هادی دوستی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: قیمت سرب و روی در بازار داخلی بر اساس پارامترهای نرخ این فلزات در بورس فلزات لندن و تغییرات قیمت دلار، تعیین می‌شود. به عنوان مثال، باید شمش سربی که در بازار جهانی قیمت‌گذاری شده و به فرض قیمت آن، ۷۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است، برای فروش در بازار داخلی با نزدیک به ۱۵ هزار تومان اختلاف قیمت در هر کیلوگرم، ارزان‌تر به مصرف‌کننده تحویل داده شود.
وی افزود: دلیل اصلی ایجاد این اختلاف قیمت، عدم صادرات است. دولت جلوی صادرات شمش سرب را گرفته است و تمام تولید این فلز صرفا برای تامین نیاز بازار داخلی انجام می‌شود. البته از طریق ورود موقت کالا می‌توان گفت که انجام امر صادرات امکان‌پذیر است. اگر راه صادرات شمش سرب مجددا باز شود، قیمت سرب در بازار داخلی با قیمت آن در خارج از کشور تفاوت چندانی نخواهد داشت و همچنین جلوی ضرر تولیدکننده نیز گرفته خواهد شد. باید گفت که در حال حاضر، تولید سرب در کشور فقط به ضرر تولیدکننده است.
لزوم انجام صادرات برای تولیدکنندگان شمش سرب
این تولیدکننده شمش سرب در ادامه گفت: منابع خاک معدنی سرب در کشور کم است و با خاک کم‌عیار شمش تولید می‌کنیم و به این سبب، هزینه تولید افزایش پیدا کرده است. قیمت شمش سرب تولید شده در بازار داخلی به قیمت دلال است و پایین‌تر از نرخ جهانی آن به فروش می‌رسد و تولیدکننده سود بسیار کمی از فروش محصولات خود کسب می‌کند. خریداران شمش سرب در بازار عمدتا دلال‌ها هستند که یا آن را به مصرف‌کنندگان این محصول عرضه می‌کنند یا راهی برای صادرات آن پیدا می‌کنند. اگر بتوانیم شمش سرب را به طور مستقیم در بازار جهانی عرضه کنیم، هم موفق به کسب درآمد بیشتر، سودآوری و در نتیجه ارزآوری به کشور می‌شویم و هم می‌توانیم میزان تولید را افزایش دهیم که این امر نیز اشتغال‌زایی به همراه خواهد داشت. متاسفانه تولیدکننده ایرانی همیشه درگیر فروش محصولات به دلالان است و نمی‌تواند درآمد مطلوبی را کسب کند.
بحران تامین گاز
دوستی در ارزیابی بازار فروش محصولات خود عنوان کرد: بازار فروش فلزات تحت هر شرایطی وجود دارد یعنی این محصولات در هر موقعیتی مشتریان خود را دارند اما مهم‌ترین موضوع برای تولید موفق، مواد اولیه و سوخت است. باید در زمینه تامین خاک اولیه دارای منابع کافی باشیم تا خط تولید متوقف نشود. از طرفی هم سوخت مورد نیاز برای تولید شمش سرب نیز باید با قیمت به‌صرفه‌تری به تولیدکننده عرضه شود. در سال ۱۴۰۰، قیمت سوخت به صورت کاملا ناگهانی، ۶۳۵ درصد افزایش پیدا کرد. سوال مهمی که در این زمینه مطرح می‌شود این است که یک تولیدکننده که امکان صادرات مستقیم شمش را ندارد و از محل فروش محصول خود در بازار داخلی هم درآمد مطلوبی کسب نمی‌کند، چطور می‌تواند هزینه سوخت مصرفی کوره‌های خط تولید را با احتساب افزایش چند برابری آن، به راحتی پرداخت کند؟ از طرفی، نمی‌توان خارج از عرف بازار داخلی، شمش را به قیمت جهانی عرضه کرد. وضعیت واحدهای تولیدکننده شمش سرب و روی، مس و… که مصرف‌کننده گاز هستند و تولید آن‌ها به تامین این انرژی بستگی دارد، مطلوب نیست و دولت هم تاکنون اقدامی برای بهبود اوضاع نکرده است و احتمالا در فصل زمستان با معضلات جدی در حوزه تولید این فلزات مواجه خواهیم بود. متاسفانه باید این نکته را گفت که خود دولت، اصلی‌ترین عامل توقف فعالیت تولیدکنندگان است؛ چراکه به جای رفع موانع تولید، مدام با مانع‌تراشی‌های زیاد، مسیر را برای تولید ناهموار می‌سازد.
افزودنی‌ها به همراه مواد اولیه، رشد قیمت پیدا کردند
این فعال صنعت سرب در بحث تامین افزودنی‌هایی که همراه با خاک معدنی برای تولید شمش سرب مصرف می‌شوند، بیان کرد: قبل از آغاز سال ۱۴۰۰، کربنات ۲۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم بود اما در سال جاری، این قیمت سه برابر افزایش یافت و سدیم هیدروکسید (سود سوزآور) نزدیک به ۱۲ برابر رشد قیمت داشته است. باید روشن شود با چه معیارهایی و به چه دلایلی باید تا این اندازه در مواد اولیه و متعلقات آن، شاهد افزایش سرسام‌آور قیمت باشیم. نیاز است کارگروه‌هایی تشکیل شود و یا خود مدیران ارشد در نشست‌هایی منظم، دلایل خود را از این رشد قیمت‌ها مطرح کنند. در چند سال اخیر، همه تصمیماتی که تاکنون برای تولید از سوی دولت و مسئولین گرفته شده، در جهت نابودی تولید پیش رفته است.
افت میزان تولید
مدیرعامل شرکت مسیح سرب ایرانیان در خصوص میزان ظرفیت فعال این شرکت برای تولید شمش سرب، اظهار کرد: برخلاف برنامه‌ریزی‌هایی که برای تولید کرده بودیم، در سال ۱۴۰۰ ظرفیت تولید در این شرکت به یک‌سوم افت یافت. میزان تولید شمش سرب مجموعهزنیز بستگی به عیار خاک مصرفی دارد اما اگر بخواهیم نسبت به ساعت کاری کارخانه، میزان تولید شمش سرب را بررسی کنیم، در سال ۱۳۹۹ با سه شیفت کاری، تولید را پیگیری می‌‌‌کردیم اما در سال جدید، تقریبا یک و نیم شیفت در روز، خط تولید فعال است زیرا هم منابع خاک معدنی کاهش یافته است و دولت هیج کمکی در این زمینه نمی‌کند و هم با توجه به شرایط کنونی بازار، افزایش فعالیت تولیدی، توجیه اقتصادی برای نخواهد داشت.
افول صنعت سرب
دوستی در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه با توجه به شرایط حاکم بر بازار، افزایش قیمت مواد اولیه و کمبود خاک معدنی مورد نیاز آیا تولید مقرون‌به‌صرفه است یا خیر، تصریح کرد: خیر؛ اما چاره‌ای جز ادامه دادن این راه برای تولیدکنندگان نیست. چراکه عمده تولیدکنندگان سرب و روی کشور از ابتدای شکل‌‌گیری این صنعت، فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و نمی‌توانند به غیر از فعالیت در صنعت سرب و یا روی، کار دیگری در پیش بگیرند. عموم تولیدکنندگان سرب با وجود همه چالش‌های موجود، بی‌پروا به کار خود ادامه می‌دهند و امیدوار هستند تا اتفاقات بهتری برای این صنعت رخ دهد. یک تولیدکننده نمی‌تواند دلال شود و یا حتی در همین صنعت به عنوان واسطه محصولی را به فروش برساند و صرفا با تولید زنده است.
وی در پایان در خصوص چشم‌انداز صنعت سرب کشور، تاکید کرد: اگر شرایط به همین منوال ادامه پیدا کند و هیچ مسئول و نهادی هم قصد اصلاح امور و رفع موانع بزرگ بر سر راه تولید را نداشته باشد، نه تنها این واحد تولیدی بلکه عمده تولیدکنندگان شمش سرب کشور، بیشتر از دو سال فعالیت خود را ادامه نخواهند داد. در سال‌های گذشته، ایران میزان قابل توجهی شمش سرب به بازارهای جهانی صادر می‌کرد اما طی چند سال گذشته و به مخصوص دو سال اخیر، میزان صادرات و همچنین تولید این محصول مطلوب نبوده است و در صورت ادامه این وضعیت، قطعا به لیست واردکننده‌های شمش سرب اضافه خواهیم شد.
