط تولید و استانداردسازی محصولات، زمینه را برای رشد تولید محصولات فولادی فراهم آورند. در خصوص استراتژیها و وضعیت کلی صنعت فولاد با منصور یزدی زاده، مدیرعامل شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، به گپوگفت نشستهایم که در ادامه میخوانید.
عضو هیئت مدیره شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) در مورد تامین مواد اولیه آلومینیومی، گفت: در حال حاضر، تامین پودر آلومینا بزرگترین چالش تولیدکنندگان برای تولید شمش خالص آلومینیومی به شمار میآید، به همین جهت، اولویت اصلی شرکت ایرالکو ایجاد راهکارهایی در جهت تسهیل و فراهمسازی واردات پودر آلومینا به کشور است.
افزایش قیمت سنگآهن در بازار جهانی، باعث شد تا تفاوت قیمت گندله و کنسانتره در داخل و خارج از کشور، زیاد شود و صادرات این محصولات به حدی افزایش یابد که کمبود آنها در داخل کشور، تبدیل به بحرانی برای کارخانههای فولادسازی شود؛ دولت برای کنترل فروش صادراتی گندله و کنسانتره، محدودیتها و ممنوعیتهایی برای کاهش تاثیرات منفی این معضل، در نظر گرفت و قیمتگذاری دستوری را در برنامه کار خود قرار داد اما همچنان کمبود گندله در واحدهای احیا مستقیم، وجود دارد و باعث شده تا آهن اسفنجی، کمتر از ظرفیت اسمی تولید شود و به این ترتیب، نیاز کارخانههای فولادسازی به آهن اسفنجی پاسخ داده نمیشود. با این شرایط، به نظر میرسد تنها راه ایجاد توازن در زنجیره تولید فولاد، ایجاد بازار رقابتی آزاد و تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا باشد. در این خصوص، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با علی عباسلو، مدیرعامل شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان به گفتوگو نشسته است که در ادامه میخوانید.
وضعیت بازار فولاد کشور طی یکی دو سال اخیر بهدلیل نوسانات ارزی دچار مشکل شده و از یک سو برخی صنایع پاییندستی مانند تولیدکنندگان میلگرد و نوردکاران نسبت به کمبود مواد اولیه و صادرات شمش فولاد ابراز نارضایتی میکنند و از سوی دیگر تولیدکنندگان شمش نیز ادعا دارند که تقاضای این محصول در کشور به اندازه تولید نیست و مازاد تولید باید صادر شود. اگر صادرات حتما باید انجام شود، رفع نیاز داخلی از آن مهمتر است و ابتدا باید مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی در کشور بهطور کامل تامین شود و سپس صادرات انجام شود. در غیر این صورت، صنایع پاییندستی بهدلیل کمبود مواد اولیه مجبور به کاهش تولید میشوند و این کاهش میزان تولید میتواند کارخانهها را به مرز ورشکستگی و تعطیلی بکشاند. در همین خصوص برای بررسی وضعیت بازار میلگرد، با احمد خوروش، مدیرعامل مجتمع فولاد کویر بهعنوان بزرگترین تولیدکننده میلگردهای ساختمانی در کشور به گپوگفت نشستهایم که در ادامه میخوانید.
شرکت فولاد خوزستان، خریدار سنگآهن و تولیدکننده گندله و انواع فولاد در شکل اسلب و شمش بوده و از سه بخش اصلی کارخانجات گندلهسازی، کارخانجات احیا مستقیم و واحد فولادسازی تشکیل شده است. این شرکت، با تولید حدود 6 میلیون تن گندله در سال، سومین تولیدکننده بزرگ گندله در کشور محسوب میشود. گرایش معادن به احداث واحدهای گندلهسازی و فولادسازی، باعث شده که کمتر این مواد معدنی را در اختیار دیگر شرکتهای فولادساز قرار دهند که این عدم فروش به کارخانجات دیگر، معضلاتی را در زمینه تهیه مواد اولیه برای شرکتهایی که معدن ندارند، ایجاد کرده است. در خصوص این موضوع، با علی محمدی به گفتوگو نشستیم تا چالشهای شرکت فولاد خوزستان را برای دسترسی به مواد اولیه از مدیرعامل این شرکت جویا شویم:
شرکت سنگ آهن گهرزمین در سال 83 به منظور بهرهبرداری از آنومالی سنگآهن شماره 3 گلگهر تاسیس گردید. در این راستا برنامهریزی تولید سالانه 15 میلیون تن سنگآهن به همراه برداشت 60 میلیون تن باطله، جمعاً 75 میلیون تن عملیات معدنکاری به منظور تولید سالیانه 10 میلیون تن کنسانتره سنگآهن و 10 میلیون تن گندله جهت تأمین خوراک مورد نیاز کارخانجات فولاد و تحقق اهداف چشمانداز توسعه 20 ساله صنایع فولاد کشور، انجام شد که باعث اشتغال حدود 3 هزار نفر بهطور مستقیم و غیرمستقیم گردید. این شرکت هماکنون پروژه بزرگ راهاندازی واحد گندلهسازی با ظرفیت 5 میلیون تن در دستور کار دارد که اجرایی شدن آن میتواند کمک شایانی را به زنجیره تولید فولاد کشور عرضه نماید. در همین خصوص با علی اکبر پوریانی، مدیرعامل شرکت گهر زمین به گپوگفت نشستهایم:
استفاده از سیم و کابل تقلبی به اندازهای در کشور رایج شده است که در حال حاضر سهم عمده بازار مصرفی کشور، متعلق به سیم و کابلهای بیکیفیت و غیراستاندارد است که عموما تلفات و خسارات زیادی را به همراه دارد و موجب آتشسوزیهای گسترده در کشور میشود و با اینکه شناسایی و جلوگیری از توزیع سیم و کابل تقلبی، کار آسانی است اما تاکنون در این زمینه اقدامی صورت نگرفته، به گونهای که تنها سهم اندکی از سیم و کابلهای به کار رفته در منازل و ساختمانها استاندارد هستند. تولید سیم تقلبی، منبع درآمد مناسبی برای واحدهای زیرپلهای ایجاد میکند و بساز بفروشهایی که فقط به فکر ساخت آپارتمان با کمترین هزینه هستند، مشتری ثابت این کابلهای زیرپلهای هستند. در همین رابطه برای کسب اطلاعات بیشتر از نحوه تولید سیم و کابل استاندارد، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، با سحر رحمانی، مدیرعامل شرکت آلوم کابل کاوه، به گفتوگویی به شرح زیر پرداخت:
منبع اصلی سرمایهگذاری معادن از «انباشت سرمایه مولد» ناشی از «سود عملیاتی معدنکاری» است. کاهش سودمعدنکاری، سرمایهگذاری در این بخش را کمرنگ کرده است. به طور کلی چهار منبع اصلی تامین مالی شامل فروش داخلی، صادرات، سرمایهگذاری خارجی و اخذ تسهیلات بانکی است که دو مورد آخر در عمل ممکن (شرایط تحریم) و اقتصادی (نرخ سود بالای بانکی و دسترسی سخت) نیست. در دو مورد اول یعنی فروش داخلی و صادرات، دولت از طریق مداخله در قیمتگذاری نهادهها (در صد شمش فخوز)، وضع محدودیتها و عوارض صادراتی مانع از انباشت سرمایه مولد در بخش معدن به ویژه کوچک مقیاسها شده است. به طبع، به نسبت ظرفیت بالای این بخش، برای اکتشاف و افزایش بهرهوری تولید، سرمایهگذاری مناسبی انجام نمیشود؛ این در حالی است که توجه دولت صرفا به حوزه پاییندست بوده و حمایتهای لازم جهت «هدایت سرمایه» برای توسعه اکتشاف و افزایش بهرهوری معادن صورت نگرفته است. از طرفی موتور توسعه صنعت معدنکاری ایران در دهههای آتی را معادن کوچک مقیاس میدانند. در همین رابطه، برای بررسی اجمالی وضعیت تولید سنگآهن در کشور با سجاد غرقی، مدیرعامل شرکت مجریان توسعه معادن آسیا (متما) و عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران به گفتوگو نشستهایم:
با توجه به نیاز کشور به تولید کنسانتره اما شرکتهای تولیدکنندهای هستند که براساس ظرفیت تولید نمیکنند و یا به اجبار واحدهای تولیدی خود را تعطیل کردهاند، حال میخواهیم بدانیم چرا علیرغم عطش بازار به خرید کنسانتره شرکتهای تولیدکننده این محصول، نمیتوانند با خیالی آسوده در این حوزه فعالیت کنند، در همین خصوص با مدیرعامل شرکت معادن مس چهار گنبد به گفتوگو نشستیم و آنچه در ادامه میخوانید حاصل گپوگفت خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، با عطاءالله شریفیان است:
با توجه به اینکه صنعت نسوز، به عنوان صنعت مادر، پشتیبان صنایع بزرگی مانند فولادسازی است، توسعه و حیات صنایع مصرفکننده و تولیدکننده نسوز به یکدیگر وابسته است. مهمترین مسئلهای که در صنعت نسوز، حائز اهمیت است، بحث تامین مواد اولیه نسوز بوده که درصد بالایی از آن، وارداتی است. این در حالی است که تولید 95 درصد از محصولات نسوز، در ایران بومیسازی شده است. در همین رابطه، برای بررسی اجمالی صنعت نسوز کشور، با سعید لقمانی، مدیرعامل شرکت فرآوردههای نسوز ایران به گپ و گفت نشستیم و آنچه که میخوانید حاصل گپوگفت خبرنگار «فلزات آنلاین» با رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان صنعت نسوز کشور است: